Giriş
Bilgiyi yaymak için herkesi bire bir görmek, dokunmak mümkün değil ancak medya bu konuda en büyük yardımcım, bunu hep söylerim. Sosyal medya da yazılı medya da görsel medya da. Bir süredir vakitsizlikten görsel medya ayağını atlamak zorunda kalıyordum. Ancak cuma günü çok da sevdiğim bir yayın gerçekleştirdik ve orada gerçekle bir kez daha yüzleştim. Türkiye, idrar kaçırma konusunu normalleştirmiş durumda. Peki normal mi? Telefonlar kilitlendi; idrar kaçırma çok yaygın. Söylediklerim moderatörleri bile şaşırttı; hâlâ bilinmeyenler var. Öyleyse en çok gelen sorularla üstünden geçelim.
YAPILABİLECEK BİR ŞEY YOKMUŞ
SORU: Hocam, annem 72 yaşında ve idrar kaçırıyor. Yaşı itibarıyla yapılabilecek bir şey olmadığını hatta menopozla birlikte kadınlarda çok yaygın görüldüğünü söylüyorlar.
CEVAP: Pelvik kasların çalışma biçimi ve gücü itibarıyla kadınlarda yaş ilerledikçe idrar kaçırma sorununun arttığı bir gerçek ama bu demek değil ki 20 yaşında idrar kaçırma görülmez. Bu, maalesef her yaşın sorunu ve her yaşta çok önemli. İdrar torbasının normalden aşağıda olması yani sarkması ve artık gevşemiş kaslarla asılı olması nedeniyle idrar kaçırırız. Ve ihmal ettiğimiz her gün bu sarkmayı artırır. Hiçbir yaşta normal değildir idrar kaçırmak ve herkeste görülse dahi normalleştirmek yanlıştır.
AMELİYAT GEREKİYORMUŞ
SORU: Hocam, benim idrar kaçırma sorunum çok ileri değildi ama doktorum ameliyat kararı verdi. Benden çok daha fazla kaçıran yengeme doktor fizik tedavi verdi. Oysa ben sadece damlalar halinde kaçırıyorum. Neden fizik tedaviyle çözemiyoruz?
CEVAP: Sizi muayene etmediğim için genel bir yorum yapabilirim. Tetkikler ve sonuçları kişiseldir. Yani organlarınızın sarkma durumu, biçimi, idrar kaçırma şekliniz (öksürürken, hapşırırken kaçırmak başkadır, son anda tutamayıp kaçırmak başka) kolajen yapınız, kas gücünüz hepsi sizin için oluşturulan tedaviyi belirler. Elbette ikinci bir hekimden görüş alabilirsiniz. Ancak şunu söylemeliyim. Tıbbi açıdan aciliyet taşıyan vakayı hastanın bilme olasılığı yoktur, bu doktorun ileri tetkiklerde görebileceği bir şeydir.
EMZİRMEYLE İLGİSİ VAR MI?
SORU: Hocam, 23 yaşında idrar kaçırma ameliyatı oldum. Şu anda 30 yaşındayım ve emziriyorum. Ama idrar kaçırma şikayetim yeniden başladı. Doktorum erkenden önlemini aldığımız için tekrarlamaz demişti. Şimdi yine mi ameliyat olmam gerek? Emzirmeyle ilgisi var mı?
CEVAP: Emzirmeyle değil direkt olarak doğumla ilgisi olabilir. Çünkü doğumda taşınan ağırlık pelvik kaslarımızı yorar ve aşağı çeker. Doğum öncesi yapılan operasyonların etkisinin doğumda kaybolmasına sık rastlıyoruz. Ancak yeniden ameliyat mı gerekli, fizik tedavi ya da evde egzersizle mi çözülür; buna muayene sonrası karar verilebilir. Operasyon başarısı konusunda bir şey söylemem mümkün değil ancak 7 yıl boyunca sorun yaşamadığınıza göre operasyon başarısızlığına yoramayız. Mutlaka muayene olun.
3 NESİLDE AYNI SORUN VAR
SORU: Hocam, annem idrar kaçırırdı, ben idrar kaçırıyorum, oğlumu nişanladım, gelinim idrar kaçırıyor. Biz 3 nesiliz. Annem artık tutamaz, tuvalete yetişemezdi. Ben tuvaletimin geldiğini fark etmeden kaçırıyorum. Bir bakıyorum sıkışmadan sızmış. Gelinimse öksürürken, çok gülünce falan kaçırıyormuş biraz. Genetik değil öyleyse. Sebebi nedir?
CEVAP: Doğum, pelvik kaslarımızın durumunu olumsuz anlamda etkileyebiliyor. Bebeği taşımak, kaslara binen yükü artırıyor ve dolayısıyla kaslar kendini salıyor. Aynı kasların rahim ve idrar torbasını tuttuğunu düşünürsek gücünü kaybedip gevşeyen kaslar, işlevini eskisi gibi yerine getiremiyor. Gençlerde ise sebep hareketsizlik olabiliyor mesela. Ayrıca idrar yollarında sık yaşanan enfeksiyon da etkili olabiliyor. Genel olarak sinir ve kas zayıflığından olabilir. Muayene şart. Yaş kaç olursa olsun! Herkes kendine uygun tedaviyi alacak ve idrar kaçıran kalmayacak. Siz dünya üzerinde, sorununu dile getirmiş 300 milyon insandan üçüsünüz. Ve hâlâ söylemeyen, utanan, saklayan ya da “zaten herkes kaçırıyor” diye normalleştirip üstünde durmayanları da hesaplayın. Kalabalığız diye sonsuza dek çişimizi tutamamayı kabul mü ediyoruz yani? Asla olmamalı.
