Giriş
İkinci emekli aylığı için formül! Kıdem tazminatı fonunun merak edilen ayrıntıları
Geçtiğimiz haftalarda açıklanan Orta Vadeli Program’da yeni emeklilik sistemi olan Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) de yer aldı. OVP’ye göre, 2024 yılı son çeyreğinde tamamlayıcı emeklilik sistemine geçilmesi hedefleniyor.
Mevcut sistemde, çalışan bir yılını tamamladıktan sonra her yıl için bir brüt maaş kıdem tazminatı hak ediyor. Yeni sistem hayata geçerse, kıdem tazminatı işveren ve devletin de katkı verdiği bir fonda toplanacak ve işten ayrılırken değil, emeklilik döneminde alınacak. Bu konuda yapılacak düzenlemede işçi kesimi ile uzlaşı şartı aranacak. Yani tek taraflı bir çözüme gidilmeyecek.
YAŞI DOLDURMA ŞARTI OLACAK
Yeni sistemde, ek bir emeklilik geliri getirisi ile emeklilerin yaşam standardının korunmasının hedeflendiğini belirten Doğan Sigorta Brokerlik CEO’su Selcen Gür, “Çalışan, emeklilik yaşı geldiğinde SGK’dan emekli olacak, ayrıca 60 yaşına geldiğinde TES kapsamında ikinci emekli aylığını alacak. Kişi, iki emekli aylığını da herhangi bir kesinti, oransal azalma olmadan aynı anda alabilecek. Çalışan adına ödenen katkılar kişinin bireysel fon hesabında yer aldığı için her çalışan emeklilik yaşını doldurduğunda hesabındaki birikime hak kazanmış oluyor” dedi.
FONLARI ÇALIŞAN BELİRLEYECEK
“TES’te, çalışan, işveren ve devlet tarafından katkılar nakit olarak yatırılıyor ve biriken para emeklilik yatırım fonlarında değerlendiriliyor” diyen Selcen Gür, “Fonların seçiminin çalışan tarafından belirleneceği TES, ikinci basamak emeklilik sistemi olarak planlanıyor. Kıdem tazminatı ile ilgili herhangi bir tasarruf içermiyor” diye konuştu.
İŞVEREN KATKISI DA VAR
Hali hazırda çalışanın maaşından yüzde 3 kesilip OKS’ye aktarılması ve devlet katkısı da alması ile işleyen bu sistemin, yeni dönemde işveren katkısı da eklenerek ‘tamamlayıcı emeklilik sistemi’ haline getirilmesi öngörülüyor.
Buna göre yeni sistemde çalışanın maaşından kesilecek yüzde 3’e artı olarak işverenin de belirli bir oranda katkı yapması ve devletin de bugün olduğu gibi katkı sağlamaya devam etmesinin planlandığına değinen Selcen Gür, “TES yürürlüğe girdiğinde kapsam dahilindeki tüm çalışanlar ‘Karma TES’e dahil olacak, sonra dileyen kişi ‘İsteğe bağlı TES’e geçiş yapabilecek” diye konuştu.
CAYMA HAKKI OLMAYACAK
Cayma ve ayrılma hakkı bulundurmayan bu sistemden tamamen çıkışın, emeklilik dönemi sona erdiğinde, çalışanın ölümü veya maluliyet durumlarında olacağını belirten Gür, şunları söyledi:
“Çalışan, emekli olduğunda kendisine bağlanacak aylık süresi bittiğinde sistemden çıkmış olacak. Kişi emekli olduğunda hesabında biriken tutarın yüzde 25’ine kadar toplu ödeme alabilecek. Bireysel fon hesabında kalan tutar aylık olarak ödenecek. Çalışan emeklilik yaşı geldiğinde SGK’den emekli olacak, ayrıca 60 yaşına geldiğinde TES kapsamında ikinci emekli aylığını alacak. Kişi, iki emekli aylığını da herhangi bir kesinti, oransal azalma olmadan aynı anda alabilecek.”
"FONULU SİSTEM ÖNÜMÜZDEKİ DÖNEM GÜNDEME GELECEK"
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ise kıdem tazminatında fonlu sistemin önümüzdeki dönemde gündemdeki konular arasında olacağını belirterek, "Yaklaşımımız, işçi kesiminin temsilcileriyle, istişare içinde bu işi sonuçlandırmak. Tek yanlı bir çözüm dayatmak değil. Çözülmesi gereken bir mesele mi; evet öyle. Kıdem tazminatında ciddi problemler var. Ödenmeme meseleleri var, başka sıkıntılar var. Bir dönem bir fon oluşturup bununla bu problemi çözme gibi bir yaklaşım vardı. Bunlar önümüzdeki dönemde Türkiye’nin gündeminde olacak” demişti.
"İŞÇİ ŞARTLAR NE OLURSA OLSUN KIDEM TAZMİNATINI ALSIN"
Gündemde yer alan düzenlemeyle ilgili HAK-İŞ Genel Başkanı Mahmut Arslan, "Kıdem tazminatı konusunda var olan haklarımızı güvence altına alalım ama var olan sorunları da çözelim. Bunun için ne gerekiyorsa; fonsa fon, bunun üzerinde tartışalım ve her emekçi, işçi şartlar ne olursa olsun kıdem tazminatını alsın." dedi.
TÜRK-İŞ, bir açıklama yaparak, ikinci basamak emeklilik sisteminin işçilerde endişe ve rahatsızlığa yol açtığı, kıdem tazminatının emekliliğin bir parçası haline getirilmemesi gerektiği belirtildi.