Giriş
Soru: 43 yaşındayım. Sigortam askerden sonra 2000 yılında başladı. 18 ay askerlik borçlanması yapsam bana ne gibi bir faydası olabilir? Veysel İNAM
Cevap: 7000 gün prim ödemiş olmanız şartıyla 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Sigorta başlangıcınızı tarih (gün, ay, yıl) olarak bildireceğiniz yerde sadece yıl olarak belirtmişsiniz. Oysa başlangıçta bir gün bile emekli olma şartlarını değiştirebiliyor. 18 ay askerlik sürenizi borçlanmanız halinde 2000 yılındaki sigorta başlangıcınız 23 Mayıs’tan önceyse toplam 5900 gün prim ödemiş olmanız şartıyla 57 yaşınızı dolduracağınız tarihte, 2000 yılındaki sigorta başlangıcınız 23 Mayıs’tan sonraysa 5975 gün prim ödemiş olmanız şartıyla 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. EYT esasları henüz belli değil. EYT’den yararlanıp yararlanamayacağınızın cevabı EYT esasları belli olduğundan verilebilir.
BABANIZA BÜYÜMEDEN PAY VERİLECEK
Soru: Babam Ocak 2022’de emeklilik dilekçesi verdi ve şubatta maaşa bağlandı. İlk sigorta girişi 2000 öncesi ve SSK işçi emeklisi. Babam yüzde 11 büyümeden kaynaklı güncelleme katsayısı zammından yararlanacak mı? Yoksa bu durum ilk sigorta başlangıcı 2000-2008 arası olanlara has bir durum mu? Ö.C.
Cevap: Ülke büyümesinden tüm emekli olanlara pay verilmekte. Babanıza emeklilik talep tarihinde henüz 2021 yılı büyüme hızı oranı belli olmadığından emekli aylığı bağlanırken büyümeden pay verilmedi. 2021 yılı büyümesi mart sonuna doğru belli olduğundan 2022 yılı Nisan ayı içinde 2021 yılı büyümesinden babanıza pay verilecek ve emekli aylığı bir miktar artacak.
ANNEM EN ERKEN NEREDEN EMEKLİ OLABİLİR?
Soru: 61 yaşındaki annemin tarım sigortası (ek maddde 5) girişi 17 Aralık 2011’de oldu. 3412 gün prim ödemesi var. 2021’de SGK’dan annemin emekli olması için primini 4600 gün tamamlamasına dair kağıt verdiler. Ama şu anda aylık 1.600 lira prim ödemekte zorlanıyoruz. Tarım sigortasından başka bir sigortaya geçmek avantaj sağlar mı? Tarım Bağkur’a geçsek daha erken emekli olabilir mi? 3600 günle emekli olma imkanı var mı? Annem en erken nereden emekli olabilir? Seda ÇİFTÇİ
Cevap: Anneniz en erken ek madde 5 kapsamında tarım sigortasından emekli olabilir. Çünkü ek madde 5 kapsamında ödenen primler SSK’ya sayılıyor. Ancak SGK’nın verdiği bilgide yanlış bir anlama olmalı. Çünkü 4600 günle emekli olabilmesi için sigorta başlangıç tarihinin 1 Mayıs ile 31 Aralık 2008 arasında olması gerekir. 2011 yılı başlangıcına göre, anneniz yaş haddinden emekli olmak için 4900 gün prim ödeme ve 61 yaş şartlarına tabi. Yaş sorunu olmadığından 1488 gün daha prim ödeyerek toplam primini 4900 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir. İlk defa 8 Eylül 1999’dan sonra sigortalı olanların maalesef 3600 günle emekli olma hakları yok.
EYT’Lİ MİYİM?
Soru: 23 Kasım 1975 doğumluyum. Yedek subay başlangıç tarihim 31 Mart 1999 ve 450 gün hizmet sürem var (4 aylık acemilik dönemini borçlanmadım). E-Devlet ekranından kontrol ettiğimde 7205 gün prim ödemem olduğunu görüyorum. Emeklilik için 58 yaşa tabiyim. Acemilik döneminin 1 ayını borçlanarak 57 yaşa tabi olacağımı söylediler ama bunu teyit edemedim. SSK başlangıç tarihim 19 Kasım 2001, banka sandığı tescil tarihim 13 Aralık 2002 olup toplam 6589 gün prim ödemem var. Şu anda herhangi bir işyerinde çalışmıyorum. 1) Emeklilikte yaşa takılanlara (EYT) giriyor muyum? 2) EYT yasası çıktığında faydalanabilir miyim? 3) Askerlikte geçen 4 aylık acemilik dönemini borçlanmaya gerek var mı? 4) Eğer EYT yasası çıkarsa tam olarak hangi tarihte emekliliğe başvurabilirim? A.A.
Cevap: 1) Siz de EYT’lisiniz. 2) EYT’nin esasları belli değil. Sorunuza EYT esasları belli olduğunda cevap verilebilir. 3) Yedek subay okul sürenizin 40 gününü borçlanmanız halinde emeklilik yaşınız 58’den 57’ye düşer. 4) Henüz kamuoyuyla paylaşılan bir EYT yasa tasarısı yok. Sorunuzun bu kısmına tasarı kamuoyuyla paylaşıldığında cevap verilebilir.
EMEKLİ SANDIĞI EMEKLİSİ KIZ ÇOCUĞU YETİMAYLIĞI ALAMAZ
Soru: Emekli Sandığı’ndan emekli babam ve annem maalesef vefat ettiler. Ben bekarım ve Emekli Sandığı’na bağlı emekliyim. Babamdan ve annemden maaş alabilir miyim? Semra ERİGÜÇ
Cevap: Emekli Sandığı emeklisi olduğunuzdan maalesef anne veya babanızdan yetim aylığı alamazsınız. Ancak tersi olsaydı yani Bağkur veya SSK emeklisi olsaydınız anne veya babanızdan dolayı Emekli Sandığı’ndan yetim aylığı alabilecektiniz.
