Giriş
Kritik veriye sayılı günler kaldı! Memur ve memur emeklisinin cebine 2024'te kaç TL girecek?
Memur ve memur emeklisinin yeni yılda alacağı zammın kesinleşmesine sayılı günler kaldı. Siyasilerden gelen açıklamalara göre maaşlarda yüzde 50’ye yakın bir artış olacak. Bu oranı tayin edecek veri ise aralık enflasyonu. Olası enflasyon tahminlerine göre memur ve emeklisinin cebine kaç lira gireceğini hesapladık.
Kamu çalışanlarına (memur) ve memur emeklisine ocak ve temmuz olmak üzere yılda iki kez zam yapılıyor. Memur ve memur emeklisinin alacağı zam oranı ilave olarak her iki yılda bir toplu sözleşmeyle belirleniyor.
2024 ve 2025 yıllarında yapılacak zam geçtiğimiz ağustos ayında belirlenmişti. Buna göre; 2024’ün ilk altı ayında yüzde 15, ikinci altı ayında yüzde 10; 2025’in ilk altı ayında yüzde 6 ve ikinci altı ayında yüzde 5 zam yapılacak. Memur ve emeklisine yapılacak zamda enflasyon da belirleyici oluyor.
YÜZDE 6’DAN SONRASI FARK
Ocak ve temmuz aylarında açıklanan son 6 aylık enflasyon toplu sözleşmedeki zam oranlarını aşıyorsa fark yansıtılıyor. Memur maaşlarına geçtiğimiz temmuz ayında 17.55 oranındaki yüzdelik zammın yanı sıra 8 bin 77 lira da seyyanen zam eklenmişti.
Temmuz-aralık dönemini kapsayan toplu sözleşme zammı yüzde 6 olmuştu. Yani bu yılın ikinci 6 ayında (temmuz-aralık) oluşacak enflasyon bu oranın üzerinde gerçekleşirse, toplu sözleşme masasında belirlenen yüzde 15’lik sözleşme zammına fark eklenecek.
GERİYE ARALIK ORANI KALDI
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre; temmuzda aylık enflasyon yüzde 9.49, ağustosta yüzde 9.09, eylülde yüzde 4.75, ekimde yüzde 3.43 ve kasımda da yüzde 3.28 olmuştu. Bu verilere göre; son 5 aylık kümülatif artış yüzde 33.65 olarak gerçekleşti.
Temmuz-aralık (ikinci 6 aylık dönem) için yüzde 6 zam yapıldığını söylemiştik. Yani son 5 ayda enflasyon kaynaklı zam farkı yüzde 27.65 (33.65-6) oldu. Bu rakama göre memur ve emeklisi yüzde 42.65’lik zammı garantilemiş durumda.
TAHMİNLER NETLEŞİYOR
Merkez Bankası’nın son enflasyon raporunda enflasyonun 2023 yılı sonunda yüzde 65 olacağı öngörüldü. Yine Merkez Bankası Piyasa Katılımcıları anketine göre aralık enflasyonu yüzde 3.26 olarak öngörülüyor. Bu öngörüler gerçekleşirse memur ve memur emeklisi için yüzde 32’lik enflasyon farkı oluşacak. Bu farka ilaveten yüzde 15 de toplu sözleşme zammı maaşlara yansıtılacak. Bu durumda zam yüzde 47 olacak.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan da geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, “Memur ve memur emeklilerimiz için enflasyon hedeflemelerine göre Ocak 2024’te yapılacak artış yaklaşık yüzde 50’ye yaklaşacak. En düşük devlet memuru maaşı 22 bin 17 liradan yaklaşık olarak 33 bin lira seviyelerine çıkacak” demişti.
Yüzde 47 zam olması halinde en düşük memur maaşı 32 bin 365 lira olacak. Yine en düşük memur emekli maaşı ise zammın yüzde 47 olması halinde 9 bin 876 liradan 14 bin 518 liraya yükselecek. Zam tam yüzde 50 olursa 14 bin 814 liraya çıkacak. Zammın yüzde 50’ye ulaşması için 3 Ocak’ta açıklanacak yıllık enflasyonun yüzde 67’yi geçmesi gerekiyor.
YETİŞMEZSE FARK AYRICA YATACAK
Memur emeklileri her ayın 1-5’i arasında maaşlarını çektiklerinden ocakta yatacak maaş zamlı olmayacak. Enflasyon 3 Ocak’ta açıklanıp gerekli hesaplamalar yapıldıktan sonra maaş bazında oluşan farklar ay sonuna kadar hesaba geçecek. Memurlar ise ayın 15’inde maaş çektiklerinden zamlı maaşların bu tarihe kadar yetişmesi bekleniyor.
İKRAMIYELER AY SONUNA KADAR TAMAM
12.2 milyon emekliye kasım ayında bir kereye mahsus 5 bin lira ikramiye ödemesi yapılmıştı. Bu ödemeden çalışan memur emeklileri, çiftçi kayıt sistemine kayıtlı çiftçi emeklileri, esnaflık yapan Bağkur’lular yararlanamamıştı. Şimdi kapsam dışı olan bu 4.7 milyon emekliye (çalışan emekli) de 5 bin lira ikramiye ödenecek. Düzenlemenin bu hafta içerisinde Meclis’ten geçmesi ve ödemenin de ay sonuna kadar emeklilerin hesabına yatırılması bekleniyor.
