Giriş
Soru: 16 Eylül 1975 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 1 Kasım 1997 olup 2121 gün primim var. Benden 3779 gün daha prim ödemem isteniyor. Bu durumda EYT kapsamında mıyım? Ayrıca askerlik borçlanması dışında örnek 2017 veya 2013’te 15 gün çalıştığımı farz edelim. Bunları borçlanabilir miyim? Hüseyin BAKIRCI
Cevap: Sigorta başlangıç tarihiniz itibariyle EYT kapsamındasınız. EYT’lilerden emekli olurken yaş aranmıyor. Ancak EYT kapsamında olmanızın sağladığı avantaj yok. Çünkü aranan primi tamamlayacağınız tarihe kadar zaten yaşı da tamamlamış olacaksınız. Sigorta başlangıç tarihinden önce 18 ay askerlik yaptığınızı varsayarsak, borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabi olursunuz. Ve 3164 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5825 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 1479 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün. Ay içinde 30 günden az, yıl içinde 360 günden az prim öderseniz, prim ödenmeyen boş günleri borçlanarak ayı 30 güne, yılı 360 güne tamamlayamazsınız.
ÇIRAK VE STAJ SİGORTASININ GİRİŞ SAYILMASI İÇİN YASA ÇIKARTILABİLİR
SORU: 1 Ocak 1990’da çıraklık sigortam var ama bu kabul edilmediği için emekli olamıyorum. O zamanlar bizden “Sigortanızı yatırıyoruz” diye para alıyorlardı. 1 Ocak 2002 girişimle şu anda 7050 gün prim ödemem var. Acaba ne zaman emekli olabilirim? Cemil TUNÇ
CEVAP: Çırak sigortasında kişileri emekli eden uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına) prim ödenmediğinden, emeklilik açsından sigorta başlangıcı sayılmıyor. 2002 başlangıcınıza göre, emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Cumhurbaşkanlığı seçiminden önce neredeyse tüm partiler, seçimden sonra çırak ve staj sigortasının başlangıç sayılması için düzenleme yapacaklarını açıklamışlardı. Belki Mart 2024’te yapılacak yerel seçimden önce çırak ve staj sigortasının sigorta başlangıcı sayılması için bir yasa çıkartılabilir. Şayet böyle bir yasa çıkartılırsa, EYT kapsamında girip emekli olmanız da mümkün olabilir. Söz konusu yasayı takip etmekte yarar var.
YURTDIŞI BORÇLANMASI İLE SSK’DAN EMEKLİ OLABİLİR MİYİM?
Soru: 15 Kasım 1979 doğumluyum. Uzun yıllardır Amerika’da yaşamaktayım. Türkiye’de SSK başlangıç tarihim 1 Eylül 1998 olup 4020 gün prim ödemem var. Emeklilik için 5900 gün prim aranıyor. Aradaki 1880 günü yurtdışı borçlanması ile tamamlayıp emekli olmam mümkün mü? Levent GÜLER
Cevap: Primi ödenen son yedi yılda (son ödenen 2520 gün prim içinde) fazla prim ödenen, prim ödemeleri eşitse son olarak tabi olunan sigortalılık statüsünden emekli olunuyor. Yurtdışı prim ödemeleri Bağkur’a sayıldığından 1880 gün yurtdışı borçlanması yaparsanız SSK’dan emekli olamazsınız. Ve emekli olmak için Bağkur şartlarına tabi olursunuz. Bağkur’da EYT kapsamında yaş aranmadan emekli olmak için de, yurtdışı çalışma sürenizin 4980 gününü borçlanarak toplam priminizi 9000 güne tamamlamanız gerekir. Ayrıca yurtdışı çalışma sürenizin 1380 gününü borçlanmanız halinde, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte Bağkur’dan emekli olmanız da mümkün (5400 gün prim ve 58 yaş şartlarına tabi olarak). Diğer taraftan 3600 günden fazla priminiz olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte SSK’dan emekli olmanız da ayrı bir seçenek.
EK MADDE 5 KAPSAMINDA 3011 GÜN PRİM ÖDEMELİSİNİZ
SORU: 2 Nisan 1974 doğumluyum. 1994 tekel tütün girişim ve 589 Bağkur prim günüm var. 1 Ocak 2022’de ek madde 5 kapsamında prim ödemeye başladım. Nasıl emekli olabilirim? Mehmet ARAS
CEVAP: Sorunuzu 1994’te tütün üreticiliğinden dolayı Bağkur’lu olduğunuzu ve 589 gün prim ödediğiniz varsayıma göre cevaplandırıyoruz. Ek madde 5 kapsamında ödenen prim SSK’ya sayılıyor. Ek madde 5 kapsamında 3011 gün prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı doldurunca emekli olabilirsiniz.
