Giriş
Verileriniz depreme ne kadar dayanıklı?
Çoğu işletme belgelerini, kritik bilgilerini, anlaşma metinlerini, Ar-Ge çalışmalarını, yılların birikimi ticari sırlarını kendi merkezlerinde tutuyor. Şahıs şirketlerinde belki patronlar bu bilgi ve belgeleri evlerinde saklıyor. Ancak 6 Şubat’ta meydana gelen asrın deprem felaketi bizlere dijitalleşmenin ve veri merkezlerinin önemini bir kez daha gözler önüne serdi. Mimarisiyle ve sunduğu standartlarla yıkıcı depremlere hazırlıklı olan, izolatör ve güç kaynaklarıyla donatılan bu veri merkezleri yedeklenen bilgileri kale gibi koruyor, kesintisiz erişim sağlıyor. / Murat Gülderen- Posta
Çalışma hayatı esnasında toplanan milyonlarca veri, işletmelerin daha sağlıklı yol alması için kritik önem taşıyor. İşletmeler bu verileri kullanarak müşteri ilişkilerini daha sağlıklı yönetebiliyor, rekabet analizlerini daha iyi yapabiliyor, verimliliği artırabiliyor, maliyet kontrolünü daha sağlıklı gerçekleştirebiliyor ve daha iyi kararlar alabiliyorlar. Bu nedenle bu verilerin çok iyi saklanması, depolanması, korunması ve istenildiği an ulaşılması gerekiyor. Dünya genelinde bu sistemlerin tek çatı altında kurulduğu irili ufaklı 10 milyonun üzerinde, Türkiye’de ise yaklaşık 200 veri merkezi olduğu tahmin ediliyor.
ALTYAPIYA DİKKAT
Çoğu firma bu büyük verileri, kendi binalarında kurdukları sistem odalarında tutmayı tercih ediyorlar. Dolayısıyla bir deprem ya da yangın esnasında bu verilerin yok olma olasılığı da yükseliyor. Kaybolan veriler, yılların emeğini yok ettiği gibi şirket itibarını da sarsabiliyor. Buradan yola çıkarak Türkiye’deki bağımsız veri merkezlerinin standartlarının nasıl olması gerektiğini, mimari gücünü ve güvenilirliklerini işin uzmanına sorduk.
İLGİ HIZLA ARTIYOR
Yerli depolama hizmetlerine ilginin hızla artığına dikkat çeken veri merkezi ve bulut teknolojileri şirketi PlusClouds Üst Yöneticisi (CEO) Duygu Atik de kritik verilerin yerel olarak depolanmasına karar kılan ülkelerin sayısının her geçen gün arttığını söyledi, Atik, “Yerel veri merkezleri daha rahat erişilebilirlik imkanlarıyla avantaj sağlıyor. Ayrıca özellikle dövize bağlı dalgalanmalar sebebiyle domestik hizmet sağlayıcılara yönelmek, maliyetleri büyük ölçüde düşürüyor. Verinin ticarete dönüşmeye başladığı günümüzde şirketlerin verilerini nerede saklayacağı son derece önemli hale geldi. Bu kararı alırken veri merkezinin coğrafi konumu büyük rol oynuyor” diye konuştu.
GÜVENLİ VE YEDEKLİ
İstanbul Tuzla’da Star of Bosphorus adı altında Türkiye’nin en büyük veri merkezini kuran NGN’nin Teknoloji Direktörü Cantürk Baysal, veri merkezleri için en çok itibar gören standartlardan birinin ‘Uptime Enstütüsü’ standartları olduğunu belirterek, “Ayrıca EN50600 Standartları da takip edilmektedir. Türk Standartları Enstitüsü (TSE) de bu konuda önemli çalışmalar yapmaktadır. Bu standartlar en ince ayrıntısına kadar elektrik, mekanik, soğutma, yangın söndürme, işletme otomasyonu gibi kritik altyapının ‘güvenli ve yedekli’ bir altyapıda çalışmasını tanımlar” dedi.
KALE GİBİ KORUNUYOR
Baysal, bu kurumlarca sertifikalandırılmış veri merkezlerinin yangın halini çok hızlı tespit etme ve sunuculara zarar vermeden çok hızlı söndürme olanaklarına sahip olduğunu anlattı. Baysal, şöyle devam etti:
“Örneğin NGN veri merkezi, ‘Star of Bosphorus’ yüzlerce sensör ile anlık olarak veri merkezini otomasyon ile izlemekte ve herhangi bir tespit halinde yangını anında söndürülebilen insan sağlığına zararsız özel bir gaz ile donatıldı.”
KESİNTİSİZ ERİŞİM
Veri merkezlerinin yangın ile birlikte, deprem ve su taşkınları düşünülerek tasarlanması gerektiğini ifade eden Baysal, “Müşteriler veri merkezlerinden sadece güvenlik değil, aynı zamanda kesintisiz erişilebilirlikle verilerine her an ulaşmayı bekliyor. Önümüzdeki dönemde 5G ile birlikte verinin host mimarisinde de değişimler yaşanacak. Kurumların verilerini emanet edecekleri veri merkezlerini seçerken de bu standartları ve gelecekte veride yaşanacak dönüşümleri göz önünde bulundurması, yüksek standartlardaki veri merkezlerini tercih etmesi çok önemli” diye konuştu.
SİSMİK İZOLATÖR
Veri merkezlerinde elektrik şebeke yedekliliği, jeneratör, UPS yedeklilikleri ve soğutma sistemlerinin de kusursuz olması gerektiğinin altını çizen Baysal, “Ayrıca bina yer seçimi çok önemlidir, fay hattı üzerinde veya fay hattına çok yakın yerlerde olmamalıdır. Deprem riski taşıyan bölgelerdeki veri merkezlerinin sismik izolatör altyapısı ile inşa edilmesi büyük önem taşımaktadır. Örneğin, Star of Bosphorus, İstanbul’da olması beklenen en büyük depreme dayanıklı. Tüm tesis, sismik izolatör teknolojisi ile inşa edildi” sözlerinde bulundu.
YATIRIM MALİYETİ
Bir veri merkezinin tasarımına bağlı olarak yatırım miktarının değiştiğini de anlatan Cantürk Baysal, “Tesisin yeri, kurulu gücü, kullanılacak beyaz alan büyüklüğü (kabinetlerin koyulduğu alan), tasarım standartları ve deprem dayanıklılığını arttıran sismik izolatör teknolojisi olup olmadığı gibi koşullar maliyetleri belirler. NGN, en üst standartlara sahip veri merkezi, Türkiye’nin Dijital Kalesi Star of Bosphorus için bugüne kadar 150 milyon dolarlık bir yatırım yapmıştır” dedi.
