Giriş
Meclis’e cuma günü sunulan 80 maddelik torba yasa tasarısı, genel sağlık sigortası (GSS) borcu olanlara af niteliğinde avantajlar sağlıyor. Buna göre belirlenen tarihten önceki prim borçları ve gecikme cezaları tamamen silinecek. Peki düzenleme kimleri kapsıyor?
Genel sağlık sigortası; Türkiye’de ikamet eden her bireyin sağlık güvencesinden faydalanması amacı ile Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından sunulan sağlık sigortasıdır. Bu kapsamda başta işçiler, işverenler, kamu görevlileri, emekliler olmak üzere bu kişilerin bakmakla yükümlü oldukları eş, çocuk, anne ve babaları da 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren genel sağlık sigortası (GSS) kapsamında sağlık hizmeti alabiliyor.
ZORUNLU GSS KAPSAMINDA
Bununla birlikte kendi sigortalı sayılmayıp bakmakla yükümlü kapsamında ailesinden de sağlık hizmeti alamayan vatandaşlar da SGK tarafından GSS kapsamına alınıyor. Bu kişiler kendileri başvurmasa bile zorunlu olarak GSS tescili yapılıyor. GSS tescili yapılan kişiler primlerini kendileri ödemek zorunda. Aylık prim tutarı da yıl sonuna kadar 402.44 lira olarak uygulanıyor. Ödeme gücü olmayanların primi hazineden karşılanıyor. Bunun için, gelir testi sonucunda hane içinde kişi başına gelirin asgari ücretin 3’te 1’inden (3 bin 800 lira) az olması gerekiyor.
İLKİ GEÇEN YIL GELMİŞTİ
Gelir testine girmemiş olanlar dahil GSS primini ödememiş kişilere prim borcu çıkartılıyor. Çoğu vatandaş bu borçları ya ödemiyor ya da ödeyemiyor. Ödenemeyen borçlar da sürekli gecikme faiziyle katlanıyor. Bazı dönemlerde yapılandırma düzenlemeleriyle borçların faizi silinse de bu imkandan yararlananların sayısı bir hayli düşük seyrediyor. Bu nedenle ilk olarak geçen yıl çıkan yasa ile 2012 yılındaki prim borçlarının tamamına af getirilmişti.
YIL SONUNA KADAR SAĞLIK BEDAVA!
Gençlerin çoğu mezun olduktan ve ücretsiz haktan yararlandıktan sonra GSS kapsamına girdiklerini bilmiyor. Gelir testi de yaptırmadıklarından borç birikiyor. Yine GSS primi ödemesi gerektiğini bildiği halde veya gelir testine girdikten sonra belirlenen tutarın üstünde geliri ortaya çıkanların her ay 402.44 lira prim ödemesi gerekiyor. Fakat bu primleri düzenli ödeyen de çok az. Dolayısıyla prim borçlusu epey çok. İşte bu durumdaki vatandaşlara, mağdur olmasın diye geçici düzenlemelerle sağlık hakkı tanınıyor. Bu yıl da bu hak verildi. Yani, GSS borcu bulunanlar bu yılın sonuna kadar devlet hastaneleri ile devlet üniversitelerine ait hastanelerden yararlanabilecek.
ÖDENENLER İADE EDİLMEYECEK
Cuma günü GSS prim borcu olanları yakından ilgilendiren yeni bir gelişme daha yaşandı. Meclis’e sevk edilen 80 maddelik torba yasa teklifinin 54’üncü maddesi yine GSS prim borcunun affına işaret etti. Bu sefer borçların silineceği dönem ‘1 Ocak 2014 öncesi’ olarak belirlendi. Yani bu tarihten önceye ait olup ödenmemiş genel sağlık sigortası primleri ile gecikme cezası ve gecikme zammı gibi kamu alacaklarının tahsilinden vazgeçilmesini öngörülüyor. Böylece, 2012 yılının ardından 2013 yılına ait GSS prim borçları da silinecek. Daha önce söz konusu süreler için ödenmiş primler ise iade veya mahsup edilmeyecek. Bir sonraki af düzenlemesinin 2015 öncesini kapsaması bekleniyor.
