Piyasa uzmanları ne diyor?

İMKB 100 Endeksi geçen hafta salı günü S&P’nin not artırım kararıyla gün içinde 61 bin seviyelerine kadar çıkmış ve günü 60.889,08 puandan kapatmıştı. Endeks yaklaşık bir haftalık seyirde aşağı yönlü bir hareket göstererek yüzde 5,82’lik kayıpla 57 bin seviyelerine geldi.

Serbest piyasada dolar 1,8560 liraya çıkarak Türk lirası karşısında tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Dolar 22 Eylül 2011 Salı gününden bu yana yüzde 3,69 oranında artış göstermiş oldu.

Altın ise rekor seviyelerin ardından hızlı düşüşünü sürdürüyor. Uluslararası piyasalarda altının onsu bugün 1.630 dolar seviyelerine geriledi.
Ata Yatırım Başekonomisti Nurhan Toğuç, piyasalardaki gelişmelere ilişkin AA muhabirine yaptığı açıklamada, FED’in kısa vadeli tahvillerden çıkıp uzun vadeli tahvilleri alma kararıyla birlikte ABD’de uzun vadeli tahvillere doğru bir alım gerçekleştiğini anımsattı.

Bu sürecin, doların bütün gelişmekte olan para birimlerine karşı değerlenmesini sağladığını anlatan Toğuç, "Yani para gelişmekte olan ülkelerden çıkıp ABD dolarına yönlendi. Bu da Türkiye gibi makro dengeleri yerinde olan gelişmekte olan ülkelerde bile kısa vadeli tahvillere satış getirdi" dedi.
Bu trendin nasıl devam edeceğinin Avrupa’ya bağlı olduğunu ifade eden Toğuç, Avrupa bölgesindeki risklerin yıl sonuna doğru artmaya devam edeceğinin görüldüğünü, bunun da gelişmekte olan ülkelerin borsaları üzerinde aşağı yönlü, bonolar üzerinde ise yukarı yönlü bir baskı oluşturduğunu söyledi.

Dolardaki artış trendine ilişkin Toğuç, şu görüşleri dile getirdi:
"Bu sorunun cevabı şu şekilde olabilir; 10 yıllık ABD bonolarında oranlar şu anda 1,70’ler seviyesinde. O seviyeler 1,50’lere geldiğinde ABD bonolarında da karlar daralacak. Bu seviyelere gelinceye kadar dolarda bir miktar daha yükselme görebiliriz. Ancak o seviyenin ötesinde doların yükselmesine neden olacak herhangi bir şey yok. Bir de avrodaki riskler de doların yükselmesine neden oluyor. Dolar kısa vadede biraz daha yükselebilir. Ondan sonraki süreçte doların ne olacağı uluslararası ABD bonosu yatırımcılarının nasıl bir tavır alacağına bağlı. Burada da en büyük yatırımcı Çin’dir. Onlar doların değerlenmesinden bir miktar para kazandılar, bu karlarını realize etmeye karar verirlerse dolarda çok sıkı düşüşler görebiliriz. Çin, ABD bonosu talep etmeye devam ederse böyle bir şey görülmeyebilir. Dolayısıyla önümüzdeki süreçte volatil bir piyasa öngörüyoruz. Avrupa’daki belirsizlik avronun dolar karşısında bir miktar daha değer kaybetmesine neden olabilir. Doların ABD’nin datalarının çok iyi olduğu için değer kazanmadığını bilmemiz gerekiyor. Bütün dünyada, sadece ABD bonolarına kısa vadeli kar amaçlı yönelmiş bir global likiditenin yükselttiği bir dolar kuru var. Bunun kalıcı olmasını beklememek lazım."

Nurhan Toğuç, dövizdeki yükselişten dolayı Türkiye’deki döviz tevdiat hesaplarının halen korunduğunun altını çizerek, "Ben satılması gerektiğini düşünüyorum. Çünkü Türkiye önümüzdeki birkaç aylık sıkıntılı süreci atlatabilirse yine kredi notu artırılacak ülkelerin başında geliyor. Yatırım yapılabilir seviyeye geldiği noktada ben Türkiye ekonomisinin diğer bütün ekonomilerden daha iyi olacağını düşünüyorum. Dolayısıyla önümüzdeki birkaç ay içinde dolardaki yükselişin satış fırsatı olarak değerlendirilmesi gerektiğini düşünüyorum" diye konuştu.

Toğuç, İMKB’nin seyrine ilişkin olarak ise "Tamamıyla Avrupa ve ABD’deki risklerin nasıl yönetileceğine bağlı. Daha önce gördüğümüz seviyelerin biraz daha altını görebiliriz. Ama ben 2008 yılındaki seviyelerin görülebileceğini kesinlikle düşünmüyorum" görüşlerini dile getirdi.

Altındaki durumun tamamen dolardaki yükselişe bağlı olarak geliştiğinin altını çizen Toğuç, burada Çin’in kilit ülke olduğunu söyledi.

Toğuç, Çin’in önünde tarihi bir fırsat olduğunu belirterek, "Çin bunu kullanmaya karar verirse elinde doları bitirme şansı var. ABD’deki 10 yıllıklar 1,50’ye indiğinde elindeki bonoları satacak mı satmayacak mı? Eğer satarsa ABD dolarının rezerv para olma özelliğini bitirebilecek bir gücü var" diye konuştu.

Hülya Çorakçı Ertan - AA