Giriş
SORU: 1978 doğumluyum 22 Temmuz 1992 sigorta girişimle 3424 gün primim ve bir çocuğum var. EYT çıkmadan emeklilik için benden 49 yaş 5600 gün isteniyordu. EYT çıkınca, yaş kaldırıldı. Ama halen 5600 gün prim isteniyor. Ne zaman ve nasıl emekli olabilirim? 5000 günü tamamlayıp emekli olamaz mıyım? Hilal AÇAR
CEVAP: Öncelikle EYT yasasının ilk defa 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlarda, emekli olmak için aranan yaşı kaldırdığını belirtelim. Yasa prime dokunmadı. Yani yasa primi 5000 güne düşürmedi. Kademeli emeklilikteki prim aranmaya devam ediyor. Kademeli emeklilikte sizden aranan prim 5600 gün. Dolayısıyla emekli olmak için EYT yasasından önce de, sonra da 5600 gün prime tabisiniz. Tabii ilk defa sigortalı olduğunuz tarihte adınıza prim ödemesi varsa emekli olmak için 20 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabisiniz. 2176 gün daha prim ödeyerek (doğumunuz şartları taşıyorsa doğumunuzu borçlanıp 1456 gün prim ödeyerek) priminizi 5600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 176 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün.
58 YAŞI DOLDURUNCA EMEKLİ OLURSUNUZ
SORU: 15 Aralık 1968 doğumluyum. Sigorta girişim 20 Aralık 2000 olup 5000 gün primim var. Ne zaman emekli olabilirim? Gülay SARIÇAM
CEVAP: Emekli olmak için 7000 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 2000 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 7000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 4500 günden fazla priminiz olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de, 58 yaşınızı dolduracağınız 15 Aralık 2026’da emekli olabilirsiniz. Daha az primle daha erken ettiğinden bu seçenek daha uygun.
PRİM TAMAM AMA 60 YAŞ DA DOLACAK
SORU: 18 Eylül 1976 doğumluyum. 1993, 1997, 1998’de çalıştığım işyerleri sigorta yapmamış. İlk sigorta girişim 10 Eylül 2001’de. Uzun dönem sigorta başlangıcım 12 Haziran 2002. Askerliği Kasım 1998 - Mayıs 2000’de yaptım. 7300 gün primim var. Ayrıca, yakın zamanda staj ile ilgili bir yasa çıkarsa, üniversitede 2 yıl üst üste yaptığım stajlar bulunmaktadır. Fakat staj yaptığım işyerleri staj sigortası yapmamış, herhangi bir sigorta kartı vermemişlerdi. Staj ile ilgili bir gelişme olursa ne yapmalıyım? EYT ve emeklilik tarihim hakkında bilgi verir misiniz? Altan KARABULUT
CEVAP: İlk defa 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlar EYT kapsamındalar. Askerliği borçlansanız bile, sigorta başlangıcınız 8 Eylül 1999’dan geriye gitmediğinden, EYT yasasından yararlanarak erken emekli olamazsınız. Emekli olmak için, 7000 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz dahi, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Staj sigortasının borçlanmasına ilişkin bir yasa çalışması bulunmuyor. Belki ileride çırak ve staj sigortasının borçlanılmasına izin veren bir yasa çıkartılabilir. Yasa çıktığında sorunuzun bu kısmına daha net cevap verilebilir.
700 GÜN DAHA LAZIM
SORU: 15 Nisan 1959 doğumlu ablamın SSK başlangıç tarihi 30 Aralık 2005. Çalışmaya devam ediyor. 6300 gün prim ödemesi var. Ne zaman emekli olabilir? Murat TEKEŞ
CEVAP: Ablanız emekli olmak için 7000 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi. 700 gün daha prim ödeyerek toplam primini 7000 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir.
