Evde bakım parası, engelli, yaşlı aylığına zam! Ve belli oldu 3 bin 336 lira...

Devlet, geliri yeterli olmayan, yaşlı veya sağlık sorunları bulunan kişilere ve ailelere her ay düzenli ödeme yapıyor. Söz konusu ödemeleri almak için gelir şartı asgari ücrete göre belirlenirken, ödemenin tutarı memur maaş katsayına göre belli dönemlerde yükseliyor. 1 Temmuz itibarıyla bu tutarlar milyonlarca çalışan ve emeklinin maaşında olduğu gibi güncellendi. Engelli ve yaşlı vatandaşların toplumsal hayata katılımı ve bağımsız bir şekilde yaşayabilmeleri için sağlanan desteklerden biri de sosyal ödemeler. Bu kapsamda; yaşlı ve engelliler ile bu durumda olup da bakıma ihtiyaç duyanlara destek olan akrabanın hayatını kolaylaştırmak için belli tutarda düzenli destek sağlanıyor. Devletin sağladığı bu sosyal yardımlara 1 Temmuz itibarıyla zam geldi. Zamlı destekler de hesaplara geçmeye başladı. Bir toplumda yardıma en çok ihtiyaç duyan kesimlerin başında yaşlılar geliyor. O yüzden destekler de daha çok yaşlı ve engelli bireylere dönük hazırlanıyor. Son yıllarda bu konuda en öne çıkan yardım 65 yaş maaşı. Bunun mevzuattaki adı ‘2022 aylığı’. Yaklaşık 850 bin kişi bu yardımdan faydalanıyor. 30 Haziran’a kadar aylık ödemeler 1.084 liraydı. Memur maaşındaki yüzde 41.69’luk artışa bağlı olarak 1 Temmuz 2022 itibarıyla 1.537 liraya çıktı. Maaş başvurusu, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’na (kaymakamlık) yapılıyor. 65 yaş aylığından faydalanabilmek için 3 şart bulunuyor. Bunlar; ‘yaş’, ‘gelir’ ve ‘sosyal güvence’. Yani 65 yaş dolmuş olacak, sosyal güvence (maaş, nafaka gibi) bulunmayacak. Asgari ücretteki artış, yaşlı maaşı alabilmenin gelir şartını da etkiliyor. Temmuz ayına kadar hanedeki kişi başına gelirin 1.417 lira olup olmadığına bakılırken, 4 bin 253 liradan 5 bin 500 liraya çıkan asgari ücrete paralel gelirin 1.833 lirayı geçip geçmediği belirleyici hale geldi. Böylece gelir nedeniyle aylık almak kolaylaşacak. Başkasının yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremeyecek derecede en az yüzde 70 engelli olan 18 yaşından büyük, 65 yaşından küçük yoksul vatandaşlara aylık ödenen 1.291 lira, yeni yılla birlikte 1.840 liraya çıktı.Kendi ihtiyaçlarını karşılayabilen yüzde 40-69 oranında engelli yoksul vatandaşlara ödenen aylık yardım da 859 liradan 1.227 liraya yükseldi.18 yaşın altında, en az yüzde 40 oranında engelli çocuğu bulunan yoksul ailelere yapılan aylık ödemeler de aynı şekilde 859 liradan 1227 liraya çıktı.Engelli aylığı bağlanacak kişinin yaşadığı hanedeki kişi başına düşen gelirin 1.833 liradan az olması gerekiyor.Öte yandan bakıma muhtaç engellilerin özel bakım merkezlerinde bakımı için ödenen tutarı da memur zammı ile 4 bin 694 liradan 6 bin 665 liraya çıktı. Hasta veya ağır engelli yakınının bakımını üstlenen akrabalara destek olmak için her ay düzenli yapılan ödemeye ‘evde bakım yardımı’ deniyor. Bakım maaşı da 6 ayda bir memur maaş katsayısının artmasına bağlı olarak yükseliyor. 1 Ocak itibarıyla 2 bin 345 lira olan bu destek, 1 Temmuz itibarıyla 3 bin 336 liraya çıktı. Evde bakım yardımı her ayın 15’i ile 31’i arası hesaplara yatıyor. Evde bakım parası alınabilmesi için engellinin en az yüzde 50 ve üzerinde bir oranla engeli olduğunun sağlık kurulu raporu ile belgelenmesi gerekiyor. Raporda ‘ağır engelli’ ibaresi mutlaka yer almalı. Hasta ve muhtaçlık durumunda da kişinin yeme, içme, tuvalet ve banyo gibi zorunlu ihtiyaçlarını tek başına yerine getirip getiremediğine bakılıyor. Maaş için günde en az 8 saat bakımın yapılması gerekiyor. Rapor dışında gelir durumu da önemli. Asgari ücretteki artış, evde bakım parası alacakların belirlenmesinde etkili oluyor. Gelirin asgari ücretin net tutarının üçte ikisinden az olması gerekiyor. Asgari ücret yüzde 29.3 artışla net 5 bin 500 liraya çıktığından 1 Temmuz itibarıyla gelir testi yapılırsa, hanedeki kişi başına gelirin 3 bin 666 liranın altında olması gerekecek. Daha önce bu limit 2 bin 835 liraydı. Bir başka deyişle gelir şartı tutmadığından bu maaşı alamayanlar tekrar başvuru yapabilir. Evde bakım parası için rapor almadan önce ikamet edilen yerdeki Aile ve Sosyal Politikalar il müdürlüğüne veya varsa ilçe müdürlüklerine başvuru yapılmalı. Başvuru 30 gün içinde sonuçlandırılıyor. Ödeme sorgulaması, e-Devlet üzerinden ‘Engelli Evde Bakım Ödeme Bilgileri Sorgulama’ yazılarak yapılabiliyor.