Giriş
Karaciğer yağlanmasını artıran ve karaciğeri yoran besinler!
Vücudumuza gereksiz biçimde aldığımız yiyecekler karaciğeri yağlandırıp yorarak organ hasarına yol açıyor. Sevindirici haber şu ki bazı yiyeceklerden uzak durup bazılarına ağırlık vererek karaciğerinizi koruyabilirsiniz. Beslenme ve Diyet Uzmanı Ayşe Sena Binöz, konuya ilişkin tüm detayları anlattı.
Besinlerin sindiriminde ve zararlı maddelerin etkisiz hale getirilmesinde karaciğerimiz hayati bir öneme sahip. Günümüzde yaygınlaşan fast food besinler ve hareketsizlik nedeniyle vücudumuz ya çok fazla yağ üretiyor ya da üretilen yağı yeterince metabolize edemiyor. Bu durumda fazla yağ karaciğer hücrelerinde depolanıyor. Yağlanmanın önüne geçmek için bazı besinlerden uzak durmamız gerekiyor.
Sizinle daha önce karaciğer yağlanmasının önüne geçmek için ideal beslenme düzenini ve karaciğeri temizleyen besinleri paylaşmıştık. Şimdi de karaciğeri yoran, karaciğer yağlanmasına neden olan besinleri sıralıyoruz!
Önceki haberimizi okumak için burayı tıklayabilirsiniz:
Karaciğeri koruyan besinler! İşte karaciğer yağlanmasının önüne geçme yolları
İnsülin direncini artıran besinler (tatlılar, şekerlemeler, paketli gıdalar, hamur işleri)
- Alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanmasının en önemli risk faktörleri arasında insülin direnci yer alıyor.
- İnsülin direnci olanlarda pankreastan fazla miktarda insülin hormonu salgılanıyor.
- Fazla insülin salınımı ise karaciğerde yağ yapımını yükseltiyor.
- Karaciğerin kapasitesinin üzerinde biriken yağ ise zamanla karaciğer hasarına yol açıyor.
İnsülin direncine karşı şu noktalara dikkat edin:
- Yeterli protein tüketin.
- Basit karbonhidrat kaynaklarından yani paketli gıdalardan, şekerlemelerden, tatlılardan, hamur işlerinden, şeker ilaveli içeceklerden uzak durun.
- Kompleks karbonhidratları yani tam tahıl ürünlerini, kurubaklagilleri, sebze ve meyveleri tercih edin. Egzersiz yapmayı ihmal etmeyin.
Çin tuzu (monosodyum glutamat)
Yiyeceklerin lezzetini artırmak için kullanılan monosodyum glutamat, karaciğer yağlanması riskini artıyor! Monosodyum glutamat paketli gıdalarda farklı adlarda geçiyor.
Bunlar:
- MSG
- E621
- Lezzet artırıcı
- Aroma artırıcı
- Çin tuzu
Günlük diyetle alınan yağ miktarının artması karaciğer yağlanması riskini yükselterek tedavi sürecini uzatıyor.
Bu nedenle diyetinizdeki yağları sağlıklı olanlarla değiştirmeniz gerekiyor. Diyetinizdeki kolesterol, doymuş ve trans yağ kaynaklarını azaltın. Bunlardan bazıları:
- Tereyağı
- Kaymak
- Kuyruk yağı
Bunların yerine şu yağ kaynaklarını kullanabilirsiniz:
- Zeytinyağı
- Avokado
- Ceviz, badem, fındık gibi yağ kaynaklarını tercih edin.
- Omega-3 yağ asitleri
Yağlı etler (kıyma, sakatat, tavuk derisi)
Yağlı etler, kıyma, sakatat, tavuk derisi gibi besinlerin hayvansal yağ içeriklerinin yüksek olduğunu unutmayın.
Pişirme yöntemi olarak kendi yağında pişirme, haşlama ve ızgarayı tercih edin.
Kızartmalar ve kavurmalar
Karaciğer yağlanmasına karşı kızartma ve kavurmadan uzak durun.
İşlenmiş etler (şarküteri ürünleri)
Salam, sucuk, sosis, pastırma, jambon gibi işlenmiş et ürünlerini tüketmeyin.
İlginç bilgi: Kahve, karaciğeri koruyucu özelliklere sahip!
Kahve; kafein, klorojenik asit, kahweol ve kafestol gibi biyolojik olarak aktif bileşenleri içeriyor. Bu bileşenlerin karaciğer yağlanması, siroz ve karaciğer kanserine karşı koruyucu olabileceği bildiriliyor.
Ancak kafeinin vücutta diüretik (idrar söktürücü) olması sebebiyle gün içerisinde tükettiğiniz kahve sonrası su içmeye özen göstermeniz gerekiyor.
Tabii ki şekersiz ve sütsüz olmak şartı ile!
Kahvenizi şekerli, kremalı veya süt tozu ekleyerek tüketmek kalori miktarını artırır, unutmayın.
Peki karaciğerimizi nasıl koruyacağız? Tabii ki doğru bir beslenme programı ile!
Beslenme ve Diyet Uzmanı Ayşe Sena Binöz, karaciğeri korumak için bizlerle bir günlük beslenme programı paylaştı. Buna göre karaciğer koruyucu beslenme için sabah, öğle, akşam öğünlerimizi şu şekilde düzenleyebiliriz:
KARACİĞERİ KORUYAN BESLENME PLANI (SABAH)
UYANINCA:
- 1 bardak su
KAHVALTI:
- 1 adet haşlanmış yumurta
- 3 yemek kaşığı lor peyniri
- Mevsim yeşillikleri (roka, maydanoz, nane, tere), biber, salatalık, turp (yağ ve tuz eklemeyin)
- 1 ince dilim tam buğday ekmeği (25 gr)
- Şekersiz çay
KARACİĞERİ KORUYAN BESLENME PLANI (ARA ÖĞÜN)
- 1 küçük adet elma
- 2 tam ceviz içi
- Şekersiz Türk kahvesi
KARACİĞERİ KORUYAN BESLENME PLANI (ÖĞLEN)
- 8 yemek kaşığı suyu süzülmüş sebze yemeği veya 2 büyük boy enginar
- 4 yemek kaşığı kaymaksız yarım yağlı yoğurt (150 gr)
- 2 ince dilim tam buğday ekmeği (50 gr)
KARACİĞERİ KORUYAN BESLENME PLANI (ARA ÖĞÜN)
- 4 yemek kaşığı nar
- 1 su bardağı yarım yağlı süt (200 ml)
- 2 yemek kaşığı yulaf ezmesi
KARACİĞERİ KORUYAN BESLENME PLANI (AKŞAM)
- 120 gr (4 yumurta büyüklüğü kadar) et, köfte tavuk (ızgara, fırın ya da haşlama) VEYA 6 yemek kaşığı kurubaklagil (mercimek, nohut, kuru fasulye) yemeği
- Bol yeşillikli salata (1 tatlı kaşığı zeytinyağı ekleyin. Nar ekşisi ve mayonezli soslar tercih etmeyin.)
- 3 yemek kaşığı az yağlı bulgur pilavı veya 1 kepçe çorba (unsuz, kremasız) veya 1 ince dilim tam buğday ekmeği (25 gr)
KARACİĞERİ KORUYAN BESLENME PLANI (ARA ÖĞÜN)
- 1 su bardağı kefir (200 ml)
- 5 adet çiğ badem
NOT: Beslenme programlarının yaş, cinsiyet, hastalık öyküsü, ağırlık, boy, hormonal durumlar gibi özelliklere bağlı olarak değişebileceğini unutmayın.