Yıpranma alan işler için işveren bir miktar fazla prim öder

Soru: Babam 1970 doğumlu ve 1995’ten bu yana sabit bir firmada sigortalı olarak çalışıyor. Daha önceki senelerde de sigortalı çalışmış. Sigorta başlangıcı 1987’de. Şuan çalıştığı firma demir toz boyama işi yapıyor. Babam toz boya ile demir boyayıp çok yüksek miktarda ısıyla fırına veriyor. Ve sürekli demir toz boya soluyor. Ayrıca hep ayakta çalıştığı için ağır romatizmaları var. Buna istinaden fiili emeklilik zammından yaralanabilir mi? Emekli olabilmesi için yaştan bir düşüş olur mu? Yaştan düşüş olması için ne gibi durumlar gözönünde bulunduruluyor? ● Kübra SARAÇ

Cevap: Babanız emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabi. Prim ödemesi yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemese de 2020’de 50 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir. Sorunuzda ‘... fiili emeklilik zammı...’ nitelemeniz halk arasında yıpranma olarak adlandırılan, 1 Ekim 2008’e kadar teknik adı ‘itibari hizmet süresi’, bu tarihten sonraki adı da ‘fiili hizmet süresi zammıdır’dır.

Babanızın yaptığı iş 1 Ekim 2008’den sonra fiili hizmet süresi alan işler arasında sayılmamış. Dolayısıyla 1 Ekim 2008’den sonraki hizmet süresi için yıpranma alamaz. Fakat 1 Ekim 2008’e kadarki uygulamaya göre yıpranma alması muhtemeldir. Çünkü 1 Ekim 2008’e kadar olan uygulamada fabrika, atölye, havuz ve depolarda, trafo binalarında ‘zehirli, boğucu, yakıcı, öldürücü ve patlayıcı gaz, asit, boya işleri ile gaz maskesiyle çalışmayı gerektiren başka işlerde’ çalışanlar her 360 gün çalışmasına karşılık 90 gün itibari hizmet süresi kazanmaktaydılar.

Kazanılan itibari hizmet süresi, sigortalılık süresine eklenmekte ve emekli olunacak yaş haddinden düşmekteydi. Babanız yaptığı işin itibari hizmet süresi ve fiili hizmet süresi zammı alan iş olup olmadığını işverenden öğrenebilir. Çünkü işveren bu işlerde çalışanlar için yapılan işe göre 1 ile 3 puan arasında değişen oranda fazla prim öder.

10 Ocak 2018’de emekli olmanız mümkün

Soru: 10 Ocak 1964 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 20 Haziran 1995. 6378 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim? ● Numan SÜRMELİ

Cevap: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5750 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 55 yaşınızı dolduracağınız 10 Ocak 2019’da emekli olabilirsiniz. Askerliğiniz hakkında bilgi vermemişsiniz. Askerliğinizi başlangıçtan önce yapmış olmalısınız. Askerliğinizin 13 ayını borçlanmanız halinde, 54 yaşınızı dolduracağınız 10 Ocak 2018’de emekli olmanız da mümkün.

Bağkur’dan daha erken emekli olabilir

Soru: 1 Ocak 1955 doğumlu bir kişi, 1 Şubat 2005 tarihindeki sigorta başlangıcıyla ne zaman emekli olabilir? ● O.S.

Cevap: Sorunuzdaki kişi Bağkur’dan daha erken emekli olabilir. İsteğe bağlı prim ödemeleri Bağkur’a sayılıyor. Son 1260 gününü Bağkur’a ödemek şartıyla, toplam primini 5400 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir.

Nisan 2017'de emekli olabilirsiniz

Soru: 9 Nisan 1967 doğumluyum. Sigortalı işe girişim 1 Haziran 1989. 5623 gün primim var. Askere gidiş tarihim 3 Mart 1987. 18 ay askerlik yaptım. Askerliğimin ne kadarını borçlanmam gerekir? Ve ne zaman emekli olabilirim?
● Tahsin IŞIKYILDIZ

Cevap: Askerlik sürenizin 370 gününü borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de 50 yaşınızı dolduracağınız 9 Nisan 2017’de emekli olabilirsiniz.

Askerlik borçlanması Ağustos 2018'de emekli eder

Soru: 17 Ağustos 1967 doğumluyum. Sigorta girişim 1 Ocak 1985. SSK’ya 618 gün prim ödedim. 27 Ocak 1993’ten bugüne kesintisiz devlet memuruyum. 18 olan askerliğimi borçlanmadım. Emekli olacağım tarih ne zaman? Askerlik borçlanmasının faydası nedir? Ne kadarını borçlanayım? ● MTN.

Cevap: Askerlik sürenizi borçlanmanız (tamamını) halinde, emekli olmak için; 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 51 yaş şartlarına tabi olursunuz. Hizmet süreniz yeterli, 51 yaşınızı dolduracağınız 17 Ağustos 2018’de emekli olabilirsiniz.