Giriş
Çocuklarda yeme problemlerinin en sık görüldüğü durumlardan başında bakım veren değişiklikleri geliyor. Çocuklar dünyayı, çevrelerini duygularıyla kabul ederler. Hal böyle olunca bakım veren değişikliği çocukları duygusal olarak pek çok açıdan zorlayan ve yeniden adapte olmak için zamana ihtiyaç duydukları bir ortamın içine sürükler. Bu tür kritik değişim ortamında çocukların yemekleri reddetme olasılığı yüksektir. Bunu başından önlemek yada kronik bir yeme sorununa dönüşmemesi için yapılmaması gerekenleri gelin birlikte değerlendirelim.
ZAMAN TANIYIN, ZORLAMAYIN!
Bakım veren değişikliğine alışmak için çocukların zamana ihtiyacı olduğunu unutmayın. Bu zamanın uzunluğunu çocuğa ve ortamın yeniden güvenli hale gelmesi için yetişkinlerin yapması gerekenlere bağlı olduğunu hatırlayın. “Çocuğum aç kaldı, kilo verecek” kaygısıyla çocuğa baskı yapmak, zorla yemek yedirmeye çalışmak yeme sorunlarını zorlu ve kalıcı hale getirir. Bu nedenle sakin kalmak ilk yapılması gereken şeydir.
ANNENİN İŞE BAŞLAMASI
Bakım veren değişikliğinin en zorlu olduğu tablo kuşkusuz annenin işe başlaması sürecidir. Özellikle doğum sonrası uzun süre çocuğunun bakımını üstlenen annelerin işe dönüşü çocukları belirsizliği çok bir sürecin içine sürükler. Burada yapılması gereken en iyi şey işe başlama sürecini ve yeni bakım verenin aileye dahil olduğu süreci olabildiğince uzun bir zamana yararak kaliteli bir geçiş sağlamaktır. Bakım veren anne işe başlamadan bir süre önce eve gelmeli ve alışma anne ile yeni bakım veren bir aradayken sağlanmalıdır. Annenin evde yeni bakım verenle iletişiminin güçlü ve keyifli olması çocukların yeni yetişkinlere daha kolay alışması için önemli bir adımdır. Bununla birlikte annenin yeni bakım vereni çocukla bırakıp kısa sürelerle evden ayrılması ve geri dönmesi de alışmayı kolaylaştıracaktır. Burada evden çıkışlar çocuktan kaçış şeklinde değil çocuğa basit cümlelerle gidişin ve dönüşün anlatıldığı bir düzende olmalıdır.
Yemek düzeninin yeni bakım verene de kaliteli bir şekilde aktarılması önemlidir. Eğer çocuğunuz kendi kendine besleniyorsa bunun devamını sağlamak için kararlı bir aktarım yapın. Çocuğun istemediğinde beslenmenin kesilmesinin önemi de geçişte hatırlanmalı. Bununla birlikte bakım veren değişimine alışma sürecinde çocuk, anne ve yeni bakım veren öğünleri mutlaka birlikte yemelidir. Çocuk masada yeni bakım vereniyle birlikte güvenli bir şekilde yemeye alışmalıdır.
KREŞE BAŞLAMA
Eğer bakım veren değişikliği kreş yönünde oluyorsa burada da süreci zamana yaymak çocuğun alışması adına önemlidir. Kısa sürelerle başlanan kreş zamanı giderek uzatılabilir ve çocuğun davranışları, uyumu gözlemlenebilir. Kreş ortamı çocuk için çok yeni ve alışması gereken çok fazla uyaranın olduğu bir ortamdır. Çocuklar bu tür büyük değişimlerde yüksek heyecan duyarlar. Bu heyecan çoğunlukla beslenmeyi zorlaştırır. Bu zorluğun aşılması için çocuğa zaman tanımak önemlidir. Aynı zamanda evde alıştığı yemek şekli, tadı ve düzeninden farklı yiyeceklerle karşılaşmak da çocuklar için zorlayıcı olabilmektedir. Burada çocuğun ortama alışmasının öncelikli adım olduğu bilinmeli ve yemek yememesi sorun edilmemelidir. Ortamda akran öğrenmesinin gücü ve destekleyici öğreticilerin varlığı zamanla beslenmeyi başlatacaktır. Kreş ortamında ebeveynlerin yapmaması gereken en önemli şey ise çocuğun yedikleri ve yemedikleri hakkında sürekli konuşmak, çocuğa yemesi için telkinde bulunmaktır. Çocuğun yanında yemek düzeniyle ilgili konuşulmamalı, süreç çocuktan bağımsız bir iletişim ortamında denetlenmelidir.
BÜYÜKANNE BAKIMI
Anne yada bakıcı sonrası yeni bakım verenin büyükanneler olduğu durumlarda da dikkat edilmesi gerekenler var. Büyükanneler ile anneler arasındaki ilişkinin olumlu ve pozitif olması, kaliteli bir iletişim geliştirilmiş olması geçiş adına önemlidir. Eğer annelerin uyarıları büyükanneler tarafından dikkate alınmaz yada büyükannelere anneler uyarıda bulunmaya çekindikleri bir ortamda geçiş yaşanırsa yeme sorunları kendini hızla gösterebilir. Çocuğun alışık olduğu yeme düzeninin korunması önemlidir. Daha çok yesin, beslensin diye çocuğun kendi kendine beslenmesi yerine büyükanne tarafından beslenmesi, ihtiyaçtan fazla besinin çocuğa sunulması çocuklarda besin reddinin yaygın nedenleri arasındadır.
OYUN, OYUN, OYUN….
Çocukların bakım veren değişikliğine ve yeni yemek düzenine alışması için elimizdeki en güçlü silah oyundur. Çocuğun bakım vereni kim olursa olsun mutlaka çocukla kaliteli zaman geçirme ve oyun oynama odaklı bir yaklaşımda olmalıdır. Çocuklar ancak oyun yoluyla yeni ilişkilere dahil olur, ortamlara uyum sağlarlar. Değişimlerde çocuğun kaygılarını da oyunlarına yansıttığı hatırlanmalı ve oyunları, oyun içindeki davranışları izlenmelidir. Çocuğun kaygılı olduğu noktalar görüldüğünde onların tamiri için çaba gösterilmeli.
Unutmayın duygusal olarak doyan çocuk masadan aç kalkmaz!
