Giriş
Borç çıkmaması için dikkat! Yeni mezun gence bedava sağlık
Lise ve dengi okullardan veya üniversiteden mezun olan gençler 2 yıl ücretsiz sağlık hizmetinden yararlanabiliyor. Bunun için yaş şartı var. Yaş bittikten sonra ise gençler GSS kapsamına giriyor. Bu durumda ne yapılması gerekiyor? Bedava sağlık şartları neler? İşte merak edilenler...
Bir eğitim döneminin daha sonuna gelindi. Hem orta öğretimden hem üniversiteden milyonlarca öğrenci mezun olacak. Lise mezunlarından kazananlar üniversiteye gidecek, üniversite mezunlarının büyük bölümü de iş aramaya başlayacak.
Devlet yeni mezun gençlerin gelecekle ilgili kararlarını verdiği bu kritik süreçte ücretsiz sağlık desteği sunuyor. Bir başka deyişle gençlere, mezuniyet tarihinden itibaren 2 yıl daha anne ya da babası üzerinden sağlık güvencesinden yararlanma hakkı tanınıyor.
YAŞ SINIRINA DİKKAT EDİLMELİ
Anne veya babası hayatta olup Genel Sağlık Sigortası kapsamında olan 18 yaş altındaki gençler sağlık hizmetlerini anne veya babası üzerinden alabiliyor.
Anne veya baba çalışmıyorsa, emekli de değilse, 18 yaş altındaki gençler prim ödemeden ücretsiz sağlık hizmetinden yararlanıyor.
Anne ve babası hayatta olmayan 18 yaş altı gençler ise devlet tarafından ücretsiz genel sağlık sigortalısı sayılıyor. Bu işlemler SGK tarafından herhangi bir başvuruya gerek olmaksızın yapılıyor.
18 yaş üstünde olan gençlerden anne veya babası genel sağlık sigortalısı olanlar lise öğrenimi için 20 yaş, üniversite öğrenimi için 25 yaşına kadar genel sağlık sigortasından faydalanmaya devam ediyor. Söz konusu yaş sınırları aşılmamak kaydıyla, öğrenimini tamamlayan gençler 2 yıl süreyle sağlık hizmeti almaya devam ediyor.
Üniversite öğrenciliği biten gençlerden 25 yaş altında olanlar; 25 yaşını geçmemek üzere 2 yıl daha ücretsiz genel sağlık sigortası kapsamından faydalanabiliyor.
Öğrencilik işlemleri SGK sistemine işlemediği için anne veya babasından sağlık hizmeti alamayan 25 yaş altı üniversite öğrencisi gençler ile üniversiteden mezun olan 25 yaş altı gençlerin sağlık hizmetinde sorun yaşamaları halinde SGK İl Müdürlüklerine başvurarak sağlık sigortasını kontrol ettirmeleri gerekiyor.
İşe girildiğinde devlet destekli bedava sağlık hakkı sona eriyor.
HESAP BÖYLE YAPILIYOR
Örneğin; lise mezunları için maksimum yaş sınırı 20 olduğundan bu yıl haziran ayında liseyi bitirecek bir genç 18 değil de 19 yaşındaysa, bu durumda 2 yıl değil 1 yıl parasız sağlık hizmeti alabilecek. Bu arada yeniden üniversiteye başlarsa yine 25 yaşını dolduruncaya kadar sağlık hizmetinden yararlanmaya devam edebilecek.
Üniversiteden mezun olan 23 yaşındaki bir genç 2 tam yıl süreyle parasız sağlık hizmetinden yararlanabilirken, mezuniyet tarihinde 24 yaşında olan genç sadece 1 yıl yararlanabilecek. Yükseköğretim Kurumu (YÖK) tarafından denklik belgesi verilmiş yabancı üniversitelerde okuyan gençler de aynı haktan yararlanıyor.
SONRA NE OLACAK?
2 yıllık süre, her öğrencinin mezuniyet tarihinden itibaren başlıyor. Öğrencilerin mezuniyet kayıtları Milli Eğitim Bakanlığı ve Yükseköğretim Kurumu (YÖK) kayıtlarından elektronik ortamda alınarak Genel Sağlık Sigortası (GSS) tescil işlemleri yapılıyor. Mezuniyetten sonra 2 yıllık süre dolduğu halde işe giremeyen veya 2 yıldan önce yaş sınırını tamamlamış olan gençler, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından re’sen GSS yükümlüsü sayılıyor.
Bu kişiler gelir testine girer ve aylık geliri aylık 6 bin 667 liradan az çıkarsa primi devlet ödeyecek. Üzerinde bir gelir çıkarsa GSS’li genç aylık 600 lira ödemek zorunda. Primlerini iki aydan fazla ödemeyen öğrenciler, sağlık hizmetleri kapanacağı için genel sağlık sigortası prim borçlarını ‘turkiye.gov.tr’ internet adresinden veya SGK İl/İlçe Müdürlükleri’nden takip edebilir.
YIL SONUNA KADAR BEDAVA
Gençlerin çoğu mezun olduktan ve ücretsiz haktan yararlandıktan sonra GSS kapsamına girdiklerini bilmiyor. Gelir testi de yaptırmadıklarından borç birikiyor. Bu durumdakiler bir an önce gelir testine girip borç varsa ödemek için planlama yapmalı. Öte yandan vatandaş mağdur olmasın diye geçici düzenlemeler ile prim borcu olanlara da sağlıktan yararlanma hakkı tanınıyor. GSS borcu bulunanlar bu yılın sonuna kadar devlet hastaneleri ile devlet üniversitelerine ait hastanelerden yararlanabilir.
KIZLAR İÇİN 2008 KRİTİK TARİH
Evli olmayan, evlendikten sonra boşanan kız çocuklar, eğer ölen anne veya babaları üzerinden aldıkları yetim aylığı nedeniyle genel sağlık sigortasından yararlanıyorlarsa, bu kişiler evlenmedikleri ve işe girmedikleri sürece yaşları ne olursa olsun yetim aylığı almaya devam edeceklerinden, bu kapsamda 18 yaşını doldurduktan sonra da genel sağlık sigortasından yararlanmayı sürdürür.
DOĞUM TARİHİ ÖNEMLİ
Öte yandan babası veya annesi 1 Ekim 2008 tarihinden önce sigortalı olmuş ve kendisi de 1 Ekim 2008 tarihinden önce doğmuş, herhangi bir işte çalışmayan ve evli olmayan kız çocukları, yaşları kaç olursa olsun, evlenmedikleri ve sigortalı çalışmadıkları sürece anne veya babaları üzerinden genel sağlık sigortalısı olarak ücretsiz sağlık yardımı almaya devam ediyor. Yine bu kapsamda evlendikten sonra boşanan veya işe girdikten sonra çıkanlar anne babaları üzerinden sağlık hizmeti alabiliyor.
25 YAŞ İLE SINIRLI
Ancak 1 Ekim 2008 tarihinden sonra belirtilen hakları kazanan kız çocuklarının durumu ise erkek çocuklarla aynı oluyor. Liseye devam ediyorsa 20, üniversiteye devam ediyorsa 25 yaşına kadar ücretsiz sağlık hizmeti alabiliyor. Eğer kızlar üniversite eğitimini 23 yaşında tamamlarsa 25 yaşına kadar 2 yıl daha sağlık yardımına hak kazanıyor. Kızlar eğer eğitime devam etmiyorsa, 18 yaşını doldurduklarında bakmakla yükümlü olunan kişi statüsünde anne veya babaları üzerinden sağlık yardımı alamıyor. Bu nedenle gelir testine girmeleri gerekiyor.