Giriş
Soru: 22 Haziran 1970 doğumlu, 1 Ekim 1994’de sigortalı işe başlayan ve askerlikle birlikte 2566 gün primi günü olan EYT’den faydalanır mı? 3600 pirim günle ne zaman, nasıl emekli olabilir? B.ÇAĞLAR
Cevap: Sorundaki kişi EYT kapsamında. 3184 gün daha prim ödeyerek toplam primini 5750 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir. Ancak, yaş haddinden daha erken emekli olması mümkün. Çünkü yaş haddinden emekli olmak için, 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi. 1034 gün daha prim ödeyerek toplam primini 3600 güne tamamlaması şartıyla, 60 yaşını dolduracağı 22 Haziran 2030’da emekli olabilir.
ASKERLİK BORÇLANMASIYLA EYT’Lİ OLABİLİR MİYİM?
Soru: 1993’te staj çıraklık sigortam var. Askerliğimi 21 Ağustos 1999-15 Şubat 2001 arasında yaptım. Sigorta başlangıç tarihim 13 Mart 2001 olup 7080 gün prim ödemem var. Askerlik borçlanması yaparsam EYT’li olabilme imkanım var mı? Ne zaman emekli olabilirim? Hamza OKSUN
Cevap: Çırak sigortasında kişileri emekli eden sigorta kollarına prim ödenmediğinden emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmıyor. İlk defa 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlar veya askerlik borçlanmasıyla sigorta başlangıç tarihini bu tarihten geriye çekenler, EYT yasadan yaralanıyorlar. Askerliğinizi borçlansanız bile, sigorta başlangıç tarihiniz bu tarihten geriye gitmediğinden, maalesef EYT kapsamına giremiyorsunuz. Emekli olmak için, 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
YIPRANMA SİGORTA BAŞLANGICINI GERİ ÇEKER Mİ?
Soru: 30 Kasım 1979 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 16 Nisan 2001. 1999 yılında 18 ay askerlik yaptım. Askerliğimi borçlanırsam emekli olabilir miyim? 2001 ve 2004 yılları arasında özel güvenlik şirketinde çalıştım. Bu çalışmalarımdan yıpranma payım var. Acaba bu yıpranma süresi sigorta giriş tarihini geri çeker mi? Ahmet KOCA
Cevap: Özel güvenlik görevlilerinin yıpranma hakları bulunmuyor. 2001-2004 arasında özel güvenlik görevlisi olarak çalışmışsanız yıpranmanız yok. Şayet başka bir işte çalışarak yıpranma hakkı elde etmişseniz bile yıpranma sigorta başlangıç tarihini geri çekmez. İlk defa 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlarda yıpranma emeklilik şartlarını belirleyen, 23 Mayıs 2003’teki prim ödeme gün sayısını artırdığından, kademeli emeklilikte emekli olunacak kademeyi değiştirerek, sigortalının yaşını bir yaş, aranan primi de 75 gün düşürebiliyor. Başlangıcınız 8 Eylül 1999’dan sonra olduğundan askerliğinizi borçlansanız dahi, sigorta başlangıç tarihiniz 8 Eylül 1999’dan daha geriye gitmediğinden maalesef EYT kapsamına giremiyorsunuz. 7000 gün prim ödemiş olmanız şartıyla 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 4500 gün prim ödemiş olmanız şartıyla yine aynı tarihte yani, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün (25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak).
ANNENİZ 1 HAZİRAN 2025’TE EMEKLİ OLABİLİR
Soru: 1963 doğumlu annem, 1 Haziran 2000’de sigortalı oldu. 10 Ağustos 1999’da işe başladı. Fakat sigortası gecikmeli başlatıldı. 4737 gün prim ödemesi var. 23 yıl civarı sigortalılık süresi bulunuyor. Araştırdığımızda 25 yılı doldurması gerektiği çıkıyor karşımıza. Acaba bunun için yapabileceği bir şey var mı? Borçlanma vs. gibi. Mina AKYÜZ
Cevap: Sigorta başlangıç tarihi kişi adına ilk defa prim ödenen tarihtir. Bu nedenle anneniz 1 Haziran 2000 başlangıcına göre, yaş haddinden emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi. Prim ve yaş şartını sağladığından, bundan sonra prim ödemese de, 25 yıllık sigortalılık süresini dolduracağı 1 Haziran 2025’te emekli olabilir.
