ATM’lerde sürpriz masraflara aman dikkat! Havale de cep yakıyor

Türkiye’nin 81 ilinde 50 binin üzerinde para çekme makinesi yani ATM bulunuyor. Her gün milyonlarca tüketici bu cihazlar üzerinden para yatırma, çekme, fatura ödeme, havale gibi işlemler gerçekleştiriyor. Son dönemde ATM’lerle ilgili şikayetlerde artış söz konusu. Mağduriyetlerin odağında para çekimi sonrası kesilen yüksek komisyonlar, günlük para çekme limitlerinin düşük belirlenmesi, para sıkışması, yatırılan paranın hesaba eksik geçmesi gibi başlıklar yer alıyor. 7/24 işlem yapma imkanı veren ATM’lerle ilgili bazı ince detaylar var. Bu detayları bilenler hem ek masraflardan kurtulur hem de olası kayıpların önüne geçer. Bankalar, son 5-6 yıldır dijitalleşme dönüşümü kapsamında şubelerdeki gişe sayısını azaltarak, nakit ihtiyacı için müşterilerini ATM’lere yönlendiriyor. ATM’lerden günlük çekilebilecek limit ise sınırlı. Bankadan bankaya değişmekle birlikte ortalama günlük para çekme limiti kartla 5-10 bin lira arasında. Mobil uygulama yoluyla çekilebilecek tutar ise 5 bin lira ile sınırlı. Ocak ayı itibarıyla zamlarla maaşı artan emekli, memur ve çalışanlar ATM’den para çekmek istediklerinde istedikleri limitte çekim yapamıyor. Bu yüzden limit üstü çekim gerçekleştiriyor. Limit üstü çekim yaparken banka çekilen tutara göre komisyon kesiyor. Bu da çekilen tutarın en az yüzde 2’si kadar. Örneğin günlük ücretsiz para çekme limitiniz 5 bin liraysa ve siz 7 bin liralık çekim yaparsanız limitin üzerindeki 2 bin lira için vergiler dahil 40 lira komisyon ödemek zorunda kalırsınız. Limiti 100 lira dahi aşsanız en az 10-15 lira komisyon ödersiniz. Bazı bankalarda limit üstü çekim komisyonu yüzde 3’lere dayanıyor. Limit üstü çekim tutarının da bir sınırı var. Mesela günlük limitiniz 10 bin liraysa, limit üstü dahil günlük para çekme limiti 20 bin lirayı aşamıyor. Bazı banka şubelerinin içindeki ATM’lerden 50 bin liraya kadar para çekmek mümkün. Kartsız yani mobil bankacılık uygulaması (QR Kod) yoluyla ücretsiz para çekme limiti genelde 5 bin lirayı geçmiyor. Acil para çekimi yaparken limit artırımı yapamayacaksanız hem banka kartıyla hem de QR kodla ayrı ayrı para çekebilirsiniz. Kartla 10 bin lira limitiniz varsa QR kodla da 5 bin liralık çekim yaparak toplam 15 bin lirayı limit aşım ücreti ödemeden çekmeniz mümkün oluyor. Bazen hesabınızın olduğu bankanın ATM’sini para çekeceğiniz zaman bulamıyorsunuz. Bulsanız da para bitmiş veya ATM arızalı olabiliyor. Bu durumda diğer banka ATM’lerinden para çekebiliyorsunuz. Fakat bunun da bir maliyeti var ve hiç de azımsanacak gibi değil. Çünkü başka ATM kullanımında işlem başına çekilen tutarın yüzde 1.15’i artı 1.04 lira ücret kesiliyor. Örneğin; başka ATM’den 5 bin lira çekerseniz ödeyeceğiniz komisyon 58.54 lira oluyor. Limit üstü çekimde ise azami tutarlar söz konusu ve bu, 190 lira civarında. Bu gibi komisyonları ödememek için çantanızda, cüzdanınızda veya evinizde biraz nakit bulundurmaya çalışın. Günlük para çekme limiti her müşteriye özel olarak farklı tutarlarda tanımlanabiliyor. Bir de çok eskiden açılan hesaplarda paranız ne kadar olursa olsun günlük limit 5 bin lirayla sınırlı olabiliyor. Bu, kartlı işlemlerde belirlenen limit. Kartla çekim limitinin artırılması için bankanıza başvurmanız gerekiyor. Banka bunu değerlendirip gelirinize ve ihtiyaçlarına yönelik yeni limit belirliyor ve bu limit 20 bin liraya kadar olabiliyor. Özel bankalar 65 yaş altı emeklileri genelde maaşını çekmesi için ATM’lere yönlendiriyor (65 yaş üstü gişeden çekim yapabiliyor). En düşük emekli maaşı 10 bin lira olduğundan 5 bin lira limiti olan emekli bazen ne yapacağını bilemiyor, 2 farklı günde parasını çekmeye çalışıyor. Böyle sıkıntılar çeken emekli, çalışan ve memurların limit üstü çekim komisyonu ödememesi için, günlük çekim tutarlarının artırılmasını talep etmesi gerekiyor. Bankaların da günümüz şartlarında bu tutarların yeterli olmadığını görüp, talep gelmeden acilen limit artırımına gitmesi de bir zaruret haline gelmiştir! ATM’lerden kartlı veya kartsız olarak kendi hesabınıza ücretsiz para yatırabiliyorsunuz. Ancak başkasının hesabına para yatırma durumunda da ücret kesiliyor. İşlem kartsız yapılıyorsa 1.000 liraya kadar 2.5 lira, 1.000 lira ile 50 bin liraya arası tutarlar için 5 lira, 50 bin lira üzeri için 39 lira masraf alınıyor. Bu işlem kartlı yapılırsa masraf daha da artıyor. Kredi kartıyla ATM’lerden çekilecek nakit avans çekimlerinde en az yüzde 1 komisyon alınıyor. Bu işlem diğer banka ATM’lerinden yapılırsa çekilen tutarın yüzde 3.87’si artı 0.55 lira masraf tahsil ediliyor. Yani nakit çekim için aylık uygulanan yüzde 4.42’lik faize ek olarak bu komisyonların da ödenmesi maliyeti artıran bir unsur olarak karşımıza çıkıyor. Kredi kartından nakit avans çekilecekse mobil olarak bu işlemin yapılması daha mantıklı duruyor. Havale-EFT-Fast konusunda en hesaplı yöntem mobil ve internet bankacılığı. Ancak halen şubeden ve ATM üzerinden havale yapma alışkanlığı devam ediyor. Örneğin; mobil bankacılık uygulaması üzerinden 50 bin lira para gönderen biri 8.83 lira masraf öderken, ATM’den aynı parayı gönderen 31 lira masraf ödüyor. ATM kanalından yapılacak EFT işlemlerinden alınacak ücret, işlem tutarının 4 bin 300 lira ve altında olması halinde vergi (BSMV) dahil 15.47 lira; 4 bin 300- 211 bin 100 lira arası olması halinde 31 lira; 211 bin 100 lira üzeri olması halinde ise 221.60 lirayı buluyor. Diğer banka ATM’lerinden bakiye ve kart borcu sorgulama ücreti 0.27 lira.Diğer banka ATM’lerinden para çekme komisyonu çekilen tutarın yüzde 1.15’i + 1.04 lira.Diğer banka ATM’lerinden para yatırma komisyonu yatırılan tutarın yüzde 1.15’i +1.04 lira.Diğer banka ATM’lerinden kredi kartı borç ödemede, ödenen tutarın yüzde 1.15’i + 1.04 lira komisyon kesiliyor.