Giriş
Bir seçimi daha geride bıraktık, Cumhurbaşkanlığı seçiminde yarışan hiçbir aday gerekli oyu alamadığı için 28 Mayıs’ta ikinci tur için yeniden sandık başına gidiyoruz. Recep Tayyip Erdoğan ile Kemal Kılıçdaroğlu arasında ilk turda yaklaşık 3 milyon fark oluştu. İlk tur için yapılan itirazlara rağmen bu farkın kapanması söz konusu olmadı. Nitekim İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, dün Instagram’daki paylaşımında Ankara’dan İstanbul’a belediye faaliyetlerini takip etmek üzere döndüklerini dile getirdi.
Önceki akşam saatlerinde ise gelen ilk sonuçları değerlendirirken “Kılıçdaroğlu’nun Cumhurbaşkanı seçildiğini düşünüyoruz” demişti. Renklendirilmiş Türkiye haritasında durum değişmedi. Sahillerde CHP, Güneydoğu Anadolu dışında ülkenin diğer kısımlarında AK Parti oyların çoğunu aldı. Özetlemek gerekirse, bu seçimde değişim isteyenlerin oy oranı, zorluklara rağmen mevcut yönetimin devamının daha iyi olacağını düşünenlerin gerisinde kaldı.
Üstelik yakın tarihin en zorlu ekonomik süreçlerinden birinden geçiyor olmasına karşın seçmen tercihini Erdoğan ve Cumhur İttifakı’ndan yana kullandı. Bu durumu pek çok şekilde açıklamak mümkün. Türkiye’de geleneksel olarak nüfusun önemli kısmını muhafazakâr ve merkez sağ tandanslı vatandaşlar oluşturuyor. Bu kitle 14 Mayıs’ta da ağırlığını hissettirdi. Hatta MHP ve Yeniden Refah’ın TBMM’deki temsil gücüne bakılacak olursa Türkiye’nin bir miktar daha sağa kaydığı düşünülebilir.
Muhalefetin temel yaklaşımı “tek adam sisteminin çalışmadığı” tezine dayanıyordu, ekonomiye yönelik eleştirilerin yanı sıra Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi, liyakat konusu, demokrasi ve insan haklarının düzeyi eleştiri konusu oluyordu. AK Parti ise son dönemde yapılan dev projeleri, bundan sonra yapılacakların referansı olarak takdim etti.
Togg ve savunma sanayii projeleri en fazla işlenen temalar arasındaydı. HDP ile CHP arasındaki iş birliğinin bir ucunun PKK’ya uzandığı iddiasını çok sık tekrarladı. Bu seçimin dikkat çekici sonuçlarından biri Milliyetçi Hareket Partisi’nin aldığı oy oranı. Zira bazı anketlerde MHP’nin ciddi bir gerileme yaşayacağı iddia ediliyordu.
MUHAFAZAKÂR TOPLUM
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu sürecin en başından beri iyi bir mücadele verdi; toparlayıcı oldu, ılımlı ve kucaklayıcı bir dil kullandı. Ancak Millet İttifakı’nın çok parçalı yapısı ve 6’lı Masa Süreci’nde anlatılanların seçmeni yeterince ikna edemediği görülüyor. Diğer taraftan DEVA, Gelecek ve Saadet Partisi’nin ittifaka rakamsal katkısı da beklendiği gibi olmadı.
Kuşkusuz bu hafta Sinan Oğan ile yapılacak görüşmeler yakından takip edilecek ancak çıkacak karar ne olursa olsun Oğan’ın muhafazakâr ağırlıklı tabanının Erdoğan’a yönelme olasılığı daha kuvvetli. Erdoğan, ikinci tura TBMM’de Cumhur İttifakı’nın elde ettiği ciddi üstünlükle giriyor olacak. Tereddüt halinde olan seçmenlerin bir kısmı bu durumda “TBMM’deki tablo buysa oyumu Erdoğan’a vereyim, aksi halde icraatlar aksayabilir” diye yorumlayabilir.
14 Mayıs’a daha önce görülmemiş düzeyde bir kutuplaşmanın etkisinde girildi. Ülke siyasi açıdan tam ikiye bölünmüş gibiydi. Seçimler geride kaldıktan sonra bu ayrışma havasından çok hızlı çıkabilmeyi diliyorum, zira bu ortam bize ciddi enerji ve motivasyon kaybettiriyor. Kazanan zafer havasında, karşı tarafı ezici ifadeler kullanmamalı; kaybeden, her şeyini yitirmiş havasına girmemeli. Bu ülke hepimizin.
