Giriş
Soru: 29 Temmuz 2010’da polis memuru olarak emekli oldum. Köşenize baktığımda sanki benim maaşım eksikmiş gibi geliyor. Maaşıma ait bilgileri gönderiyorum. Bu konuda bana yardımcı olursanız sevinirim. Çetin YEŞİL
Cevap: Sorunuz ekinde göndermiş olduğunuz emekli aylık tutarınızın hesabına esas kıdem yılınız 15 yıl gözüküyor. Şayet 15 yıldan fazla devlet memurluğunuz varsa, öncelikle Sosyal Güvenlik Kurumu Kamu Görevlileri Emeklilik Dairesi Başkanlığı’na bir dilekçe ile başvurup kıdem yılınızın düzeltilmesini isteyin. Memuriyette geçen süreniz 15 yıl ise hesaplanan tutar eski katsayılara göre doğru gözüküyor. Emekli aylıklarınız 15 Temmuz’dan önce hesaplarınıza yattı. Yasa 15 Temmuz’da yürürlüğe girdi. Dolayısıyla artışlar emekli aylıklarına eklenemedi. Dolayısıyla temmuz ayında ödenen emekli aylığınız için ayrıca hesabınıza yüzde 25 fark yatırılacak. Ağustos ayı emekli aylığınızı da yüzde 25 artışla alacaksınız.
BABANIZ 4900 GÜN PRİM ÖDEYİP 63 YAŞINDA EMEKLİ OLACAK
SORU: Babamın sigorta girişi 2011’de olup 4000 gün primi var. Babam yaşlılıktan ne zaman emekli olur? İ. GÜLER
CEVAP: Babanızın doğum ve askerliği hakkında bilgi vermemişsiniz. Babanız yaş haddinden emekli olmak için; 4900 gün prim ödeme ve 63 yaş şartlarına tabi. 900 gün daha prim ödeyerek toplam primini 4900 güne tamamlaması şartıyla, 63 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir.
EMEKLİ OLURKEN SORUN YAŞAR MIYIM?
SORU: 1972 doğumluyum. Bağkur girişim 5 Ocak 1998. Bağkur’dan 2014’te ayrıldım. Bağkur’a toplam 5786 gün prim ödedim. Ağustos 2015’te SSK’lı oldum. 27 Haziran 2023 itibariyle SSK’ya toplam 1262 gün prim ödemem var. Emeklilik dilekçemi haziranda verdim. Emekli olmamda bir sorun olur mu? Seyfi KÖMÜRCÜ
CEVAP: Bağkur’dan sonra SSK’ya 1260 günden fazla prim ödemeniz olduğundan, SSK şartlarıyla emekli olacaksınız. SSK’da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabisiniz. EYT kapsamında olduğunuzdan emekli olurken yaş aranmayacak. Sigortalılık süresi ve prim şartlarını sağlayarak emekli olacaksınız. Sigortalılık süresi ve prim şartını da sağladığınızdan emekliliği hak etmiş durumdasınız. Emekliliğinizde herhangi bir sorun yaşamazsınız. Haziran ayında başvuru yaptığınıza göre, emekli aylığınız 1 Temmuz 2023’ten itibaren bağlanır.
EKSİĞİM YURTDIŞI BORÇLANMASIYLA TAMAMLANIR MI?
SORU: 1993 girişli 5675 güne tabiyim. 4A SSK’dan 5405 pirim günüm var. Buna askerlik 6 ay borçlanma dahil. 2003-2004 yıllarında Amerika’da 1.5 yıl kaldım. Bir otelde resmi çalıştım. Amerika ile sosyal güvenlik anlaşmamız yok. Konsoloslukta hizmet belgesi düzenletip yurtdışı borçlanması yapsam bu eksik 9 ay için, statüm komple Bağkur’a mı dönüyor? Yurtdışı borçlanma yapmasam toplam primlerim 2023 Kasım bitimi doluyor. Emeklilik başvurumu daha avantajlı maaş için 2024’ün başında mı yapmalıyım? Kaan BALADIN
CEVAP: Her ne kadar yurtdışı borçlanmasıyla kazanılan günler Bağkur’a sayılsa da, prim eksiğinizi yurtdışı çalışma sürenizin 9 ayını borçlanarak tamamlamanızın bir sakıncası yok. Çünkü 1259 günden fazla yurtdışı borçlanılması yapılmadığı sürece Bağkur statüsüne tabi olunmaz. Bu açıdan rahat olun. İkinci sorunuzun cevabı 2023 yılındaki TÜFE artış oranına ve 2023 yılında emekli aylıklarına yapılacak olan zammın kümülatif oranına göre değişir. Bu veriler de 2023 yılının son aylarına doğru belli olur. Sorunuzun bu kısmını ekim veya kasım ayında yenilerseniz yaklaşık olarak bir cevap verebiliriz.
2007-2023 ARASI İÇİN MAAŞ FARKI ALABİLİR MİYİM?
SORU: 2007’de emekli olurken çalışma başlangıcım Türkiye’de işe başladığım 1975 olarak kaydoldu. Aslında ilk işe başlamam Temmuz 19732te Almanya’da idi ve 12 ay süre ile 1000 Mark’a (1000 Euro kabul edildi transferde) çalıştım. Bunu bildirmemiştim. 2007’de 1.520 TL ücretle emekli oldum. Asgari ücret 410 TL idi (3.74 misli). Şimdi SGK’dan düzeltme istesem ne kadar fark tahakkuk eder? 2007-2023 yıllarının farklarının tamamı ödenir mi? Bugün yanlış kararlar ile asgarinin de altında kaldık, bunu anlayamadık. S.BALKAN
CEVAP: Maalesef sosyal güvenlik sistemimizin adil ve eşit olduğu söylenemez. Sosyal güvenlik kurumlarının mali yapılarını düzeltme gerekçesiyle, son yıllarda sosyal güvenlik kanunları sürekli değiştirildi. Her değişiklik sigortalının haklarında azalmaya yol açtı. Ve sonuçta da ortaya bugünkü adil olmayan ve sizin gibi emeklilerimizin şikayetçi olduğu bir durum ortaya çıktı. Maalesef SGK’ya başvuru yaparak 2007-2023 yılları için maaş farklı almanız gibi bir durum söz konusu olamaz. Çünkü SGK aldığınız emekli aylığını değiştiremez, böyle bir yetkisi yok. Esasında bu konuda SGK’nın yapacağı bir iş ve işlem de bulunmuyor. Çünkü yapılan tüm işlemler kanun hükmü. Şikayetlerin ortadan kalkması için yeni bir yasa çıkartılması gerekiyor. Siyasi otorite toplumun değişik kesimlerinden gelen şikayetlere duyarsız kalmıyor. Zaman içinde emeklilerimizin şikayetlerini de giderecek düzenlemeler yapacağını umuyoruz.
