Giriş
DASK hakkında bunları mutlaka bilmelisiniz!
Deprem sonrası hasar alan binalara yapılan tazminat ödemesi 3 milyar lirayı buldu. Hali hazırda evine Zorunlu Deprem Sigortası yaptıran vatandaşların yanı sıra son depremlerle harekete geçen vatandaşlar DASK hakkında araştırma yapıyor. Peki, Zorunlu Deprem Sigortası’nda yanlış beyanda ne kadar zarar edilir, yanlış bilgi düzeltilebilir mi, hasarlı binaya yeniden sigorta yapılabilir mi? İşte detaylar...
3 MİLYAR LİRA ÖDEME
Depreme karşı en güçlü finansal önlemlerden biri Zorunlu Deprem Sigortası (ZDS). Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK), Kahramanmaraş merkezli depremler sonrasında 3 milyar lira hasar ödemesi gerçekleştirdi. Deprem sigortasına sahip konutların oranı yüzde 57.5 seviyesinde bulunuyor. Konya Ticaret Odası (KTO) Karatay Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekan Yardımcısı Dr. Aytekin Çelik, deprem sigortalarına ilişkin dikkat edilmesi gereken bazı önemli detayları paylaştı.
AYKIRILIK VARSA FESHEDİLİR
Deprem sigortasına ilişkin zorunluluğun bir defalık olmadığını, sözleşmenin her yıl zorunlu olarak yenilenmesi gerektiğini anlatan Çelik, “Bazı binalar kapsam dışında bırakıldığından sigorta sözleşmesi yapılırken binanın durumu doğru bir şekilde beyan edilmeli. Aksi halde DASK tarafından sigorta tazminatının ödenmemesi veya sigorta tazminatında indirim yapılması gündeme gelebilir. Sigorta sözleşmesi süresi içerisinde binada mevzuata aykırı değişiklik yapıldığının öğrenilmesi halinde DASK, sözleşmeyi feshedebilir” diye konuştu.
EK TEMİNAT ALINABİLİR
Zorunlu deprem sigortasının depremin neden olduğu maddi zararlara ilişkin olduğunu, bu sebeple ölüm dahil olmak üzere tüm bedeni zararların teminat kapsamı dışında olduğunu anlatan Çelik, şunları anlattı: “Depremzedenin uğradığı zarar daha fazla olsa bile DASK tarafından ancak sigorta poliçesinde belirtilen sigorta bedeline kadar sigorta tazminatı ödenebilir. Azami sigorta bedeli 640 bin TL’dir. Örneğin evin değerinin 1 milyon TL olması halinde 360 bin TL’lik kısım için isteğe bağlı deprem sigortası yapılabilir.”
ANLAŞMAZLIK OLURSA TAHKİME BAŞVURULABİLİR
Sigorta tazminat miktarının belirlenmesinden itibaren en geç bir ay içerisinde DASK tarafından sigorta tazminatının hak sahibine ödenmesi gerektiğini anlatan Çelik, “Ayrıca deprem sonrasında sigortalılara avans ödemesi yapılması mümkündür. DASK ile sigorta tazminatının ödenmesi vb. konularda bir uyuşmazlık ortaya çıkarsa sigorta ettiren kişi bu konuda mahkemelere dava açabileceği gibi Sigorta Tahkim Komisyonu’na da başvurabilir. DASK, sigorta tahkimine üyedir” dedi.
HASARLI BİNADA DURUM
DASK da sigortalıları doğru bilgilendirmek adına ‘Doğru bilgilerle DASK’ adıyla bir soru cevap-yayınladı. Dikkat edilmesi gereken bazı bilgiler şöyle:
Hasar görmüş konutlar için ZDS poliçesi düzenlenebilir mi?
Ağır hasarlı binalar, yıkılması gerektiğinden binanın yeniden inşasına kadar sigortalanması mümkün değildir. Orta hasarlı binalara ilişkin sigorta işlemlerinin gerçekleştirilebilmesi, binaların onarılması ve/veya güçlendirilmesine bağlıdır; bu işlemlerin yerine getirildiğinin belgelendirilip sunulması halinde sigorta yapılabilir. Hafif hasarlı veya hasarsız binalar ise sigortalının beyanına göre sigortalanabilmektedir.
Hasar olduğunda ödeme alındığında tekrar hasar olursa ödeme alınabilir mi?
Deprem sonucu tam hasar meydana geldiği takdirde, tazminatın ödenmesi ile birlikte sigorta teminatı sona erer. Kısmi hasar halinde sigorta bedeli, rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren ödenen tazminat tutarı kadar eksilir. Hasar ödemesi alındıktan sonra onarım yapıldığı takdirde bir sonraki hasarda, onarılan yerlerin eksper tarafından kontrolü sonucunda ödeme yapılabilir. Bu depremler aynı poliçe vadesinde olabileceği gibi birbirini takip eden poliçe vadelerinde de oluşmuş olabilir.
Kolon kesilerek taşıyıcı sistemi zayıflatılan binalarda deprem kaynaklı hasar sonucunda tazminat ödemesi yapılır mı?
Kolon kesiminde sigortalılarımızın kastı veya bilgisi olmayabileceğinden hareketle, DASK tarafından tazminat ödemesi yapılır. Akabinde bu duruma sebep olan kişilere dava yolu ile tazminat rücu edilir.
YANLIŞ BİLGİ VERİLİRSE ZARAR EDİLİR
Poliçe, metrekare ya da yapı tarzına ilişkin hatalı bilgiler ile kesilirse ne olur?
Metrekare ya da yapı tarzına ilişkin gerçeğe aykırı beyan hali, depremden sonra öğrenilmişse, tazminat, alınan prim ile alınması gereken prim arasındaki orana göre ödenir. Hasar ödemesinin tam alınamayacak olması durumunda sigortalı, gerçeğe aykırı beyanı sebebiyle mağduriyet yaşayabilir.
Eksik metrekareye örnek verir misiniz?
100 metrekare bir konut için 300 TL prim ödeyen sigortalıya, 295 bin 568 TL ödenir. Bu konut 50 metrekare gösterilirse 150 TL prim ödeyen sigortalıya hasar sonrası 147 bin 784 TL ödenir. Sonuç olarak sigortalı poliçeyi yaptırırken 150 TL az prim öder ama hasar anında 147 bin 784 TL zarara girer.
Poliçedeki yanlışlık düzeltilebilir mi?
Poliçe bilgilerinde değişiklik yapılması ve yanlışlıkların düzeltilmesi zeyilname ile mümkündür. Yapılan değişiklikler zeyil tarihinden itibaren geçerli olur.