Giriş
Soru: 23 Ocak 1969 doğumluyum. İlk işe giriş tarihim 2 Ocak 1995. Toplam 5350 gün prim ödemem var. 1989 ve 1991 yılında 18 ay askerlik yaptım. Askerliğimi ödersem, emekli yılımı ne kadar geri çeker? Ahmet ÇAKMAK
Cevap: Tamamına gerek yok. Askerlik sürenizin 220 gününü borçlanmanız halinde, emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ve 54 yaş şartlarına tabi olursunuz. Borçlanmadan sonra 105 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5675 güne tamamlamanız şartıyla, 54 yaşınızı dolduracağınız 23 Ocak 2023’te emekli olabilirsiniz.
PRİMİ 3600 GÜNE TAMAMLAMALISINIZ
SORU: 1967 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 15 Mayıs 1984. E-Devlet’te toplam uzun vade gün sayısı 436 olarak görünüyor. 1986’dan sonra hiç SSK’lı bir işte çalışmadım. Ev hanımıyım. Emekli olmak istesem nasıl bir yol izlemem gerekiyor? Emekli olma şansım var mı? SULTAN/İstanbul
CEVAP: Yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Sigortalı çalışıp SSK’ya 3164 gün daha prim ödeyerek priminizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Çocuğunuzun var mı belirtmemişsiniz.
Şayet sigortalı olduktan sonra çocuk veya çocuklarınız doğmuşsa, doğum borçlanmasıyla priminizi artırabilirsiniz. Çünkü başlangıçtan sonraki doğumların ardından iki yıl içinde prim ödenmeyen günler borçlanılabiliyor. Bu yolla borçlanıp bir doğum için 720 gün, iki doğum için 1440 gün, üç doğum için 2160 gün kazanmak mümkün.
Doğum borçlanmasından yararlanan üç doğumunuz olduğunu varsayarsak 2160 gün kazanabilirsiniz. Doğum borçlanmasından sonra 1004 gün prim ödeyerek priminizi 3600 güne tamamlayıp, 58 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün.
KIDEM TAZMİNATI ALARAK İŞTEN AYRILABİLİR MİYİM?
Soru: Merhaba 1997 yılından çıraklık eğitimi sigorta girişine sahibim. Ama ödeme yapılmadı. Fakat e-Devlet üzerinden giriş 1997 olarak yazıyor. Bundan dolayı 4500 günü tamamladım. İşyerinden bu sebepten ötürü tazminatımı talep edebilir miyim? ÖZKAN
Cevap: Sigorta başlangıç tarihi kişileri emekli eden uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları) ilk defa prim ödenen gündür. Çırak sigortasında kişileri emekli eden sigorta kollarına prim ödenmediğinden, emeklilik açısından sigorta başlangıç tarihi sayılmıyor.
Şayet adınıza ilk defa 8 Eylül 1999 tarihinden önceki bir tarihe uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenmişse, 15 yıl sigortalılık süreniz ve 3600 gün priminiz olduğu için işyerinizden kıdem tazminatı alıp ayrılabilirsiniz. Ancak başlangıcınız 8 Eylül 1999 veya daha sonra ise 4500 günle kıdem tazminatı alarak ayrılamazsınız. Priminizi 7000 güne tamamlayacağınız tarihte kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz.
2023’TEN SONRA ÇIKACAK EYT’DEN YARARLANIRSINIZ
SORU: 1 Kasım 1980 doğumluyum. Sigorta giriş tarihim 6 Mart 1996. Şu an 8600 gün prim ödemem var. EYT yasası çıkarsa yararlanabilir miyim? Cevat DİNÇ
CEVAP: İlk girişte adınıza prim ödemesi varsa, emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. Sigortalılık süresi ve prim ödeme şartlarını sağladığınızdan bundan sonra prim ödemeseniz de 56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Sigortalılık süresinin sağlanıp sağlanmadığının hesabında, sigorta başlangıç tarihi olarak 18 yaşı doldurduğunuz 1 Kasım 1998 tarihi dikkate alınacak. Bu tarihe göre, 25 yılınızı dolduracağınız 1 Kasım 2023’ten sonra, sizin gibi emekli olmak için aranan şartlardan sigortalılık süresi ve prim koşulunu sağlayıp yaşın dolmasını bekleyenleri emekli edecek bir yasa (EYT) çıkarsa yararlanarak emekli olabilirsiniz.
HAKKINIZ ZAMANAŞIMINA UĞRAMIŞ
Soru: 10 Mayıs 1972 doğumluyum. İlk SSK girişim 1990’da oldu. İşveren tarafında 3 ay gösterilip prim ödemesi yapılmamış. Geriye dönük bu 3 ayı ödeyebilir miyim? Ahmet HAN
Cevap: Primin ödenip ödenmemesi sizi ilgilendirmez. Prim ödenmemesi SGK’yı ilgilendirir. SGK ödenmeyen prim için işvereni takip eder ve prim alacağını icra yoluyla da olsa tahsil eder. İşveren muhtemelen girişinizi ve çalışma sürenizi kuruma bildirmemiştir. Durum böyleyse işten ayrıldığınız tarihten itibaren 5 yıl içinde, hizmet tespit davası açmadığınız için hakkınız zamanaşımına uğramış. Bugün için maalesef yapacağınız bir iş ve işlem bulunmuyor.
