Giriş
SORU: 1992’de sigorta başlangıcım var ama hiç prim yatırılmamış. Şimdiye kadar olan geriye dönük primleri yatırabilir miyim? Nahide KALTAN
CEVAP: İşten ayrıldığınız tarihten itibaren 5 yıllık zamanaşımı süresi içinde ‘Hizmet Tespit Davası’ açmanız gerekiyordu. Maalesef hakkınız zamanaşımına uğramış. Ancak durumu yeni öğrenmişseniz ve bildirilmeyen çalışma sürenize dair elinizde belge ve bilgi varsa dava açarak mahkemede hakimi çalışmanızın bildirilmediğini yeni öğrendiğinize ikna edebilirseniz, elinizdeki belge, bilgi, şahit (veya şahitlerle) belki davayı kazanıp, girişinizi 1992’ye çekebilirsiniz. Ancak yargı sürecinin, uzun ve garantisi olmayan zor bir yol olduğuna da hiç şüphe yok. Şimdiye kadar olan geriye dönük primleri yatıramazsınız. Çünkü işverenin önce çalışma sürenizi SGK’ya bildirip, söz konusu çalışma sürelerinin primlerini ödemesi gerekiyordu.
DAHA ERKEN EMEKLİ OLABİLİRSİNİZ
SORU: 1968 doğumluyum. Sigorta giriş tarihim 15 Haziran 1987 olup 4550 gün prim ödemem var. Kısmi emeklilikten faydalanabilir miyim? Altan YILDIZ
CEVAP: Yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Süre ve prim şartını sağladığınız için bundan sonra prim ödemeseniz de, 2028’de 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ancak EYT kapsamında olduğunuzdan normal emekliliğinizde yaş aranmayacak. Bu nedenle 825 gün daha prim ödeyerek priminizi 5375 güne tamamlayıp daha erken emekli olabilirsiniz. Askerliğiniz hakkında bilgi vermemişsiniz. 18 ay askerlik yapmış olmalısınız. Şayet borçlanmamışsanız, askerlik sürenizi borçlanıp ayrıca 285 gün de prim ödeyerek toplam priminizi 5375 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
3600 GÜNLE BAĞLANAN AYLIK DÜŞÜK MÜ OLUR?
SORU: 4 Temmuz 1970 doğumluyum. Sigorta girişim 21 Aralık 1989 olup 3870 gün primim var. 3600 günden emekli olmam mümkün mü? Alınan emekli maaşı normal maaşla aynı miktarda mı oluyor, çok kesinti olur mu? Sevil AKUBUN
CEVAP: Şartları sağlamanız halinde, 3600 günle emekli olmanız mümkün. Yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 3600 günden fazla priminiz olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Muhtemelen asgari ücret üstünden prim ödediğinizden, çok düşük olan hak ettiğiniz aylık yerine taban aylık (bugün için 7.500 TL) bağlanacağından, normal aylıkla arasında fark olmaz. Emekli aylığınız 5000, 6000 gün prim ödeyenle aynı olacak.
ANNEM DEDEMDEN DE AYLIK ALABİLİR Mİ?
SORU: Annem, babamın Eylül 2018 ayında vefat etmesinden dolayı emekli maaşını almaya başladı. Babam kamuda eski adıyla TEDAŞ kurumundan işçi olarak emekli olmuştu. Annemin babası yani dedem vefat ettikten sonra anneannem dedemin Bağkur emekli maaşını almaya başladı. Anneannem de vefat etti. Annem dedemden kalan Bağkur emekli maaşını alabilir mi? Hüseyin KESKİNOĞLU/AMASYA
CEVAP: Dedenizin vefat tarihini bildirmemişsiniz. Şayet dedeniz 1 Ekim 2008’den önce vefat etmiş ve annenize dedenizden yetim aylığı bağlanmışsa (daha sonra evlilik, sigortalı olma vb. nedenlerle kesilmiş olsa da), anneniz SSK’dan eşinden dul aylık alırken, Bağkur’dan da babasından dolayı yetim aylığı alabilir. Ancak 1 Ekim 2008’den önce babasından yetim aylığı bağlanmamışsa, babasından yetim aylığı alamaz.
