Giriş
Soru: 1 Şubat 1999 SSK girişimle 5400 gün primim var. Fiziki rahatsızlıklardan yüzde 20 engelim bulunuyor. Erken emeklilik hakkım var mı? Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) yasasından yararlanabilir miyim? Yüzde 90 engelli otizm hastası çocuğum var. Babaya ‘5 yıl erken emeklilik hakkı var’ diye duymuştum. Bu ne kadar doğru? Nuri SERT
Cevap: Yüzde 20 oranında işgücü kaybıyla maalesef erken emekli olmazsınız. Erken emeklilik için en az yüzde 40 oranında işgücü kaybı aranıyor. Emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz.
575 gün daha prim ödeyerek priminizi 5975 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. EYT esasları henüz belli değil. EYT esasları netleştiğinde yararlanıp yararlanamayacağınız belli olur.
Ağır engelli çocuğu olan kadın sigortalıların; 1 Ekim 2008’den sonra ödedikleri prim dörtte bir oranında artırılmakta ve artırılan gün sayısı ayrıca emekli olunacak yaş haddinden düşülmektedir. Maalesef bu haktan erkek sigortalılar yararlanamıyor.
İSTEĞE BAĞLI PRİMLE EMEKLİ OLABİLİRSİNİZ
Soru: 3 Şubat 1972 doğumluyum. 27 Aralık 1993’te polis memuru olarak çalışmaya başladım. Meslek içinde yaptığım askerliğimi borçlanarak bedelini ödedim. 14 Kasım 2011’de müstafi durumdan meslekten ayrıldım.
18 yıl fiilen polis memurluğu yaptım. 4.5 yıl yıpranmam var. Ayrıldıktan sonra hiç prim ödemedim. Şu anda bir soruşturmadan dolayı cezaevindeyim. Ne zaman emekli olabilirim? Ayrıca ikramiye alabilir miyim? 1990-1991 yıllarında öğrenciyken yapılan staj sigortamın faydası olur mu? Rıza TÜRK
Cevap: Emekli Sandığı’nda emekli olmak için 25 yıl fiili hizmet süresi ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. Hak kazandığınız yıpranma süresi emeklilik yaşınızdan düşülecektir. Yaş olarak emekliliğe hak kazanmışsınız. Ancak hizmet sürenizi 25 yıla tamamlamanız gerekiyor.
Şayet 2 yıl 6 ay SSK’ya veya isteğe bağlı olarak Bağkur’a prim ödeyerek toplam hizmet sürenizi 25 tam yıla (9000 güne) tamamlayacağınız tarihte Emekli Sandığı’ndan emekli olabilirsiniz. Görevden ihraç edilmediğinizden, hizmet birleştirerek emekli olsanız da emekli ikramiyeniz ödenir.
Bir başka emeklilik seçeneğiniz de bundan sonra hiç prim ödemeseniz de 61 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmaktır (15 yıl fiili hizmet ve 61 yaş şartlarına tabi olarak). Bu durumda da emekli ikramiyeniz ödenir. Staj süresince kısa vadeli sigorta kollarına prim ödendiğinden bu sürelerin maalesef emekliğe bir faydası bulunmuyor.
52 YAŞA TABİSİNİZ
Soru: 5 Mart 1971 doğumluyum. İlk SSK giriş tarihim 26 Aralık 1989. Toplam 7202 gün prim ödemem var. Askerliğimi de 2000-2001 tarihleri arasında kısa dönem olarak yaptım. Ne zaman emekli olabilirim? İlhami ART
Cevap: Emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 gün prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim yatırmasanız da 52 yaşınızı dolduracağınız 5 Mart 2023’te emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden sonra yaptığınızdan borçlanma, emekli olma şartlarınızı değiştirmez.
Ancak primi artırır. Prime ihtiyacınız olmadığından askerliğinizi borçlanmanıza gerek yok. Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 52 yaşınızı dolduracağınız 5 Mart 2023’te emekli olabilirsiniz.
