Giriş
Soru: 1976 doğumluyum. Sigorta girişim 1998 yılında oldu. 2008’de Bağkur’a geçtim. Acaba nasıl bir yol izlemeliyim? 3000 gün SSK’ya 3600 gün de Bağkur’a primim var. Bağkur devam ediyor. Ne zaman emekli olabilirim? ● Orhan YENİ
Cevap: Toplumdaki yaygın kanı, emekli olma şartlarını sigorta başlangıç tarihinin belirlediği yönünde. Sigortalılar, emeklilik hesaplarını buna göre yapıyorlar. Oysa bu çok da doğru değil. Çünkü SSK’dan emekli olma şartlarını sigorta başlangıç tarihi belirlerken, memurların emekli olma şartlarını 15 Haziran 2002 tarihi itibarıyla olan hizmet süresi, Bağkur’dan emekli olma şartlarını da 1 Haziran 2002 tarihi itibarıyla olan prim ödeme gün sayısı belirliyor.
Ayrıca sizin gibi farklı sigortalılık statüsünde prim ödeyenler, primi ödenmiş son yedi yılda (son 2520 gün prim içinde) fazla prim ödenen sigortalılık statüsünden, prim ödemeleri eşitse son olarak tabi olunan sigortalılık statüsü şartlarıyla emekli olabiliyor. SSK’dan sonra Bağkur’a 1260 günden fazla prim ödemeniz olduğundan, Bağkur şartlarıyla emekli olacaksınız.
Emeklilik şartlarınız da 1 Haziran 2002 itibarıyla prim gün sayınıza göre belirlenecek. Ancak bilgilerinizi tarih yerine yıl olarak bildirdiğinizden, bu tarih itibarıyla prim ödeme gün sayınız hesaplanamayacağı için sorunuza net cevap vermek mümkün değil. Ancak 1 Haziran 2002 itibarıyla 4 yıl prim ödediğinizi varsayarsak, Bağkur’dan emekli olmak için 9000 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabisiniz. 2400 gün daha prim ödeyerek priminizi 9000 güne tamamlamanız şartıyla, 57 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Ayrıca 5400 günden fazla prim ödemeniz bulunduğundan, Bağkurlu olmanızı gerektiren faaliyetinize son verip, bundan sonra prim ödemeseniz de 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Askerlik tarihinizi ve süresini, sigorta başlangıç tarihinizi (gün, ay, yıl olarak) ve 1 Haziran 2002 itibarıyla olan prim gün sayınızı bildirmeniz halinde, emekli olacağınız tarihi net olarak hesaplayabiliriz.
5975 GÜN PRİM ÖDEYİP 58 YAŞINIZI BEKLEYECEKSİNİZ
SORU: 1 Eylül 1979 doğumluyum. SSK başlangıcım Aralık 1998’de. 2004’ten itibaren aralıksız çalışmaktayım. Ne zaman emekli olabilirim? ● Fatih YALMAN
CEVAP: Emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 5975 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
3600 GÜNLE EMEKLİLİK İÇİN
Soru: 24 Kasım 1966 doğumluyum. 11 Nisan 2004’teki sigorta girişimle, 3600’den emekli olma şansım var mı? Ya da en erken kaç günle emekli olurum? ● İrfan İRGİN
Cevap: İlk defa 8 Eylül 1999’dan sonra sigortalı olanların 3600 günle emekli olma hakları yok. Bu nedenle maalesef 3600 günle emekli olma şansınız bulunmuyor. İki şekilde emekli olabilirsiniz:
1) 7000 gün prim ödememiş olmanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte.
2) 4500 gün prim ödemiş olmanız şartıyla 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 11 Nisan 2029’da.
MALUL OLDUĞU HALDE MALULEN EMEKLİ OLAMAYANLAR
SORU: Ocak 1997 doğumluyum. 2015’te sigortam başladı. 1850 gün primim var. Yüzde 68 engelli raporum bulunuyor. Vergi indirimi alıyorum. Ne zaman emekli olurum? ● Hasan Kaan ÇAKIRBEY
CEVAP: İlk defa sigortalı olduğu tarihte malul derecesinde (en az yüzde 60 oranında) engelli olanlar, malul haklarından yararlanamıyor. Yani malulen emekli olamıyorlar. Ancak yasa bunlara diğer sigortalılardan daha uygun şartlarda emeklilik hakkı getirmiş durumda.
İlk defa sigortalı olduğunuz tarihte malul derecesinde (en az yüzde 60 oranında) engelli olduğunuz için, malulen emekli olamıyorsunuz. Emekli olmak için 15 yıl sigortalılık süresi ve 3960 gün prim ödeme şartlarına tabisiniz. 2110 gün daha prim ödeyerek priminizi 3960 güne tamamlamanız şartıyla, 2030’da 15 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
İKİ SEÇENEKTE DE 58 YAŞINIZ DOLACAK
SORU: 1 Eylül 1980 doğumluyum. 5 Ocak 2004’te sigorta girişim oldu. 5279 gün prim ödemem var. Acaba ne zaman emekli olurum? ● Emel GÜNEŞ
CEVAP: Emekli olmak için 7000 gün prim ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 1721 gün daha prim ödeyerek priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 4500 günden fazla prim ödemeniz olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de yine aynı tarihte yani 58 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün (25 yıl sigorta süresi, 4500 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarıyla).
MEMURİYETTEN AYRILAN DAHA ERKEN EMEKLİ OLABİLİR Mİ?
Soru: 18 Mayıs 1980 doğumluyum. 1998’de sigorta başlangıcım yapıldı. Daha sonra 2002’de öğretmen olarak memuriyete geçtim. 1998 ve 2002 arası boşluklarım var. 18 yıllık çalışma hayatım bulunuyor.
25 yılı devlette tamamlasam dahi 60 yaşı beklemem mi gerekiyor? Hâlâ memuriyete devam ediyorum. Acaba SSK’dan daha erken yaşta emekli olma şansım var mı? Varsa memuriyeti bırakıp SSK’ya geçsem, ne zaman emekli olabilirim? ● Hüseyin MERTOL
Cevap: Memuriyetten ne zaman emekli olacağınız 1998’den memur olduğunuz tarihe kadar ödediğiniz prime göre değişir. Şayet SSK prim ödemeniz 3 yıldan az ise, hizmet sürenizi 25 tam yıla tamamlasanız bile, memuriyetten 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Ancak memur olduğunuz tarihe kadar en az 3 yıl SSK prim ödemeniz varsa, hizmet sürenizi 25 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte memuriyetten emekli olabilirsiniz. Memuriyetten ayrılıp, sigortalı çalışarak 1260 gün prim ödemiz halinde, 1998’deki başlangıcınız 23 Kasım’dan önceyse 57, sonraysa 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte SSK’dan emekli olabilirsiniz.
ERKEN EMEKLİ OLABİLİR MİYİM?
Soru: 1974 doğumluyum. 1 Ocak 1997’de SGK girişim yapıldı. 3750 gün primim var. Bu şartlarda erken emekli olabilir miyim? ● Emirhan UMUT
Cevap: Belirttiğiniz şartlarla erken emekli olamazsınız. Emeklilik seçeneklerinizi sıralayalım:
1) 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. 2075 gün daha prim ödeyerek priminizi 5825 güne tamamlamanız şartıyla, 56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
2) Askerliğiniz hakkında bilgi vermemişsiniz. Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yapmışsanız, 400 gününü borçlanmanız ve ayrıca 1600 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5750 güne tamamlamanız şartıyla, 55 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün.
3) 3600 günden fazla prim ödemeniz olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olma hakkınız var.
KIDEM TAZMİNATI ALARAK İŞTEN AYRILMANIN EMEKLİLİĞE ZARARI OLUR MU?
SORU: 16 Ağustos 1980 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 1 Kasım 1996. Toplam 4969 gün prim ödemem var. Emekli olmak için gün ve yaş bilgilerimi öğrenebilir miyim? Bir de 2017 yılında, 3600 günle emeklilik için işyerinden tazminat alarak ayrıldım. Bu, ileride emeklilik için bir engel oluşturur mu? ● 06KHN51
CEVAP: Emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. 856 gün daha prim ödeyerek priminizi 5825 güne tamamlamanız şartıyla, 56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. 2017’de işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılmanızın, emekliğinize herhangi bir zararı olmaz.
İHRAÇ EDİLEN YEŞİL PASAPORTUNU YENİLEYEBİLİR Mİ?
SORU: Devlet memuruyken yeşil pasaport sahibiydim. Yüksek disiplin kurulu kararı ile meslekten ihraç edildim. Yeşil pasaportumun süresi bitti. Yeşil pasaportumu tekrar yenileme hakkına sahip miyim? ● Yalçın İLBEY
CEVAP: 5682 sayılı Pasaport Kanunu’nun 14’üncü maddesi hükmünce, memuriyetten sadece emeklilik veya çekilme (istifa) sebebiyle ayrılanların yeşil pasaport alma hakları bulunuyor. Siz emeklilik veya istifa nedeniyle memuriyetten ayrılmadığınızdan (ihraç edildiğinizden), maalesef yeşil pasaport alma hakkınız devam etmiyor.
DOĞUM BORÇLANMASI EMEKLİLİK YAŞINI DÜŞÜRÜR MÜ?
SORU: 2 Şubat 1982 doğumluyum. SSK girişim 14 Haziran 2002’de. 3255 gün primim var. 10 Ekim 1998’de staj başlangıcım var. Ama sanırım emekliliğe dahil edilmiyor. Oğlum 6 Ekim 2001 doğumlu. Doğum borçlanması yapabilir miyim? Yaparsam emeklilik yaşım kaç olur? ● Yasemin POLAT
CEVAP: Evet, staj sigortası başlangıç sayılmıyor. 3745 gün prim ödeyerek priminizi 7000 güne veya 1245 gün daha prim ödeyerek 4500 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Doğumdan sonraki, iki yıl içinde prim ödenmeyen günleri borçlanabilirsiniz. Ancak borçlanma emeklilik şartlarınızı (yaşı) değiştirmez, sadece priminizi artırır.
