Giriş
Soru: 1967 doğumluyum. 1989’dan sigortam var. Ancak evlilik nedeniyle işten ayrıldım. Bugüne kadar toplam 1100 gün primim bulunuyor. Af kanunu çıkmış galiba. Bu kanundan yararlanarak primlerimi ödeyip emekli olabilir miyim? Ya da nasıl emekli olabilirim? LEYLA H.
Cevap: Af kanunu sizin gibi prim günü eksik olanlara borçlanma hakkı getirmedi. Sadece prim borcundan dolayı sigortalılık süresi durdurulan Bağkur’lulara durdurulan sürelerini ihya etme hakkı getirdi. Bu nedenle af kanunu kapsamında toplu prim ödeyerek emekli olamazsınız. 2500 gün daha prim yatırarak priminizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz (15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olarak).
EMEKLİ SANDIĞI’NDAN EMEKLİ OLMAK İÇİN NE YAPMALIYIM?
SORU: 16 Ocak 1971 doğumluyum. 11 Eylül 1996’da öğretmen olarak göreve başladım. 29 Aralık 2016’da Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile ihraç oldum. 2017’nin sonuna kadar 3/2 maaş ödemesi aldım. O günden beri herhangi bir sigorta kaydım olmadı. Davam devam ediyor. Emekli olabilmek ve emekli ikramiyemi almak için ne yapabilirim? Eksik günlerim için ne yapmalıyım? Selim KAÇAK
CEVAP: 15 tam yıldan fazla hizmet süreniz olduğundan bundan sonra herhangi bir sigortalılık statüsünde çalışmazsanız, 61 yaşınızı dolduracağınız tarihte Emekli Sandığı’ndan emekli olabilirsiniz. Memuriyet süreniz için emekli ikramiyesini de alabilirsiniz.
Ayrıca sigortalı çalışarak SSK’ya 1260 gün prim ödemeniz halinde, SSK’dan emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ve 56 yaş şartlarına tabi olursunuz. 1260 günden sonra prim ödemeseniz de 56 yaşınızı dolduracağınız 15 Ocak 2027’de emekliliğiniz mümkün. Ancak ihraç edildiğiniz ve hizmet birleşmesi ile emekli olacağınızdan bu seçenekte memuriyet süreniz için emekli ikramiyesi ödenmez.
BAYRAMDA ÇALIŞANA NE KADAR ÜCRET VERİLİR?
Soru: Özel bir pastanede çalışmaktayım. Kurban bayramında iki gün mesai yaptım. Bu mesaimden dolayı işverenden kaç yevmiye alacağım bulunuyor? İki diyen de var, üç diyen de. Bunun doğrusu nedir? Ali
Cevap: Kurban Bayramı’nda 4.5 gün genel tatil günü var. Genel tatil günlerinde çalışmayan işçiye bir iş karşılığı olmaksızın bir günlük ücreti ödenir. Ancak çalışan işçiye; bireysel iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesinde daha yüksek bir ücret ödeneceği kararlaştırılmamışsa, çalışmadan bir iş karşılığı olmaksızın bir günlük ücret, çalışması karşılığı olarak da bir günlük ücret olmak üzere, iki günlük ücreti tutarında mesai ödenir.
Dolayısıyla kurban bayramındaki iki günlük çalışmanız karşılığında dört günlük ücretiniz (sizin tanımınızla 4 yevmiyeniz) tutarında ücret ödenmesi gerekiyor. Ancak bireysel iş sözleşmesinde veya toplu iş sözleşmesinde genel tatil günlerinde çalışanlara üç günlük ücret ödeneğine dair hüküm olanlar, bayramda çalıştıklarında; bir iş karşılığı olmaksızın bir günlük, çalışması karşılığında da iki günlük olmak üzere üç günlük ücreti tutarında para alır. Bu açıdan sorunuzda belirttiğiniz üç yevmiye diyenlerin muhtemelen iş sözleşmelerinde bu yönde bir hüküm vardır.
EYLÜL 2021’DE EMEKLİ OLABİLİRSİNİZ
SORU: 1 Eylül 1969 doğumluyum. 16 Ağustos 1991’de sigortaya girdim. Daha sonra Bağkur, tekrardan sigorta derken 9 Ocak 2018’den beri sigortalı çalışmaktayım. Mayıs 2021 sonu itibarıyla 3111 gün 4A, 5217 gün 4B hizmetim bulunuyor. Sigorta başlangıç tarihimden önce olan askerliğimin ne kadarını borçlanarak, ne zaman emekli olabilirim? İsmail KOCAMAN
CEVAP: Primi ödenen son yedi yılda (son 2520 gün prim ödemesi içinde) fazla prim yatırılan sigortalılık statüsünden emekli olunuyor. 9 Ocak 2018’den beri ara vermeden sigortalı çalışıyorsanız, son yedi yılda (son 2520 gün içinde) SSK’ya fazla prim yatırdığınızdan SSK şartlarıyla emekli olacaksınız.
Askerliğinizin 3 ayını borçlanmanız halinde SSK’dan emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 gün prim ve 52 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan borçlanmadan sonra prim yatırmasanız da 52 yaşınızı dolduracağınız 1 Eylül 2021’de emekli olabilirsiniz.
