Yeni kabinede ve Meclis'te gündem ekonomi! Maaş zammı, refah payı, emeklilik, asgari ücret...

Emekliye zam ve refah payı, en düşük memur maaşından başlamak üzere tüm kamu kesiminin maaşlarında yapılacak artışlar, asgari ücret zammı, ev kadınlarına emeklilik fırsatı, gençlere yönelik düzenlemeler, memurlara kira yardımı, kira artışındaki sınırlamanın devamı gibi konular, 28’inci yasama döneminde ilk ele alınacak konuların başında yer alıyor. Meclis tatile girene kadar bu konularda önemli ilerleme kaydedilmesi bekleniyor. İşte milyonları ilgilendiren o düzenlemelerden en çok dikkat çekenleri... KAMU İŞÇİSİ ÖRNEĞİ700 bin kamu işçisi için yapılan zam pazarlığında, işçilerin talepleri karşılanmış, hem taban maaş artmış hem de yüzde 45 civarı zam yapılmıştı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, en düşük kamu işçisi ücretini yaklaşık 12 bin liradan 21 bin liranın üzerine çıkardıklarını duyurmuştu. Kamu işçilerine yapılan bu zammın ardından memur kesiminde de beklenti oluşmuştu. Erdoğan bu konuda da “Kamu işçilerinde olduğu gibi en düşük maaşı yine 15 bin liraya çıkararak üzerine de enflasyon ve refah payı olarak benzer bir artış yapacağız. Böylece temmuzda en düşük memur maaşı da 22 bin lirayı bulacak. Memur maaşlarındaki bu artışlar otomatik olarak emekliliklerine de yansıyacak” demişti. Ocakta açıklanan 6 aylık enflasyon yüzde 15.4 olmuştu. Ancak, hükümet burada ilave artışa gitmiş ve ocak zammını memur ve emekli için yüzde 30’a çıkarmıştı. Bundan sonraki zam temmuzda yapılacak ve enflasyon yine belirleyici olacak. İlk 4 ayda kümülatif enflasyon yüzde 15.22’ye çıkmıştı. Yani memur ve memur emeklisinin ilk 6 ay için aldığı yüzde 8’lik toplu sözleşme zammının üzerine ilk 4 ayda çıkılmış ve yüzde 7.22 enflasyon farkı oluşmuştu. Pazartesi günü mayıs enflasyonu ile farkın kesinleşmesine bir adım daha yaklaşılacak. En düşük memur maaşının 22 bin liraya çıkarılması için yasal düzenleme yapılacak. Enflasyon farkının üzerine yapılacak ek artış da yine yasal düzenlemeyle belirlenecek. Memura yapılacak zam emekli maaşlarını da etkileyecek. Seçimlerden önce en düşük emekli maaşı enflasyonun etkisini en aza indirmek için 5 bin 500 liradan 7 bin 500 liraya çıkarılmıştı. Bu artışla birlikte 7 bin 500 liranın üzerinde maaş alanlarda beklenti oluşmuştu. Bu kapsamda da 7 bin 500 liranın üzerinde zam alan emeklilerle ilgili çalışma başlatılmıştı. Bu noktada maaşlarda düşükten yüksek maaşa doğru kademeli bir artış oranı belirleneceği de konuşuluyor. Temmuz ayında dengeyi gözetecek, refah payını da içeren enflasyon zammı üzerinde bir zammın emeklilere yapılması bekleniyor. Maaşlarla ilgili yapılacak her düzenleme EYT’lileri de kapsayacak. Değer yandan Bağkur ve SSK gün sayısında eşitleme düzenlemesi de bu dönemde ele alınacak. Evlenmek isteyen gençlere 2 yılı ödemesiz 48 ay vadeli, faizsiz 150 bin lira kredi imkanı verilecek. Bu fırsat evlenecek bütün çiftler için geçerli olacak. Hangi yaşta olursa olsun evlenenler devlet desteğinden yararlanacak. Öte yandan üniversitedeki gençlere bir defaya mahsus cep telefonu ve bilgisayar alımında vergi muafiyeti sağlanacak. Gençlere ayrıca her ay 10 GB internet ücretsiz verilecek. Kira artışları, Borçlar Kanunu’na göre, Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE), 12 aylık ortalamasına göre belirleniyordu. Ancak hem yükselen enflasyon hem de ev sahiplerinin fahiş artışlarıyla birlikte kira artış oranları oldukça yükselince, yalnızca konutlar için bir düzenlemeye gidildi. 10 Haziran 2022-1 Temmuz 2023 tarihleri arasında yenilenecek konut kira sözleşmelerinde artış, bir önceki yılın kirasının yüzde 25’ini geçemiyor. 1 ay sonra düzenleme sona erecek ancak hükümet bu konuda yeni tedbirler alacak. Örneğin; evin metrekaresi, bulunduğu kat, konumu, yaş ve niteliği gibi faktörler dikkate alınarak bölge değerleri belirlenecek. Bu kriterlerin üzerinde kira bedeli belirleyenlere adli ve idari para cezaları uygulanacak. Bu konuda hapis cezası alternatifi de gündeme getirilmişti. Sonuç olarak Meclis’te yapılacak yasal düzenlemeyle nasıl adım atılacağı belirlenecek. Memurlara maaş artışının dışında kira yardımı da gündemde. Özellikle büyük şehirlerde memurlara il ve ilçe bazında kira katkısı verilecek. Bu düzenlemenin de seyyanen zam paketinde olması bekleniyor. Gündemde yaklaşık 8 milyon çalışanı ilgilendiren asgari ücret zammı da bulunuyor. Temmuzda yapılacak ara zamla birlikte şu anda net 8 bin 500 lira olan asgari ücretin 500 dolara (yaklaşık 10 bin 500 lira) çıkarılması bekleniyor. Zammı belirlemek için Asgari Ücret Tespit Komisyonu bu ay içinde belirlenecek. Devletin karşılayacağı prim ve teşviklerle ilgili de yasal düzenleme yapılması gerekiyor. Herhangi bir sosyal güvencesi olmayan ve primi de bulunmayan ev kadınları için sigorta sistemi devreye alınacak. Anneler isteğe bağlı sigorta sistemi ile sosyal güvenceye kavuşturulacak. Ödenecek primlerin her ay üçte birini devlet karşılayacak. Ev kadınları daha az prim ödeyerek daha erken emekli olabilecek. Bugün itibarıyla ev kadınlarının emekli olması için devletin ödeyeceği aylık prim tutarı 1.067 lira olup, 3 bin 202 lira yerine 2 bin 135 lira yatırılacak. Böylece verilecek yıllık destek 12 bin 804 lira olacak. Asgari ücret arttıkça prim desteği de yükselecek.