POS komisyonu esnafın belini büktü

Türkiye’de 111.4 milyon kredi kartı, 182.6 milyon banka kartı ve 82.8 milyon ön ödemeli kart olmak üzere toplam 376.8 milyon kart kullanılıyor. Bu kartlar ile ayda yaklaşık 800 milyar liralık ödeme yapılıyor. Kartlarla aylık ortalama 1.4 milyar kez işlem yapılıyor. Vatandaşın kart kullanımı günden güne artarken, esnaf da bankaların işyerleri için uyguladığı kredi kartı komisyon oranlarının artmasından şikayetçi. Bankaların işyerleri için uyguladığı kredi kartı komisyon (POS komisyonu) oranları son 1 yılda yüzde 0.74’ten yüzde 3.3’lerin üzerine kadar çıktı. Bankaların esnafın üzerindeki kredi kartı komisyon ücreti yükünü hafifletmesi gerektiğini vurgulayan Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, “Esnaf artık kesintiler yüzünden kredi kartı ile yapılan ödemeleri kabul edemiyor. Vatandaşta da nakit sıkıntısı var. Esnafın veresiye defterleri yeniden açıldı. Esnafımız veresiye defteri ile adeta vatandaşın faizsiz bankası konumunda. Ancak fiyatlar günlük değiştiği için esnafımız sattığı ürünün yerine yenisini koyamıyor. Esnafın yükünü hafifletmek için bankalar kredi kartı komisyon oranlarını düşürmeli” dedi. Kredi kartlarının toplumun vazgeçilmezi haline geldiğini anlatan Palandöken, şunları söyledi:“Bindiğiniz taksiden tutun da 415 meslek dalında alışveriş yaptığınız en küçük emtia bile kartla alınıyor. Ancak son dönemde kredi kartı komisyon oranlarındaki ciddi artış ve beraberinde 45 günü geçen geri ödeme süresi nedeniyle vatandaşla esnaf karşı karşıya geliyor. Bakkal, manav, kasap, kuaför, mobilyacı vb. gibi çok sayıda işletmede neredeyse tüm ürün ve hizmetlerde günlük fiyat değişimi var. Esnafımız bankadan 45 gün sonra geri ödeme aldığında sattığı ürünün yerine yenisini koyamaz durumda.” Esnafın aradaki farkı müşterisine yansıtması durumunda iyice iş yapamaz hale geleceğini anlatan Palandöken, şu öneriyi getirdi:“Bu durumda yapılması gereken kredi kartı faiz oranlarına ve pos komisyon oranlarına standart getirilmeli. Hali hazırda kullanılan POS cihazlarının bakım, onarım ve kurulum gibi maliyetleri var. Üstüne bir de kredi kartı komisyon oranlarının bu denli yükseltilmesi tüm işyerlerine, maliyetlere ve giderlere yansıyarak enflasyonu tetikliyor. Bunun için yasal bir düzenleme ile bankaların işyerlerine uyguladığı kredi kartı komisyon oranları makul seviyeye indirilmeli.” Akaryakıt istasyonlarından da POS komisyonlarına yönelik açıklamalar geldi. Enerji Petrol Gaz İkmal İstasyonları İşveren Sendikası’nın (EPGİS) sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, “Kart komisyon oranları nedeniyle kapalı istasyon görürseniz şaşırmayın. Bankalar, emeksiz büyük ortağımız oldular. Ya kâr marjlarımız artırılacak ya bankalar POS oranlarını düzeltecek ya da istasyonumuz kapanacak. Başka da yol kalmadı” diye belirtildi. Türkiye Akaryakıt Bayileri Petrol Ve Gaz Şirketleri İşveren Sendikası da (TABGİS) bayi marjlarının enflasyon oranının altında seyrettiğinden bayilerin kredi kartı kullanımından doğan yüksek komisyon maliyetlerini karşılayamaz hale geldiğini belirtti. Açıklamada, “Tüketicinin kredi kartını kullanarak litresini 40 TL’ye satın aldığı motorin için bayiler 1.15 TL komisyon ödüyor. Asıl trajedi ödenen komisyon değil, brüt bayi marjının bugün 1.31 TL olmasıdır. Bu alışverişten elinde 16 kuruşla kalakalan bayinin, işçilik, nakliye ve diğer genel giderlerinin tamamını nasıl ödeyebilmesi beklenmektedir?” denildi. Bankalar POS yazılım, donanım bakım ücreti kapsamında aylık 175-300 lira arasında kesinti yapıyor. Sanal POS’ta ise yıllık tahsil edilen aylık tutar ise 175-250 lira arasında. Ayrıca 175-250 lira arasında bir defaya mahsus POS işletim ücreti de talep ediliyor. Kayıp ve hasarlı POS’lar için ise 2 bin liradan 5 bin liraya kadar ücret talep ediliyor. Alışveriş taksitlendirildiğinde POS komisyonları taksit sayısına göre yükseliyor. Hatta yüzde 30’lara çıkıyor. Dolayısıyla bu durum, vatandaşın ödemesine vade farkı olarak yansıyor.