İncitilen anneler

Toplulumuzda kadının yakın çevresi, ailesi yetmezmiş gibi sokaktan geçen yabancı birinin bile müdahalesine maruz kaldığı ortada. Verilen mesaj, açıkça söylenmese de şu; “Senden iyisi var”. Bunun ebeveynler, bilhassa bakımın çoğunu veren anne için oluşturduğu geriye düşürme hali çok can sıkıcı.

BU DÖNGÜNÜN KIRILMASI GEREKIYOR.

Çocuk yetiştirmek üstüne milyonlarca yazı okumuşumdur. Özel bir merakla mı diye düşündüm. Hayır. Her yerde karşıma çıktığı için aslında. Çocukla ilgili bütün tüketim malzemeleri satar ve bütün fikirler merak uyandırır. Akademik çalışmaları mesleğim itibarıyla zaten takip ediyorum ama karşıma daha sık çıkanın ne olduğunu tahmin edebilirsiniz; kelimenin tam anlamıyla uydurulmuş şeyler. Ya da insanların kendi yaşam ve düşüncelerinden yola çıkarak tek doğru kabul ettikleri, empoze etmeye çalıştığı şeyler. İşte bu kısım tehlikeli. Zira deneyim ve gözlemlerini paylaşmak, bir bakış açısı sunmak ayrı; milyonlarca ebeveyni kendi yaşamlarında karşılığı olmayan bir bilginin etrafında döndürmek ayrı. Tam olarak bu tür yazılar yüzünden ebeveynler ama en çok da anneler, kendilerini yetersiz, ilgisiz, kaygılı, neşesiz, hevessiz, umursamaz, akılsız ya da başka şeyler zannedebiliyorlar. Hiçbir uzman tarafından genel geçerliliği, doğruluğu onaylanmamış, kişisel öyküler üstünden didaktik mesajlar verilmesini çok tehlikeli buluyorum.

DENEYİM DOĞRU AKTARILIRSA DEĞERLİDİR

Annelik, kitaplarda yazanla aynı olmuyor, bunu kabul ediyorum. Yani teoriyle pratik elbette farklı. Ayrıca deneyimin çok büyük bir değeri var, bunu yaşayarak da gördüm. Ancak birinin kişisel deneyimleri, iyi, kötü, kusursuz ya da problemli diye bir diğerinin de öyle olması gerekmiyor. Dolayısıyla deneyim de doğru sözcükler ve cümlelerle aktarıldığında bir değer inşa ediyor benim gözümde. İçinde yargı barındıran ve tek tipleşmeye iten deneyim aktarımlarını başarısız buluyorum. Hangi eğitim ve uzmanlığın neticesinde seminerler verdiğini asla bilemediğim isimler hep oldu. İlişkiler, cinsellik, ebeveynlik, kariyer konularında farklı ekollere hapsolmuş dayatmalar sunan konuşmaları, ötesini berisini bilmeyen kalabalıklarca alkışlandı. Ama iş tecrübe etmeye gelince; o bilgiler çok yürek yaraladı. Bence ne demek istediğimi hepiniz anladınız.

SOSYAL MEDYA ÇUKURU

Sosyal medya da bu konuda gerçek bir çukur haline geldi son zamanlarda. Unvanlara bakıyorum; o unvanın alınabileceği bir eğitim programı ya da modeli bilmediğimi fark ediyorum. Takipçi sayısına bakıyorum; onbinlerce, yüzbinlerce. Anlatılanlara bakıyorum; maddeye ilişkin tehlikeli tarifler vermek de var, tavsiye edilmesi abes davranış biçimlerini tavsiye eden de. 21. yüzyılda kadının hak ettiği ve gelmesi gereken yerle zerre uyuşmayan ve onu hizmet sektörünün bir parçası gibi sunan hesaplar, aldı başını gidiyor. Erkeklik eğitimi verenler de dişilik eğitimi verenler kadar çok mu mesela? Kadının yerine dair doğru okuma yapmalıyız belli ki.

AHKAM KESMEKTEN KAÇINMALIYIZ

Çocuk yetiştirme konusuna dönersek; toplumumuzda kadının zaten yakın çevresi, ailesi yetmezmiş gibi sokaktan geçen yabancı birinin bile müdahalesine maruz kaldığı ortada. Verilen mesaj, açıkça söylenmese de şu “Senden iyisi var”. Bunun ebeveynler, bilhassa bakımın çoğunu veren anne için oluşturduğu geriye düşürme hali, çok can sıkıcı geliyor ve bu döngünün kırılması gerektiğini düşünüyorum. Dolayısıyla topluma yön veren, binlerce takipçisi olan biri olmasanız dahi sözcüklerinize bir ayar vermenizde fayda görüyorum. Çünkü birbirimizin yurdu olmamız gerek, evet bu konuda da.

HERKESİN HİKAYESİ VE ŞARTLARI FARKLI

Bazı çocuklar sokakta olmayı sevmez, bazı çocuklar ne yaparsanız yapın kucaktan inmez, bazı kadınların makyaj yapmaya hali olsa vakti olmaz, bazı çocuklar istediğini giyer, bazı çocuklar ne denerseniz deneyin yemez; yüzlerce artırabilirim bunu. Dolayısıyla siz çocuğunuzla kafelerde çok rahat ediyorsunuz diye bu sizin başarınız olmayabilir. Siz çocukla çok seyahat ediyorsanız sizin paranız daha çok olabilir. Siz bakıcısız çocuk büyütüyorsanız çocuğunuz sakin ya da eşiniz paylaşımcı olabilir. Siz her öğün 3 çeşit yemek pişiriyorsanız buna enerjiniz kalıyor, çocuğunuz koyduğunuz yerde duruyor olabilir. Fönünüzü ihmal etmiyorsanız bu zamanı yaratmanıza destek olan biri olabilir, vaktinizi buna ayırmak istiyor olabilirsiniz... Yine yüzlerce şey sayabilirim. Ama bu sizin hikayeniz. Bir başkasınınki böyle olmayabilir. Bunlarda sizin payınız, çabanız, başarısınız elbette vardır. Ancak bunlar sizin koşullarınızın birer sonucu olabilir. Hiçbirimiz bir başka evde, bir başka yaşamda değiliz. Dolayısıyla uzman cümleleri kurmaktan, açıkça söylemek gerekirse ahkam kesmekten kaçınmalıyız. Çünkü bu temeli olmayan bilgiler, dünyayı dolaşma ve herkese ulaşma kapasitesine doğal biçimde sahipler. Bayramın bu son gününe dek, ziyaretlerde incitilmiş anneler ne çoktur kim bilir... Hepinize sarılıyorum ve bilin ki en iyi anne sizsiniz çünkü çocuğunuzun annesi sizsiniz.