Giriş
Türkiye'de ona süper meyve diyorlar! En yüksek C vitamini olan meyve, karaciğer hasarının önüne geçiyor...
Son yıllarda ülkemizde de yetiştirilen 'süper meyve' olarak ifade edilen aronyanın faydaları saymakla bitmiyor.
Prof. Dr. Aysun Bay Karabulut, aronya meyvesinin yapılan araştırmalarda diyabet, kanser, enfeksiyon, obesite önleyici etkilerinin yanında antioksidan, kalp koruyucu, karaciğer koruyucu ve sinirleri hasarlardan koruyucu etkilerin bulunduğunu söyledi. En yüksek C Vitamini ve antioksidan kaynağı olarak bilinen aronyanın birçok hastalığa iyi gelmesi nedeniyle ‘Süper meyve” olarak da adlandırılıyor. Bitkilerin Profesörü Aysun Bay Karabulut, aronyanın insan sağlığına faydalarını kaleme aldı.
Aronya meyvesinin güller sınıfında yer alan ve soğuğa oldukça dayanıklı bir bitki türü olduğunu dile getiren Karabulut, bilimsel adıyla Aronia melanocarpa olan aronyanın kuzey Amerika'ya özgü bir çalı türü olduğunu söyledi.
Son yıllarda dünya çapında popüler olmaya başlayan aronyanın Türkiye’de 2017 yılında ilk defa üretilmeye başlanıldığını aktaran Prof. Dr. Karabulut, “Aronya tarımının en önemli özelliği, bahçe tesisinden itibaren çok kısa sürede ürün alınabilmesi ve yatırım masraflarını geri ödemesidir.
Bununla birlikte meyveleri farklı alanlarda kullanılabilmektedir. Birim alandaki getirisi son derece yüksek olup içeriği ile sağlık açısından oldukça yararlı bir meyve türüdür. Ülkemizde uygun iklim ve arazi koşullarının değerlendirilmesi sonucunda Türkiye aronya üretiminde söz sahibi bir ülke konumuna gelebilecektir. Tarım işletmelerinde üretim maliyetlerinin sağlıklı bir şekilde belirlenmesinin makro ve mikro düzeyde önemli faydaları bulunmaktadır” ifadelerine yer verdi.
Aronya meyvesinin küçük ve koyu renkli meyvelerden oluştuğunu da belirten Karabulut, şunları söyledi: “Genellikle kırmızı, mor veya siyah renkte olabilirler. Bu meyveler antioksidanlar, C vitamini ve diğer besin maddeleri açısından zengindir. Aronya meyveleri genellikle taze olarak tüketilmezler çünkü ekşi bir tatları vardır.
Ancak, reçine, reçel, meyve suyu, şurup ve çeşitli tatlandırıcılarda kullanılarak işlenebilirler. Ayrıca, aronya meyvesinin sağlık yararları nedeniyle bazı sağlık takviyelerinde de kullanılabilir” Aronyanın sağlık yararları hakkında da önemli bilgiler veren Prof. Dr. Karabulut, “Aronya meyvesi, antioksidanlar açısından zengin olması nedeniyle sağlık yararlarına sahip olabilir.
Antioksidanlar, vücudu serbest radikallerin zararlı etkilerinden koruyabilir ve genel sağlığı destekleyebilir.
Yapılan araştırmalar; diyabet, kanser, enfeksiyon , obesite, önleyici etkilerinin yanında antioksidan, kalp koruyucu, karaciğer koruyucu ve Sinirleri hasarlardan koruyucu etkiler bulunmaktadır. Klorojenik asit için kanser klinik çalışmaları ve quercetin için COVID-19 deneme çalışmaları dahil olmak üzere Aronia berries ve ana bileşenleri üzerine yapılan klinik çalışmalar belirtilmektedir.
Kendi araştırma grubumuzun da yapmış olduğu deneysel bilimsel çalışmalarda özellikle kuersetinin karaciğer hasarı üzerine ciddi koruyucu etkileri olduğu gözlenmiştir.”
Yapılan bilimsel çalışmalarda aronya meyvesinin antikanser potansiyelini desteklemekte ve bu potansiyelin bazı olağandışı mekanizmalar aracılığıyla gerçekleşebileceğini gösterdiğini de belirten Karabulut, “Bir örnek olarak, meme kanseri hastalarından alınan kan örnekleri bir ticari Aronia meyvesi özütü (50 g/mL) ile işlendiğinde, plazmadaki oksidatif/nitratif stres seviyeleri ve hemostatik aktivite önemli ölçüde azaldı.
Bu, aronia meyvesinin meme kanseri hastaları için umut vadeden bir antioksidan terapi veya ko-terapi temsil edebileceğini göstermektedir Dolayısıyla, Aronia berries ve bileşenleri, özellikle Aronia meyvesinin önemli bir fenolik asidi olan klorojenik asid için yapılan kanser klinik deneme araştırmaları tarafından gösterildiği gibi, yeni antikanser ajanların geliştirilmesi için umut vadeden başlangıç noktaları olabilir” dedi.
Aronya tüketirken dikkate alınması gereken bazı önemli noktalara da değinen Prof. Dr. Karabulut, “Aronya, doğal olarak birçok sağlık faydası içeren güçlü bir antioksidan kaynağıdır. Ancak, her şeyde olduğu gibi, dengeli bir diyet içinde makul miktarlarda tüketmek önemlidir.
Aronya genellikle taze veya kurutulmuş olarak tüketilebilir. Taze aronya meyvelerini yemek, doğal vitamin ve mineral içeriğinden en iyi şekilde faydalanmanıza yardımcı olabilir.
Bazı aronya ürünleri şeker veya koruyucu maddeler içerebilir. Bu nedenle, satın aldığınız ürünün içeriğini kontrol etmek iyi bir alışkanlıktır, özellikle de şeker tüketimini sınırlamak istiyorsanız. Aronya, bazı insanlarda meyve alerjilerine neden olabilir.
Eğer meyve alerjiniz varsa veya daha önce aronya yemediyseniz, önce küçük miktarlarda denemek iyi bir fikir olabilir. Herhangi bir sağlık durumunuz veya düzenli olarak kullandığınız ilaçlar varsa, aronya tüketmeden önce doktorunuza danışmak önemlidir. Bazı meyveler, özellikle büyük miktarlarda tüketildiğinde, ilaç etkileşimlerine neden olabilir.
Hamilelik veya emzirme dönemindeyseniz, aronya veya herhangi bir yeni gıda eklemek istiyorsanız, önce doktorunuza başvurmalısınız. Aronya, taze olarak çiğ veya smoothie içinde tüketilebileceği gibi, reçel, meyve suyu veya kurutulmuş formda da bulunabilir. Tercih ettiğiniz tüketim yöntemine göre aronyayı uygun şekilde işleyerek kullanabilirsiniz” şeklinde konuştu.