Giriş
İkinci ve üçüncü konuta fren! Kredi kartlarına düzenleme geliyor
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kredi ve kredi kartlarıyla ilgili sınırlayıcı düzenleme yapacaklarının işaretini verdi. “Bu kadar yüksek seyreden bir kredi hacmiyle siz enflasyonu ve cari açığı kontrol altına alamazsınız” diyen Şimşek, birinci konutu kredilendirme noktasında bir değişiklik yapmayacaklarını ancak ikinci ve sonraki konutları krediyle desteklemeyeceklerini söyledi. “Taşıt kredilerinde çok net bir şekilde sınırlayıcı bir perspektife sahibiz” de diyen Bakan Şimşek, önceliklerinin ise enflasyonu tek haneye düşürmek olduğunu vurguladı.
Küresel finansal koşulların sıkışık olduğu bir dönemden geçildiğini söyleyen Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, NTV’de katıldığı programda Orta Vadeli Program’daki (OVP) hedeflere ilişkin mesajlar verdi. OVP’de birinci önceliğin enflasyonu yeniden tek haneye indirmek olduğunu söyleyen Bakan Şimşek, “Bu zor bir süreç ama mümkün. Geçmişte başardık, yine başaracağız” dedi. OVP’de enflasyonun 2026 yılında yüzde 8.5’le tek haneye ineceği belirtilmişti. Enflasyon tahmini bu yıl sonu için yüzde 65, 2024 sonu için yüzde 33, 2025 sonu için yüzde 15.2 olarak yer almıştı.
İKINCİ-ÜÇÜNCÜ KONUTA FREN
Enflasyonu dizginlemek için iç tüketimin frenleneceğine işaret eden Şimşek, bu konuda kredi ve kredi kartlarıyla ilgili yeni düzenlemelerin devreye alınacağının mesajını verdi. Şimşek, “1 Eylül itibarıyla yıllık kredi kartı üzerinden kredi hacmi yüzde 140 civarında artmıştı.
Enflasyonun iki katından fazla. Bu kadar yüksek seyreden bir kredi hacmiyle siz enflasyonu ve cari açığı kontrol altına alamazsınız” dedi. Şimşek, birinci konutu kredilendirme noktasında bir değişiklik yapmayacaklarını ancak ikinci ve sonraki konutlar için artık kredi desteği vermeyeceklerini belirterek, “Krediyi bu alanda ciddi bir şekilde sınırlayacağız” diye konuştu.
TAŞITTA EK ÖNLEMLER ALINABİLİR
Cari açığın artmasındaki en önemli sebeplerden biri de ithal otomobil satışları. Otomobil satışları son dönemde rekor üstüne rekor kırmıştı. Satılan araçların çoğunluğunu yurtdışından gelen araçlar oluşturuyor. Otomobil satışlarında belli bir kredi sınırı vardı. Ekonomi yönetimi bu konuda ek tedbirleri devreye almaya hazırlanıyor.
Şimşek bu noktada “Taşıt kredilerinde biz, çok net bir şekilde sınırlayıcı bir perspektife sahibiz” dedi. Kredi kartı limiti de bir kredi olduğundan bu alanda da düzenleme bekleniyor. OVP’de “Kredi kartı kullanımı parasal istikrarı etkilemeyecek ve tüketim talebini dengeleyecek ş ekilde uluslararası standartlarda yeniden düzenlenecektir” ifadeleri yer almıştı.
DÖVIZ KURUNA MÜDAHALE VAR MI?
2021’in Aralık ayıyla 2023’ün Mayıs’ına kadar kurun belli bir düzeyde tutulduğunu söyleyen Şimşek, “Biz kuru serbest bıraktık. Bir kur hedefimiz yok” dedi. Şimşek, açıklamasında şu ifadelere yer verdi: “Kurda tahmin de olmaması lazım. Biz bir program yaptık, programın değişik evreleri var. KKM’den her gün dönüşler var.
Biz onlara dövizi arz etmek durumundayız. O anlamda talepleri karşılıyoruz. Onu bir müdahale olarak algılayacaksanız, evet Merkez Bankası, KKM’den dönüşlerde döviz talebini karşılıyor. Onun ötesinde, belirli bir seviye hedefleyip, korumak için, rezerv harcamayı soruyorsanız, benim bildiğim kadarıyla öyle bir şey yok. Merkez Bankamızın bir kur hedefi yok. Dolayısıyla bir seviyeyi korumak üzere bir irade de yok.”
DIŞ KAYNAK GIRIŞI HIZLANACAK
Birleşik Arap Emirlikleri’nin 51 milyar dolara yakın bir program açıkladığını hatırlatan Bakan Şimşek, şöyle devam etti: “Bu programın önemli bir bileşeni deprem yaralarının sarılmasına yönelik, 8.5 milyar dolarlık tahvil ihracı gündemde. Ben inanıyorum ki bu sene sonundan önce 8.5 milyar dolarlık tahvil ihracı gerçekleşecek. İhracatın finansmanı için de 3 milyar dolarlık tahvil ihracı yapacağız.
Toplamda 11.5 milyar dolarlık tahvil ihracı, muhtemelen bu sene içerisinde sonuçlanır. BAE’nin 51 milyar dolar içerisinde yenilenebilir enerjiye yaklaşık 27 milyar dolarlık bir yatırımı gündemde. Tabii bu depolamadan tutun, güneş, rüzgar vs. Sanayi, turizm özellikle teknoloji yatırımı öngörüyorlar. Dünya Bankası başkanıyla uzun bir görüşme yaptık. Kendilerine programımızdan bahsettik. Onlar da bizim programımızı desteklemek üzere, mevcut 17 milyar dolarlık planlamaya ilaveten 18 milyar dolar daha tahsis edeceklerini söylediler. Toplamda 35 milyar dolarlık Dünya Bankası paketi, Türkiye’ye sunulacak.”
KKM UYGULAMASI DEVAM EDECEK Mİ?
Kur korumalı mevduat (KKM) hesaplarındaki para, ağustos ortasında 3.4 trilyon liraya ulaşmıştı. KKM’den çıkış stratejisi kapsamında bankalara hedefler getirilmiş ve zorunlu karşılıklarda artış yönünde adımlar atılmıştı. Bu hamlelerle son 2 haftada KKM’den çıkan para 60 milyar lirayı buldu. “Önceliğimiz rezerv biriktirmek” diyen Şimşek, “Biz bunları başardığımız ölçüde, kur korumalıdan çıkış stratejimizi uygulayacağız. Var mı stratejimiz, var. Biz burada da kademeli gideceğiz. KKM yapan vatandaşlar müsterih olsun, şu an devam edecek” açıklamasını yaptı.
EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞINA ZAM YOLDA
Çalışanları ve emeklileri enflasyona ezdirmeyeceklerini vurgulayan Şimşek, “Ama önümüzdeki dönemde çalışanlarımızın alım gücünü artırmanın tek yolu enflasyonu kalıcı bir şekilde düşürmektir. Olmazsa olmaz ön koşul fiyat istikrarıdır. Enflasyonla mücadele topyekün destek verilmesi gereken bir programdır. Önümüzdeki dönemde sabırla bu programı uygulamamız lazım.
Bunun için birtakım maliyetler olacak. Kolay olamayacak. Memurlarla müzakereler yapıldı, işçilerimizle de yılın başında bağlanmıştı. Emeklilerimizi enflasyona ezdirmeme diye bir ilkemiz var. En düşük maaş alan emeklilerimizin durumunun iyileştirilmesine yönelik, Cumhurbaşkanımızın talimatı oldu. O çalışmaları yapıyoruz. O konuda çok netiz” dedi. Şu anda en düşük emekli maaşı 7 bin 500 lira.