Bölgesel asgari ücret mümkün mü? İş dünyasından asgari ücret önerisi

Asgari ücrete zam maratonunda son viraja girildi. Üçüncü toplantı öncesi ise iş dünyasından yeni asgari ücret önerisi geldi. İstanbul Ticaret Odası Başkanı Şekib Avdagiç asgari ücretin bölgelere göre 3 ya da 4 farklı şekilde uygulanması gerektiğini söyledi. Avdagiç “Asgari ücretin gelişmiş illerde biraz daha yüksek, gelişmekte olan illerde görece olarak bunun altında bir skalayla belirlenmesi bir fayda sağlayacaktır yorumunu yaptı. Peki asgari ücret üçüncü toplantıda belli olur mu, asgari ücrette en güçlü senaryo ne? İTO Başkanı’nın bölgesel asgari ücret önerisi mümkün mü? İstanbul ve büyükşehirlerde farklı, diğer illerde farklı asgari ücret belirlenebilir mi? Konuyla ilgili tüm merak edilenleri Yeminli Mali Müşavir ve Ekonomist Muhammet Bayram, milliyet.com.tr’ye anlattı. Bayram konuşmasında şu ifadeleri kullandı:“Asgari Ücret Tespit Komisyonu bu hafta tekrar toplanacak. İlk toplantısını 1 hafta geç yapmış oldu. Aralık ayının ilk haftasında ilk toplantının yapılmasını bekliyorduk. O toplantı ertelendi ve 11 Aralık’ta ilk toplantı yapıldı. İkinci toplantı da gerçekleşti. İkinci toplantıda herhangi bir rakam telaffuz edilmedi. TÜRK-İŞ Başkanı Ergün Atalay açlık sınırının altında masaya oturmayız demişti. TÜRK-İŞ’in yaptığı açlık sınırı ve yoksulluk sınırı araştırması var. Kasım ayı enflasyonuna göre açlık sınırı 14 bin 25 TL düzeyinde. Ergün Atalay, “Bu düzeyin altında masaya oturmayacağız” dedi. Geçen sene de bunu ifade etmişti ama rakamlar açlık sınırının üzerinden telaffuz edilmeye başlanmıştı. Cumhurbaşkanı Erdoğan ‘vatandaşımızı enflasyona ezdirmeyeceğiz’ sözünü veriyor ve bu zamana kadar hep enflasyonun üzerinde artışlar yapıldı. Şu anda son 6 aylık enflasyon farkını yüzde 38 civarında bekliyoruz. Eğer yüzde 38’lik artış olursa bu zaten yüzde 40’a yakın bir rakam. Asgari ücrete yüzde 40 artış yapılırsa 15 bin 963 TL oluyor. Yani TÜRK-İŞ’in belirlemiş olduğu açlık sınırının çok üzerinde bir tutar. TÜRK-İŞ Genel Başkan Yardımcısı Ramazan Ağar ikinci toplantı sonrası yaptığı açıklamada işveren cephesinden teklif gelmediğini söyleyip, rakam vermekten kaçınmıştı. Bu hafta artık son. Cuma günü ayın 29’u. 29 Aralık Cuma gününe kadar mutlak suretle belirlenmesini bekliyoruz. Ben bu toplantıda daha ılımlı bir görüşme olduğunu, 3. toplantı itibarıyla oy birliği ile karar alınabileceğini ihtimal dahilinde düşünüyorum. TÜRK-İŞ bir önceki toplantıda masadan kalkmıştı. Yılda 1 veya 2 kez toplanan bir komisyonda masadan kalkıp kendi sendikasına üye olan işçilerin, emekçilerin haklarını korumamak çok mantıklı bir davranış değil. O yüzden ben masadan oy birliği ile kalkılacağını düşünüyorum.3. TOPLANTIDA RAKAM GELİR Mİ?TÜRK-İŞ Başkan Yardımcısı Ramazan Ağar rakam telaffuz edilmediğini söylemiş, işveren cephesinden teklif olursa ona göre rakam telaffuz edeceklerini söylemişti. Bu kapsamda 3. toplantıda mutlak suretle rakamlar konuşulmaya başlanır. Eğer bu rakamlar üzerinden işçi cephesinin rakamına bir yakınsama olursa anlaşma ile sonuçlanacağını düşünüyorum. Süreç zamanında işliyor, yavaş işlemiyor. 3. toplantı yapılacak, eğer gerek olursa 4. toplantı da yapılabilir.ASGARİ ÜCRETE DEVLET DESTEĞİ ARTIRILMALI MI?Asgari ücrette devlet desteği 400 TL’den 500 TL’ye yükseltilmişti. Desteğin bu dönemde en az yüzde 50 düzeyinde artışla 750 TL civarına yükseltilmesi gerektiğini düşünüyorum. Devletimiz asgari ücret üzerindeki vergileri kaldırmış ve toplam ücretlerde asgari ücret kadar olan vergiyi istisna etmişti. Bu Hazine’ye gelir getiren vergilerdi. Devletimiz burada elini taşın altına koyarak vergilerden vazgeçti. İşverenler bunu ödüyordu, işveren üzerindeki vergi yükü de kaldırılmış oldu. İşveren üzerindeki vergi yükünün kaldırılması ve asgari ücret desteğinin biraz daha artırılarak uygulanması işvereni rahatlatacaktır diye düşünüyorum. Benim asgari ücret beklentim şu: Eğer en az enflasyon oranı kadar artış olursa bu yüzde 40’lık artışa tekabül eder. Ancak devletimiz yılda 1 kez artış yapılacağını söyledi. Eğer tek seferde belirleme olursa ben asgari ücrete en az yüzde 50 seviyesinde artış olacağını düşünüyorum. Yüzde 50 artış olursa asgari ücret 17 bin 103 TL seviyesine gelir.17 bin 500 TL seviyesi de masada var. Bu da yüzde 53.5’lik artış demek. Yılda 1 kez artış yapılacağı ve gelecek yıl mayısta enflasyonun pik yapacağı düşünülürse burada asgari ücretin en az yüzde 50 oranında artırılacağını düşünebiliriz. 17 bin 103 TL benim en güçlü tahminim diyebilirim. İTO Başkanı Avdagiç’in bölgesel asgari ücrete yönelik açıklaması var. Ben son 2 senedir tüm demeçlerimde bölgesel asgari ücrete yer verdim. Zaten bölgesel olarak İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyükşehirlerde asgari ücret uygulama imkanı neredeyse kalmadı. Bu illerde verilen maaşlar asgari ücretin üzerinde belirleniyor. Çünkü insanlar bu yerlerde asgari ücretle geçinemiyor. İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa ve Gaziantep gibi ihracatın yoğun olduğu yerlerde farklı asgari ücretler, diğer illerde farklı asgari ücret belirlenmesi mümkün olabilir. Ama bu uzun vadede tekrar değiştirilebilir. Bölgesel asgari ücret yüksek enflasyonist dönemlerde uygulanabilir.”