Giriş
1 milyon kişiye erken emeklilik! 5 yıl fark kalkıyor
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2023 Seçimleri öncesi esnafa erken emeklilik müjdesi vermişti. Buna göre, küçük esnafın prim ödeme gün sayısı düşürülecek ve SGK'lılarla eşitlenecek. Söz konusu düzenlemeden kuaför, manav, bakkal, tesisatçı gibi 1 milyon esnaf yararlanacak.
Bağkur’a bağlı küçük esnaf 9 bin iş günü prim ödeyerek emekli olabiliyordu. Esnaflar, SGK’lılar gibi 7 bin 200 prim gün ödemesinden emekli olmak istiyordu. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın seçimlerden önce yaptığı açıklamalarda küçük esnafa yönelik müjdeleri arasında prim indirimi de yer alıyordu. Erdoğan, “Küçük esnafımızın prim ödeme gün sayısını SSK’lılarla eşitleyerek 7200 güne indiriyoruz. Bu çalışmadan 1 milyon küçük esnaf faydalanacak” ifadelerini kullanmıştı. Buna göre kuaför, manav, bakkal, tesisatçı gibi küçük esnafın emeklilik tarihi öne çekilecek.
5 YIL FARK BULUNUYORDU
Düzenlemeyle birlikte SGK’lı çalışanlar ile Bağkur’lu çalışan arasında 1800 gün yani 5 yıllık süre farkı kaldırılarak emeklilik için gerekli prim süresi eşitlenecek. Esnafa 5 yıl daha erken emeklilik imkanı doğacak.
YÜZDE 20 DAHA YÜKSEK EMEKLİ AYLIĞI
Düzenleme içi tüm gözler Meclis’e gelecek yeni torba yasaya çevrilmiş durumda. Prim düzenlemesiyle erken emeklilik imkânının yanı sıra yüzde 20 daha yüksek emekli aylığı almak mümkün hale gelecek.
ESNAFIN EYT BEKLENTİSİ
Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, esnaf ve sanatkarlar, tarım çalışanları, staj mağdurları ve ihyadan dolayı kayıtları olduğu halde emekli olamayanların da EYT’den faydalanmak istediğini söyledi.
STAJ MAĞDURLARI VE GERİYE DÖNÜK BORÇLANMA
Staj süresinin emekliliğe sayılması gerektiğinin altını çizen Palandöken, “Staj mağdurlarının sağlık sigortaları devam etmesine rağmen emeklilik sigortalarının yatırılmamasından kaynaklanan sıkıntı sürüyor. Yeni bir düzenleme ile staj mağdurlarının önü açılmalı. Bununla birlikte esnafın EYT’den faydalanmasını öngören geriye dönük borçlanma ile devlete önemli bir gelir sağlanacağı unutulmamalı” diye konuştu.
BAĞ-KUR PRİM GÜN SAYISI KAÇ?
BAĞ-KUR'da mevcut durumda emeklilik prim gün sayıları şu şekilde:
Normal emeklilik: Kadın 20 tam yıl (7200 gün), erkek 25 tam yıl (9000 gün) prim.
Kısmi emeklilik: Kadın 50, erkek 55 yaş ve 15 tam yıl (5400 gün) prim.
GİRİŞ TARİHİNE GÖRE DEĞİŞECEK
2008'de gerçekleştirilen sosyal güvenlik reformuyla işçi ve memurların emekliliği için gerekli ödeme gün sayısı 7 bin 200 (20 yıl) olarak belirlendi. Ancak Bağ-Kur'lular için bu süre 9 bin gün (25 yıl) süreyleydi.
Bu nedenle Bağ-Kur'lular daha uzun süre prim ödemek ve daha geç emekli olmak zorunda kalıyor. SSK'da 7200 prim günüyle kadınlar 58, erkekler 60 yaşını doldurduğunda emekli olurken, Bağ-Kur da ise kadınlar 58, erkekler 60 yaş ve 9 bin prim günü koşullarını birlikte sağlamaları durumunda emekli olabiliyor.
7200 GÜNÜ OLANLAR HEMEN EMEKLİ OLACAK
Bu arada EYT'liler içinde henüz 9 bin günü doldurmamış Bağ-Kur'lular yasa düzenlemesi kapsamına girerlerse 7200 günleri varsa hemen emekli olabilecekler.
Bu yüzden yasanın kapsamı burada önem kazanıyor. 8 Eylül 1999 öncesini kapsaması ve tüm Bağ-Kur'lular için geçerli olması gerekiyor.
SON 7 YILA BAKILIYOR
Mevcut durumda farklı kurumlarda çalışmış sigortalılar için iki yöntem uygulanıyor. 2008'den önce sigortalı olanların emekli olacağı kurumu son 7 yıllık sigortalılık süresindeki 1261 gün belirliyor. Bu süre içinde hangi kurumdan 3.5 yıl ve fazlası çalışma varsa o kurum seçiliyor.
1 Ekim 2008 sonrasında sigortalı olanlar ise hangi kurumdan daha fazla prim ödemişse o kurumdan emekli olabiliyor. Bu sigortalılar için 3.5 yıla bakılmıyor. Ancak Bağkur ile SSK primlerinin eşitlenmesi söz konusu olduğunda farklı kurumlarda çalışanlar için böyle bir hesaplama yapılması da gerekmeyebilecek.
