Asgari ücretin ardından netleşti, 2023’te maaşlar nasıl yatacak?

Yeni yılın asgari ücreti; yüzde 55 oranında artış yapılarak net (5 bin 500 liradan) 8 bin 506 liraya yükseltildi. Brüt 10.008 lira üzerinden yalnızca sigorta primleri (1.501,20) kesilecek ve net 8 bin 506 asgari ücretlinin banka hesabına yatırılacak. İşveren sigorta prim paylarının brüt ücrete ilave edilmesiyle (Yüzde 5 SGK prim teşviki sonrası) 11.759,40 lira maliyete katlanacak işverenler. Geçen yılın son günlerinde de ‘asgari ücretteki artış’ gündemin ilk sıralarında tartışılıyordu... Nitekim yüzde 51 oranında artış yapılarak net asgari ücret 2022 yılı için 4 bin 253 liraya yükseltilmişti. Yüksek enflasyondan dolayı uzun yıllar sonra; asgari ücrette yıl içinde de (temmuz ayı itibarıyla) artış yapıldı ve ikinci yarıyılda asgari ücret net 5 bin 500 lira olarak uygulandı. 2022 Ocak ayından geçerli olmak üzere asgari ücretlilerin vergilendirilmesinde de çok köklü bir değişiklik yapıldı. Asgari ücretlinin maaşı üzerinden hesaplanan/kesilen vergiler kaldırıldı. Yılbaşından itibaren gelir vergisi de, damga vergisi de kesilmedi asgari ücretlilerden, net ücret dışında yalnızca sigorta primleri hesaplandı ücret bordrolarında... Asgari ücretliye uygulanan vergi istisnası daha yüksek ücretlilere de yansıtıldı, asgari ücretli için geçerli olan istisna tutarı, daha yüksek ücretlilerin hesaplanan vergilerinden de düşüldü. 2022 yıl boyunca yüksek ücretlilerin net maaşları da asgari ücretlinin vergi istisnasından dolayı ilaveten artırılmış oldu. 2022 Ocak ayından itibaren geçerli olacak şekilde 7349 sayılı yasayla devreye giren ‘asgari ücretliye vergisiz net maaş” uygulaması geçici bir düzenleme olmadığından (Gelir Vergisi Kanunu’nun 23.üncü maddesine eklenen 18.nci bent) bu yıl da geçerli... 2023’te de asgari ücretliler bordrolarında vergi kesintisi görmeyecekler. Asgari ücretlinin aldığı maaşın tamamı vergiden istisna olunca, çalışanların yıl boyunca aynı net ücreti alması güvenceye alınmış oldu. Ancak daha yüksek ücretlilerde; yılın başında yüzde 15 olan vergi oranı önce yüzde 20’ye ve daha da yüksek ücretlilerde ilerleyen aylarda yüzde 27, yüzde 35 ve en son olarak yüzde 40’a kadar yükseliyor. Brüt ücretten hesaplama yapılan işyerlerinde; çalışanların yılın ilk ayında ve sonraki aylarında banka hesaplarında gördükleri net maaşlar aydan aya değişmekte, azalmakta.Her yıl vergi dilim aralıkları (Yüzde 15’ten, 20’ye ve daha yüksek oranlara artış sınırları) her yıl güncellense de, enflasyondaki artış oranından daha düşük oranlarda dilim güncellenmeleri yapıldığından çalışanların brüt gelirlerindeki artışla, net maaşlarındaki artış aynı oranda olamıyor, yüklendikleri vergilerdeki artış brüt maaşlarındaki artıştan daha yüksek oluyor. Şimdi; 2023 vergi (artış) dilimleri henüz belirlenmemişken çalışanın vergi yükünü hafifletecek şekilde yeni düzenleme yapılması bekleniyor. Asgari ücretli için yıl boyu ödenecek sigorta primleri de netleşti. Brüt ücret (10.008) üzerinden işçi sigorta primleri toplam yüzde 15 oranında (Yüzde 14 SGK işçi payı, yüzde 1 işsizlik sigortası işçi payı) 1.501,20 lira olarak kesilecek. İşveren prim payları da yine brüt ücret üzerinden yüzde 17,5 oranında 1.751,40 TL olarak hesaplanacak. (Yüzde 20,5 SGK işveren payından, düzenli ödeme yapanlara uygulanan yüzde 5 teşvik düşülmüş hali ile yüzde 15,5 oranı + yüzde 2 işsizlik sigortası payı dikkate alındı) Yüksek ücretlilerde yine aynı oranlar geçerli. Çalışanın brüt ücreti üzerinden yüzde 15 işçi sigorta primleri, yüzde 17,5 oranında işveren prim payları hesaplanacak. Ancak brüt ücreti (asgari ücretin 7,5 katını) 75 bin 060 lirayı geçen çalışanlar için en fazla bu tutar (sigorta prim tavanı) üzerinden sigorta primi hesaplanacak. Yani SGK prim tavanı üzerinde brüt ücretli olan çalışanların maaşından; en fazla (tavanın yüzde 15 oranında) 11 bin 259 lira çalışan sigorta primi, en fazla (tavanın yüzde 17,5 oranında) 13.135,50 lira işveren sigorta primleri (Toplam 24.394,50 lira prim) hesaplanacak.