Giriş
Çocuğum yemek yemiyor diyen ailelerin büyük bir kısmında kısıtlanmamış paketli gıda tüketimi diğer adıyla abur cubur alışkanlıkları var. Çoğunlukla ‘aç kalmasın da ne yerse yesin’ diyerek başladığımız paketli gıda sunuları bir süre sonra beslenme reddinin ana nedeni haline dönüşebiliyor. Paketli gıdalara erişim arttıkça çocukla ebeveynleri arasında bitmeyen bir abur cubur savaşı başlıyor. Kazananlar da çoğunlukla çocuklar oluyor.
Peki bu döngüyü kırmak mümkün mü? Yanıtım kocaman bir EVET! Ancak sabırlı olmak ve bu tür gıdaların çocuklar üzerindeki etkilerini iyi anlamak gerekir. Çocukların bu tür gıdaları yerken hem fizyolojik hem de psikolojik olarak neler hissettiklerini anlamaz, çocukla empati yapamazsak ilerleme şansımız azalır.
Haydi başlayalım!
Abur cubur diye tabir ettiğimiz yiyecekler içerikleri itibariyle çocukların haz alma güdülerini yüksektir. Bu tip yiyeceklerin hazırlanma amacı da her ne kadar sağlıksız ve besin değeri bakımından zayıf olsalar da tüketilmelerini sağlamaktır. Dolayısıyla ister yetişkin olsun ister çocuk abur cuburlar kolayca tüketilen, miktar kontrolü zor yiyeceklerdir. Biz yetişkinler de çocuklar da başladıklarında bu tür yiyecekleri tıkanana kadar yiyebilirsin.
BESLENME STRESİ AZALIR
Aynı zamanda abur cubur yiyecekler çocukların kendi kendilerine beslenmelerine olanak sağlayacak kadar kolay tüketilirler. Aileler, çocuğun eline bir paket bisküvi verdiğinde daha fazla yemesi için yada bisküviyi beslemek için çocuğa ısrar ve baskıda bulunmazlar. Beslenme kontrolünün kendi eline geçmesi çocukları rahatlatır ve bu tip yiyeceklere daha fazla ilgi göstermeye başlar.
Unutmayın! Stres yoksa beslenme kolaylaşır.
PAKETLİ GIDALAR HİÇ ŞAŞIRTMAZ
Çocuklar beslenme becerileri gelişirken tadlarını ve dokularını bildiklerini yiyecekleri tercih etme eğiliminde olurlar. Bu o yiyeceklere güven duymasından kaynaklanır. Paketli gıdalarda bu güven hissinin oluşması çok kolaydır. Çünkü hem bir paketin içindeki ürünler hem de aynı ürünün tüm paketlerinde lezzet kusursuzca aynıdır. Bir paket kraker aldığınızda bir kısmı acı, bir kısmı ekşi yada daha tuzlu değildir. Hepsi kusursuzca aynıdır. Bu da çocukların bu yiyecekleri yerken sürprize karşılaşmadıklarını öğrenmelerine ve bu tür besinleri daha çok istemelerinin bir nedenidir.
KURU FASULYE ASLA BİR ÇİKOLATA KADAR LEZZETLİ DEĞİLDİR
Kabul edelim! Çocuğa içinde çikolatanın olduğu bir seçenekler listesi sunarsak hiçbir yiyecek bu yarışta çikolatanın cazibesini yakalayamaz. Mesela, ‘yemeğini yersen sana çikolata veririm’ gibi bir ödül sisteminiz varsa yemek saati büyük bir inatlaşmaya dönüşebilir. Seçenekler arasındaki çikolatanın yada bu tür güçlü lezzetlerin olmamasına dikkat edin.
BİZ ABUR CUBUR SEVİYORSAK…
Abur cubur tüketimini kısıtlamak sadece çocuklara has bir düzen olmamalıdır. Evde diğer bireylerin bu tip yiyecekleri tükettiklerini bilen çocuklar istekleri konusunda daha dirençli olurlar. Bu nedenle evdeki bireylerin de tüketimlerinin kısıtlanması önemlidir. Çocuklar genellikle kendilerinin olmadığı ortamlarda da bu yiyeceklerin tüketildiğini fark ederler. Bu nedenle düzenin samimi bir şekilde kurulması gerekir.
Dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta da biz yetişkinler bu tür yiyecekleri tüketirken ki ruh halimiz. Eğer ailecek akşam yemeği sofrasında somurtuyor, hızla yiyecekleri tüketip bir an önce çayımızı, kahvemizi ve abur cuburlarımızı alıp televizyon karşısına geçiyorsak, bir anda ruh halimiz iyileşiyorsa çocuklar bu tür gıdaları daha fazla talep eder hale geliyorlar. Çünkü çocuklara bu tür tablolarda verdiğimiz mesaj ‘yemekler sıkıcı abur abur cuburlar eğlencelidir’ oluyor. Bu döngüden çıkmak için çocuklarla yemek saatlerinde geçirilen zamanın eğlenceli, paylaşımlı ve keyifli hale gelmesi gerekir.
TAMAMEN KESMEK YERİNE…
Abur cubur tüketimini tamamen kesmek çocukların bu tip yiyeceklere çok daha fazla ilgi göstermelerine neden olabilir. Bu nedenle öğün saatleri dikkate alınarak, kontrollü miktarlarda yiyecekler sunulabilir. Adım adım bu yiyeceklerin yerini lezzetli ev yapımı alternatifler alabilir. Örneğin, paketli kek yerine çocuğunuzla mutfakta keyifli bir aktiviteye dönüştürerek birlikte kek pişirebilirsiniz. Ev yapımı çikolatalar yapabilirsiniz. Bu süreçlere çocukların dahil olması sağlıklı besinleri tüketmeye daha kolay ikna olmalarının yolunu açar.
