Giriş
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’in CNN Türk’teki programımda yaptığı açıklamalardan, Türkiye ile İsrail’in bir süredir Akdeniz’deki doğalgazın transferiyle ilgili görüştüklerini öğrendik. Siyasi temasların kurulmadığı günlerde bile iki ülke heyetleri stratejik nitelikteki boru hatları üzerinde çalışmış. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Enerji Bakanı Fatih Dönmez’in İsrail’de yapacakları temaslarda bu konuda somut adımlar atılabilecek. İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan geçen hafta bu alanda işbirliğine hazır olduklarını en üst düzeyde teyit etti.
Dünya bir süredir enerji krizinin etkilerini ağır yaşıyor. Ukrayna-Rusya savaşı bu sorunu daha da derinleştirdi. Yunanistan Başbakanı Kiryalos Miçotakis’in “Mutlaka Erdoğan’la görüşmeliyim” demesi ve İstanbul’a gelmesi değişmekte olan konjonktür ve jeopolitik şartların bir göstergesiydi. “Gazı bulduktan sonra eğer pazarlara ulaştıramıyorsanız ekonomik olarak ne size ne de müşterilerinize bir faydası yok demektir” diyen Enerji Bakanı Dönmez de transferde en kısa, en hızlı ve ekonomik yolun Türkiye’den geçtiğinin altını çizdi. Bakan’ın anlattıklarına ilave olarak Türkiye ile İsrail arasında imzalanacak uzun soluklu bir anlaşmanın bölgenin istikrarına da önemli katkı vereceği kanısındayım.
Peki acaba Rusya ile Ukrayna arasındaki kriz bizi nasıl etkileyecek? Avrupa Birliği, 2027 yılına kadar Rus gazına bağımlılığı azaltma hedefi koydu. Dönmez, doğalgaz ithalatımızın yüzde 40’ını, petrolün yüzde 25’ini Rusya’dan gerçekleştirdiğimizi hatırlattı.
Son dönemde kaynakların çeşitlendirilmesi ve Ankara’nın Moskova ve Kiev’le dengeli ilişkileri krizden çıkışa yardımcı olabilir. Merak edilen önemli başlıklardan biri Akkuyu Nükleer Santrali’nin durumu. Büyük oranda bir Rus yatırımı olan Akkuyu, savaş nedeniyle gecikmeye uğrayacak mı? Fatih Dönmez şu anda böyle bir sorun görülmediğini ifade etti.
Sinop ve Trakya’da inşa edilmesi düşünülen üçüncü santral ile ilgili çalışmaların da devam ettiğini söyledi. Akkuyu’da planlandığı gibi 2023’te ilk ünite devreye alınacak. Dönmez, alım garantileri konusundaki eleştireler için de “Projeye sadece 15 yıllık dönemde baktığınızda tartışılabilir, ama 60 yıllık dönemde ekonomik olduğunu görüyoruz” değerlendirmesini yaptı. Madencilik ve zeytinlikler konusu kamuoyunda da hassasiyetle takip ediliyor.
Bakan Dönmez’e bu konuyu özellikle sordum. “Maalesef açıklamalarımıza rağmen bir kesim bilerek ya da bilmeyerek konuyu çarptırarak kamuoyuna yansıtmaya çalışıyor. Biz zeytin düşmanı bir bakanlık değiliz. Hükümetimiz de son 20 yılda zeytin varlığını neredeyse 2 katına çıkardı. Diğer taraftan düzenleme tüm maden alanlarını kapsamıyor. Sadece elektrik üretim santrallerimizi ilgilendiriyor. Burada maden sahasının üstüne zeytinlik alan denk gelirse tarım il ve ilçe müdürlükleri o sahada gelip inceleme yapacak.
Taşınmasının dışında bir alternatif var mı yok mu diye. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın denetiminde ve gözetiminde olacak. Zaruret hâli söz konusu ise taşınma yapılacak. Zeytin ağaçlarının kesilmesi kesinlikle yok. Ağaç tutmazsa onun yerine de 5 tane fidan dikilecek. Ayrıca maden sahasında kömür çıktıktan sonra orası rehabilite edilecek ve tekrar zeytin dikilecek.
Günün sonunda zeytin ağacı sayımız iki kat artacak. Vatandaşlarımız bu konuda kesinlikle endişelenmesinler. Şeffaf bir şekilde yapacağız. Hepsinin kayıtları alınacak. Nereye taşıdığımızı da göstereceğiz” yanıtını verdi.
