Emekliye yeni zam düzenlemesi

İlk 6 aylık enflasyon verisinin 5 Temmuz’da belli olmasıyla birlikte memur ve memur emeklisine yüzde 17.55, SSK ve Bağkur emeklisine ise yüzde 19.77 zam imkanı doğmuştu. Memurlara enflasyon ve toplu sözleşme zammına ek olarak 8 bin 77 lira da seyyanen artış yapılmıştı. Hem en düşük memur maaşının 22 bin 17 liraya çıkarılması hem de diğer kamu çalışanlarına bu zammın yansıtılması için yasa teklifi Meclis’e sunulmuştu. Memur maaşlarına yönelik yapılan zamla ilgili Meclis’e gönderilen düzenlemede emeklilerle ilgili detay yer almamıştı. Bu nedenle emekli maaşlarının ne kadar artacağı, eklenecek refah payının hangi oranda olacağı merakla bekleniyordu. Bu konuda gözler Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın yapacağı açıklamalara çevrilmişti. Erdoğan dün partisinin genel merkezinde Genişletilmiş İl Başkanları Toplantısı’nda bu konuda önemli mesajlar verdi. Memur maaş düzenlemesinin Meclis’e sunulduğunu hatırlatan Erdoğan, “En düşük memur maaşını 22 bin 17 liraya yükseltiyoruz. Tüm kamu görevlilerinin yıllık ücretlerinde ilave olarak seyyanen 8 bin 77 liralık artış yapıyoruz. Tarihin en yüksek zamlarından olan bu düzenlemenin tüm memurlarımıza hayırlı olmasını diliyorum. Emekliklerin beklentilerini de göz ardı etmiyoruz. Ne söz verdiysek hepsini tek tek yerine getiriyoruz” dedi. Enflasyon oranının netleşmesiyle birlikte emeklilerin alacağı yeni maaş zammının da belli olduğuna işaret eden Erdoğan, şöyle devam etti: “Yapılabilecek iyileştirmeler hususunda bakanlarımıza gerekli talimatı verdim. Cumhurbaşkanı yardımcımız ve ilgili bakanlarımız çalışmalarına başladı. Önümüzdeki haftalarda gerekli açıklamayı yapacağız. 85 milyonun her bir ferdinin refahını artırma mücadelemize hız kesmeden devam edeceğiz.” Halen 7 bin 500 lira olan en düşük emekli aylığının aynen devam etmesi bekleniyor. Kademeli artışın ise kök aylıklara uygulanması bekleniyor. Yüzde 19.77’lik zamla beraber 2008’den önce emekli olan SSK’lının 6 bin 93 lira olan kök aylığı 7 bin 298 lira, 2008 sonrası SSK’lı emeklilerin 2 bin 199 lira kök aylığı 2 bin 634 liraya, SSK tarım (2008 sonrası) kök aylığı 1.650 liradan 1.976 liraya çıktı. Bağkur’lu esnaf emeklisinin kök aylığı ise 2 bin 806 liraya yükseldi. Bu düşük kök aylıkları alanların 7 bin 500 lira alacağı tahmin ediliyor. Refah payına göre ortaya çıkacak artışla kök aylık 7 bin 500 lirayı aşarsa o zaman emekli maaşı da yükselecek. Örneğin; 6 bin lira kök aylığı olan bir emeklinin yüzde 19.77 zamla kök aylığı 7 bin 186 liraya çıkıyor. Emeklilere yüzde 15 ek refah payı verilirse bu kök aylık 8 bin 260 liraya çıkacak. Kök aylık ile taban maaş arasındaki farkı devlet karşılıyor. Öte yandan SSK ve Bağkur emeklileri için 7 bin 500 lira olan taban maaşın 1.000-2 bin 500 lira artırılarak 8 bin 500 ile 10 bin lira bandına çıkartılması da gündemde yer alıyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) ilk 6 aylık enflasyon verisine göre SSK ve Bağkur emeklisine yapılacak zam yüzde 19.77 olarak tespit edilmişti. Bu zam oranı cepte. Ancak emekliler tıpkı ocak ayında olduğu gibi refah payı artışı beklentisi içinde. Ayrıca seçimden önce 7 bin 500 liranın altındaki emekli maaşlarında artış yapılmış ve en düşük emekli maaşı 5 bin 500 liradan 7 bin 500 liraya çıkarılmıştı. Yani kök maaş denilen o anki dosya maaşı 5 bin lira olan bir emekliye 2 bin 500 lira, 4 bin 500 lira olan bir emekliye 3 bin lira, 6 bin lira olan emekliye ise 1.500 lira zam yapılmış oldu. Fakat bu zamlardan 7 bin 500 liranın üzerindeki emekliler yararlanamadı. Bu aradaki kaybın telafisi için kademeli artış formülü öne çıkıyor. Şu anda asıl beklenti içinde olanlar 7 bin 500 liranın üzerinde maaş alan emekliler. Çünkü bu emekliler taban maaş zammından yararlanamadı. Böylece daha yüksekten ve daha uzun süre prim ödeyen emekli ile asgari ücret gelirinden prim ödeyenlerin maaşları birbirine yaklaştı. Dolayısıyla aradaki farkın korunabilmesi için bu tutarın üstündeki maşalara yüzde 45’ten başlayarak kademeli bir artış getirilebileceği kamuoyunda konuşuluyor. Örneğin; maaşı 7 bin 500-10 bin lira arasında olana yüzde 45, 10 bin-15 bin lira arasında olana yüzde 40, 15 bin-20 bin lira arasında olana yüzde 35, 20 bin üzerine yüzde 30 zam formülü masada bulunuyor. Detaylar ilgili bakanlıkların çalışmalarını tamamlamasıyla netleşecek. Memurlar maaşlarını her ayın 15’inde çekiyor. Eğer Meclis’teki düzenleme bu tarihe kadar yasalaşırsa ve kurumlar yetiştirebilirse zamlı maaşlar 15 Temmuz’da yatabilir. Eğer bu tarihe yetişmezse zam farkı daha sonra belirlenecek bir günde yatırılacak. Memur emeklisi her ayın 1-5’i arasında maaşını çekiyor. Dolayısıyla bu ay zamsız maaş yattı, farklar bu ay sonuna kadar belirlenen tarihte yatacak. SSK ve Bağkur emeklisi de düzenleme yetişirse zamlı maaşını ayın 17’si ila 26’sı arasında çekebilecek. Meclis’teki zam düzenlemesinde memur maaşlarıyla ilgili detay varken memur emeklisi hakkında bir madde bulunmuyor. Asıl kafa karışıklığı ise memur emekli maaşlarına yönelik yaşanıyor. Memur için yüzde 17.55 artı 8 bin 77 liralık seyyanen zam geçerli olacakken unvan, kademe, çalışma yılına ve dereceye göre hangi memur emeklisine hangi oranda zam uygulanacağı merak ediliyor. Yüzde 17.55’lik enflasyon zammı ile yılın ikinci yarısı için geçerli olan toplu sözleşme zammı (yüzde 6) cepte fakat seyyanen artışla ilgili bir ipucu yok. Ancak en düşük memur maaşı 11 bin 848 lirayken en düşük memur emekli maaşı 7 bin 900 liraydı. Bu oransal fark korunacaksa en düşük 22 bin 17 liraya çıkan memur maaşına karşılık en düşük memur emekli maaşının 14-15 bin lira bandına yerleşmesi gerekiyor. Bu da oransal zamma ilave olarak 4 bin 500 ila 6 bin lira arasında seyyanen zamma işaret ediyor.