Giriş
Beklenen kış Türkiye’ye geldi. Havalar aniden soğudu ve neredeyse 81 ilde kar ya da yağmur var. Artık kışlık lastiklerinin zamanı. Üstelik ticari araçlarda bugün itibarıyla kış lastiği zorunlu. Kış lastiği hem güvenlik hem de ekonomi demek. Neden mi? İşte cevabı...
HAYATİ ÖNEME SAHİP
‘Kış bir türlü gelmedi’ derken Meteoroloji’den üst üste sağanak yağış ve kar yağışı uyarısı gelmeye başladı. Bugünden itibaren neredeyse yurdun tamamında yağış var. Sıcaklıklar da çoğu yerde 10 derecenin altına düşecek. Geceleri eksi derecelerin görüleceği yerler olacak. Yani araç sahipleri için hayati öneme sahip olan hava koşulları ‘kış lastiği’ni takma zamanının geldiğine işaret ediyor.
CEZASI 625 LİRA
Üstelik şehirler arası kara yollarında yolcu ve eşya taşımalarında kullanılan taşıtlarda 1 Aralık 2019-1 Nisan 2020 tarihleri arasında kış lastiği kullanma zorunluluğu bulunuyor. Bu zorunluluğa uymayanlara 625 lira ceza kesilecek. İçişleri Bakanlığı da 81 il valiliğine genelge göndererek kış lastiği denetimlerinin artırılmasını istedi. Özel araç sahipleri bu uygulamanın kapsamı dışında!
ZİNCİR YETERLİ Mİ?
Kış lastiği, havaların soğumaya başladığı, aşırı yağış, kar ve buzlanmanın görüldüğü aylarda aracın yola daha iyi tutunmasını, kaymadan ilerleyebilmesini sağlar. Kar zinciri ise aşırı kar yağışı olduğunda lastikle zemin arasında bir tutunma köprüsü kurarak kaymayı engeller. Ancak kış lastiği yerine bir kışı zincirle geçirmek doğru değil.
KİRALAYIN YA DA FİYATI İYİ ARAŞTIRIN
✘Her üründe olduğu gibi lastikçilerde de pazarlık payı var. Bu yolla yüzde 5-15 arası indirim alabilirsiniz. E-ticaret siteleri ise derya. Her türlü markayı karşılaştırıp ürünle ilgili memnuniyet yorumlarını okuyabilirsiniz. Bu yıl kış ayının geç gelmesi nedeniyle durgun geçen son 1-2 aylık kış lastiği pazarında indirimler artmış durumda.
✘Lastik uygun şartlarda yani güneşten, akü gibi kimyasallardan ve rutubetten uzak saklandıysa ömrü 10 yıl özelliğini kaybetmez. 2-3 yıllık lastikler gönül rahatlığıyla alınabilir. Yani üretim tarihi eski lastikler yenisinden ucuzsa eski tarihlisini tercih edebilirsiniz.
✘İkinci el seçeneğini de gözden geçirin. Aracını satan, değiştiren veya jant ebatını değiştirenler, sadece bir sezon kullandığı kış lastiğini satıyor ya da lastikçilerde bırakıyor. Sahibinden. com ve ‘gittigidiyor.com’ gibi sitelerde de az kullanılmış ikinci el lastik ilanlarına sıkça rastlamak mümkün.
✘Lastik kiralamayla ilgili hizmet veren firmalar da var. Otokoç bunlardan biri. ‘lastick.com.tr’ üzerinden fiyat araştırması yapmak mümkün.
DÖRT MEVSİM ETKİSİ
✘Havanın çok soğuk olduğu bölgelerde ‘4 mevsim lastik’, kış lastiğinin sağladığı avantajları sağlamaz.
✘4 mevsim lastik için mevsimler arası iklim farklılığının çok fazla olmaması (Adana, Antalya gibi) gerekir.
7 DERECE SINIRI
Kış lastiği, aracın motoru ve şanzımanı kadar önemli. Özellikle de hava sıcaklığının 7 derecenin altına düştüğü günlerde. Çünkü havalar soğuduğunda yaz lastikleri sertleşir. Bu nedenle yol tutuşu azalır, frenleme mesafesi uzar. Araç daha kolay kayacağı için maddi ve manevi hasar riski artar.
Küçük bir kazada oluşacak hasarın tamiri, aracın piyasa değerinde oluşacak kayıp, kaza nedeniyle riskli sürücü grubunda değerlendirileceğinden oluşacak kasko ve trafik sigortası maliyeti, zaman kaybı, moral bozukluğu gibi sonuçlar çok iyi hesap edilmeli. Yani, aracın en kısa mesafede durması hareket edebilmesinden daha önemlidir.
ISLAK ZEMİNDE ŞART
Kış lastiği sadece kar yağacağı zaman veya buzlu zemin nedeniyle takılmaz. Yağmurlu ve ıslak zeminlerde en iyi performansı sağlayacağı için tercih edilmeli. Yani lüks değil şart.
Neresinden bakarsanız bakın, ek maliyet gibi görünen kış lastiğini kullanmak aslında hem avantajlı hem de olası negatif sonuçlarını düşününce tasarruf sağlıyor. Üstelik, 3-4 ay kış lastiği, 7-8 ay yaz lastiğini dönüşümlü kullanmak, lastiğin yıpranmasını azaltırken, yeni lastik alma süresini de uzatıyor.
4 TEKERE DE GEREKLİ
✘Güvenli bir fren mesafesi ve yol tutuşu için mutlaka 4 tekere kış lastiği takın. ‘İkisine taktım’ yanlış bir uygulama.
✘Kışlık lastiklerini dik konumda, güneş görmeyen bir ortamda saklayın.
✘Lastik diş derinliği kamyon, çekici, tanker ve otobüslerde ‘en az’ 4 milimetre, kamyonet, minibüs ve otomobilde 1.6 milimetre olmalı. Bu, yasal sınır.
✘1.6 mm’den önce değiştirilen lastiklerin ömrünün yüzde 25’i israf edilirken, her 2 yılda 1 lastikten zarar ediliyor.
✘Lastik kullanıldıkça yuvarlanma direnci düşüyor. Bu da yakıt tüketimini azaltıyor.
PÜF NOKTALARINA DİKKAT!
‘A’ SINIFI SEÇİM
✘Lastik etiketindeki yuvarlanma direncinin A’ya yakın olmasına dikkat edin. A’ya yakın olursa yakıt tüketimi düşer.
✘Jant ebatına uygun lastik seçin.
✘Islak yolda tutunma (fren mesafesi), A’ya yaklaştıkça lastiğin iyi olduğunu gösterir.
✘‘Islak fren performansı ‘C’ olan kış lastikli araç 80 km hızda, kış lastiği ‘E’ olan araca kıyasla 5 metre, ‘F’ olana kıyasla 11 metre daha kısa mesafede durur.
✘‘dB’ ile gösterilen dış gürültü seviyesinin düşük olması sürüş konforunu artırır.
✘Kış lastiklerinin yanaklarında, (M+S) veya kar tanesi veya her iki işaret de bulunur.
✘Kış lastiğinin yola daha iyi tutunması için havasını indirmeyin, fabrika verilerini baz alın.
