Giriş
Son bir haftadır sosyal medyada, kıymetli bilim insanımız Canan Dağdeviren’in “30 Yaşından Küçük 30 Bilim İnsanı” listesine girmesi ve Harvard Üniversitesi Genç Akademi üyeliğine en yüksek oyla seçilen ilk Türk bilim insanı olmasına dair tebrik mesajlarıyla karşılaşıyorum. Aslında bu yeni bir haber değil. Dağdeviren bu başarıları 2015 yılında elde etmiş ve nicelerine imza atmaya devam ediyor. Giyilebilir kalp pili, akıllı yapay zekâlı ilaçlar gibi icatlarıyla tıp literatürüne adını genç yaşta yazdıran önemli bir isim Canan Dağdeviren...
Medikal teknoloji alanında giyilebilir çiplerin gelişmesini sağladı; pilsiz çalışan kalp çipi, cilt kanserini teşhis edebilen elektronik deri gibi cihazlar keşfetti. İcat ettiği, ateş, nabız ölçümü, solunum kontrolü yapan elektronik giysi ile bilim dünyasına damgasını vuran isimler arasında yerini aldı. Tabii ki Dağdeviren tek değil.
Bir buçuk yıldır ismini sıkça duyduğumuz ve zikrettiğimiz, COVID-19 hastalığına karşı eşi Prof. Dr. Uğur Şahin ile birlikte yaptıkları çalışma sonucunda ilk aşıyı bulan Prof. Dr. Özlem Türeci; Amerika’daki San Diego Üniversitesi’nde kanser araştırmalarına katılan ve kanser hücrelerinin çoğalmasına sebep olan proteine ilaçla müdahale yöntemi sayesinde kanser hastalarına umut olan Duygu Özmadenci...
İşte bu kadınlar, son yıllarda bilim dünyasına damga vuran 3 Türk bilim insanı. Dağdeviren’in aslında sosyal medyada yeniden gündem olmasına neden olan Birleşmiş Milletler kürsüsünden dünya kadınlarına seslendiği ufuk açan konuşmasında söylediği gibi; ülkemizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün “Dünyadaki her şey için, medeniyet için, hayat için, muvaffakiyet için, hayattaki en hakiki mürşit ilimdir, fendir” sözünün yolunda ilerleyen ve bunu bize hatırlatan kadınlar...
Canan Dağdeviren’i, Özlem Türeci’yi, Duygu Özmadenci’yi sık sık anlatmamız, çocuklarımıza tanıtmamız gerektiğini düşünüyorum. Harika rol modeller. Gençleri ve kadınları cesaretlendiriyorlar. Kendilerine, bu haklı gururu bize yaşattıkları için teşekkür ediyorum...
BİLİM MERAKLILARINA FIRSAT
Bilimden söz etmişken, girişimcileri ve mucitleri heyecanlandıracak bir haber okudum. NASA, Mars’a dokuz aylık yolculuk yapacak olan astronotların kullanacağı bir “tuvalet” tasarlama yarışması başlatmış. Tuvalette, astronotların dışkılarını itici gazlara ve uzay gemisinde kullanılacak yararlı malzemelere dönüştürülmesi isteniyor.
Yarışma tüm dünyadan 18 yaş üstü herkese açık. Kazananlarının her biri 1000 dolar alacak ve en iyi fikirlerden bazıları Mars’a seyahat edebilecek gelecekteki NASA teknolojisine dahil edilecek. Bilime ilgi duyanlar için müthiş fırsat... Neden bizden de biri kazanmasın?
KÖRFEZ GEÇİŞİNİ DESTEKLİYORUM
İzmir’in de artık trafik sorunu olduğu su götürmez bir gerçek. Özellikle belirli saatlerde bir yerden bir yere gitmek uzun zaman almaya başladı. İzmir önceden körfezden pek yararlanamıyordu. Son verilere göre; deniz ulaşımını tercih eden sürücülerin sayısı 2021’de, bir önceki yıla göre yüzde 81 artmış. Bu artış bile kentin trafiğinin arttığının göstergesi. Ara ara ben de kullanıyorum.
Hem zamandan tasarruf ediyorum hem de karşıya geçerken dinleniyorum, çok da keyifli oluyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkanı Tunç Soyer’in İZDENİZ filosuna dâhil edeceklerini duyurduğu 7. arabalı vapur, körfezdeki yolculuğuna başladı. Sürücülerin yoğun saatlerde Bostanlı-Üçkuyular arası bir saate çıkan yolculuk sürelerini 25 dakikaya indiriyor.
Nüfusun giderek arttığı kentimizde trafik daha da sıkışacaktır. Arabalı vapur sayısı daha da artırılmalı. Hatta daha hızlı feribotlarla desteklenmeli. Aslında en önemlisi, alternatifler geliştirilmek zorunda kalacağımız. İzmir’in ulaşımı için büyük projelere mutlaka ihtiyaç olacak.
