Giriş
Memur ve emekli maaşlarına zam cepte! 4 aylık enflasyon farkı kesinleşti, asgari ücreti de etkileyecek
Memur ve emeklinin yakından takip ettiği enflasyon rakamları açıklandı. Buna göre son 4 ayda oluşan enflasyon, ocakta ödenecek toplu sözleşme zammını aştı. Şimdiden enflasyon farkı yüzde 24. Toplu sözleşme zammı da dahil edilirse bu ay itibarıyla yüzde 40'lık zam cepte. Ocakta memur ve memur emeklisine yapılacak zammın yüzde 50’ye ulaşması bekleniyor. Bu oranın asgari ücret zam oranını da etkilemesi bekleniyor.
Ekim ayı enflasyon rakamları belli oldu. TÜİK verilerine göre, ekim ayında TÜFE yüzde 3,43 artış gösterdi. Yıllık bazda TÜFE yüzde 61,36 seviyesinde gerçekleşti. Yurt İçi ÜFE ekim ayında yüzde 1,94, yıllık bazda yüzde 39,39 olarak gerçekleşti. Bu rakamlar memur ve emeklinin merakla beklediği maaş zammı oranları da ortaya çıkardı.
MEMUR VE EMEKLİ ZAMMI İÇİN 4 AYLIK ENFLASYON FARKI KESİNLEŞTİ
TÜİK'in açıkladığı rakamlara göre Temmuz'da enflasyon yüzde 9,62, Ağustos'ta yüzde 9,09, Eylül'de yüzde 4,75, Ekim ayında ise yüzde 3,43 oldu. Tüm bunlarla beraber 4 aylık enflasyon rakamı da yüzde 29,41 olarak kayıtlara geçti.
Ekim ayı enflasyon rakamları sonrası refah payı hariç 4 aylık emekli ve memur zam oranı netleşti. Hesaplarımıza göre; 4 aylık SSK ve Bağ-Kur emekli zammı yüzde 29,41, enflasyon farkı dahil 4 aylık memur zammı ise yüzde 40,39 oldu.
- 4 aylık enflasyon oranı yüzde 29,41,
- Refah payı hariç 4 aylık SSK ve Bağ-Kur emekli zammı yüzde 29,41,
- 4 aylık memur enflasyon farkı yüzde 22,08,
- Memur toplu sözleşme zammı yüzde 15,
- 4 aylık memur zammı yüzde 40,39 oldu.
TOPLU SÖZLEŞME ORANLARI BELİRLENMİŞTİ
Memur ve memur emeklisinin alacağı zam oranı her iki yılda bir toplu sözleşmeyle belirleniyor. 2024 ve 2025 yıllarında yapılacak zam görüşmeleri 1 Ağustos’ta başlamış, ancak 22 Ağustos’a kadar devam eden müzakerelerde zam oranı konusunda sonuç alınamamıştı. Bunun üzerine devreye Kamu Görevlileri Hakem Kurulu girmişti. Kurul; memur ve memur emeklisine 2024’ün ilk altı ayında yüzde 15, ikinci altı ayında yüzde 10; 2025’in ilk altı ayında yüzde 6 ve ikinci altı ayında yüzde 5 zam yapılmasını kararlaştırmıştı.
YÜZDE 15'İN ÜZERİNE EKLENECEK
Memurlar ve memur emeklileri, ocak ve temmuz aylarında açıklanan son 6 aylık enflasyon toplu sözleşmedeki zam oranlarını aşıyorsa bir de fark alıyor. Memur maaşlarına geçtiğimiz temmuz ayında 17.55 oranındaki yüzdelik zammın yanı sıra 8 bin 77 lira seyyanen zam verilmişti. Temmuz-aralık toplu sözleşme zammı yüzde 6’ydı. Yani yılın ikinci 6 ayında (temmuz-aralık) oluşan enflasyon bu oranın üzerinde gerçekleşirse, Hakem Kurulu’nun belirlediği yüzde 15’lik sözleşme zammına fark eklenecek.
NET RAKAM OCAKTA
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) dün açıkladığı enflasyon verileri, memur ve memur emeklisi için şimdiden yüzde 19’un üzerinde zam farkının oluştuğunu ortaya koydu. Verilere göre; temmuzda aylık enflasyon yüzde 9.49, ağustosta yüzde 9.09 olarak gerçekleşmişti. Eylül ayı enflasyonu yüzde 4.75 oldu. Ekim ayı ise 3,43 olarak gerçekleşti. Buna göre son 4 aylık kümülatif artış yüzde 29.40 olarak gerçekleşti. İkinci 6 aylık dönem için yüzde 6 zam yapıldığını ifade etmiştik. Yani son 4 ayda enflasyon kaynaklı zam farkı yüzde 23,40 (29.40-6) oldu. Kasım ve aralık ayı enflasyon oranlarıyla net fark ortaya çıkacak.
BEKLENTİLER NE YÖNDE?
Merkez Bankası’nın son Enflasyon Raporu’nda enflasyonun 2023 yılsonunda yüzde 65 olmak olacağı tahmin edildi. Yılsonu enflasyonu yüzde 65 olursa enflasyon farkı doğmuş olacak. Böylece ocak ayında maaşlarda yüzde 45 civarında olacak (yüzde 15’lik toplu sözleşme zammı dahil hesap). Ocakta enflasyon farkıyla zam yüzde 50 civarında olursa en düşük memur maaşı 22 bin 17 liradan 33 bin lira seviyenin üstüne çıkacak.
Eğer yıllık enflasyon yüzde 62 olarak gerçekleşirse bu durumda yüzde 32 civarında enflasyon farkı doğmuş olacak ve zam yüzde 47’ye ulaşacak. Zam yüzde 47 olursa en düşük memur maaşı 32 bin 365 lira olacak. En düşük memur emekli maaşı ise zammın yüzde 43.75 olması halinde 14 bin 197 lira, zammın yüzde 47 olması halinde ise 14 bin 518 liraya yükselecek. Yıllık enflasyonun yüzde 70’e çıkacağı yönünde öngörüler var. Bu gerçekleşirse enflasyon farkıyla memur zammının yüzde 50’ye ulaştığını görebiliriz.
GÖREVDEKİ MEMURLARIN OLASI ZAMLI MAAŞLARI
SSK VE BAĞKUR EMEKLİSİNDE HESAP NASIL?
SSK ve Bağkur emeklileri ocak ve temmuzda son 6 aylık enflasyon oranında zam alıyor. Son dönemde hükümet maaşlara enflasyon zammına ek olarak refah payını da eklemişti. Geçtiğimiz temmuz ayında SSK ve Bağkur emeklisine enflasyon artışına göre yüzde 19.77 zam verilecekti. Bu zam refah payı ile yüzde 25’e tamamlanmıştı. Emekliye enflasyon tahminlerine göre ocakta yüzde 30-40 arasında zam yapılması bekleniyor.-
EN DÜŞÜK TUTARLARDA DÜZELTME VE İKRAMİYE
En düşük emekli maaşı şu anda 7 bin 500 lira. Emeklilerden bu tutarın artırılmasına yönelik talep var. Siyasiler de bu konuda çalışma yapıldığını sıkça gündeme getiriyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Emeklilerimizden gelen serzenişlerin farkındayız. İnşallah bu konuda da gereken adımları yılsonuna kadar atacağız” demişti. Çalışma Bakanı Vedat Işıkhan, “Emeklilerle ilgili Cumhurbaşkanımızın talimatlarını aldık, çalışmaya başladık” diye konuşmuştu.
Bu açıklamalar kapsamında emekli maaşlarına seyyanen zammın yapılabileceği belirtiliyor. Bu noktada 11-12 bin liralık rakamlar telaffuz edilse de nihai karar ocak ayının ilk haftasında netleşecek. Üzerinde tartışılan diğer bir konu ise bir kereye mahsus verilmesi planlanan emekli ikramiyesi.
Bunu, Cumhuriyet’in Yüzüncü Yılı nedeniyle, ‘Cumhuriyet’in Yüzüncü Yılı ikramiyesi’ olarak tanımlayanlar da var. Burada gündeme gelen rakam ise 5 bin lira. Bunlar kamuoyunda konuşulan rakamlar. Henüz resmi bir açıklama yapılmadı.
ASGARİ ÜCRET İÇİN DE BELİRLEYİCİ OLUYOR
Enflasyon oranındaki artış asgari ücrete yapılacak zam için de belirleyici oluyor. Bağlayıcı bir rakam olmasa da Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplantılarında satın alma gücü paritesi ele alındığı için enflasyon oranları da gündeme geliyor ve enflasyona göre zam oranları komisyon tarafından açıklanıyor
