Giriş
Sevgili dünlük, biliyorum hemen herkesin içinde benimkine benzeyen kocaman ve kapkaranlık bir boşluk var. Hangi yıllar hangi yollar kapatır o boşluğu bilemiyorum. Elbette tamamen silinmez, kendini unutturmaz, kalplerimizde ince bir sızı bırakır. Önceki acılarımızın yanında bir yer bulur kendine oturur ciğerimizin bir köşesine. Peki biz ne için devam etmeliyiz yaşamaya? Hem kalanlar hem gidenler için, iyileşmeliyiz bence. Hatta belki de en çok gidenler için! Yeniden olmaması için, önlemler almak için, bilime olan inancın yükselmesine dikkat çekmek için, haklarımızı savunmak için yaşamalıyız. Uzmanları okudum bu hafta bol bol, izledim. Onlar bana, ben de size diyorum;
GELİN İYİLEŞELİM! YALNIZ DEĞİLSİN
Günlerdir uzmanların öğütlerini ve bilimsel verilerini okuyorum. Örneğin travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) incelenmesi gereken önemli bir konu. Uzmanlar diyor ki; depremlerden birincil etkilenmeyen kişilerdensen ama hasta hissediyorsan yalnız değilsin. Deprem gibi afetler sonrasında ortaya çıkan psikolojik bozukluklar kendisini daha çok istenmeyen anılar, rüyalar, olayı yeniden yaşar gibi hissetme, fizyolojik uyarılma ile olayı tekrar hatırlama, depremi hatırlatan durumlar ve yerlerden kaçınma ya da bu gibi mekanlarda sıkıntı çekme belirtileri ile gösteriyor.
Bu belirtilere ayrıca bulunduğu ortama yabancılaşma veya gerçek dışı olma hisleri, çabuk irkilme, öfke denetiminde zorlanma, uyku bozukluğu ve içe kapanma da eşlik edebiliyor. Ayrıca, deprem gibi büyük çaplı travmalarda kayıpların olması yas süreci ile ilgili problemlerin bu belirtiler ile iç içe girmesine neden olabilirken, fiziksel bir kafa travmasının varlığı bu belirtileri daha karmaşık hale getirebiliyor. Bu durumun ne kadar olağan olduğunu unutmamalı ve destek istemeliyiz.
GÜNLÜK RUTİNLERİNİ SÜRDÜR
Uzmanlara göre; durumunuz elverdiğince en kısa sürede günlük rutinlerimize dönmemiz gerekiyor. İşimize, okulumuza gitmek iyi geliyor. Yapmaktan keyif aldığınız, size iyi geldiğini bildiğiniz davranışları, aktiviteleri yapmayı sürdürmek gerekiyor. Bu, insafsız ve umarsız olduğunuz anlamına gelmiyor. Oradaki insanlara acı çekerek yardımcı olmak mümkün değil. Travma mağdurlarına elinizden gelen desteği vererek yardımcı olabilirsiniz, acı çekerek yardımcı olmak imkansız.
KENDİNİZİ İZOLE ETMEYİN
Travmanın kişiyi yalnızlaştırıcı etkisinin olduğunu belirten uzmanlar, bu dönemde yalnız kalmanın ve kendini diğerlerinden izole etmenin travmanın etkisini arttırdığını söylüyor. Önerileri ise: “Dostlarınızı, yakınlarınızı arayın. Onlarla buluşun, görüşün.” Evde yalnız başınıza oturup sürekli acı anların görüntülerini izlemek travma döngüsünü uzatırken, doğa yürüyüşü yapmak en hızlı iyileştirenlerin başında geliyor.
