Giriş
Son yıllarda tarımla ilgili en çok konuşulan şey zamlar. Oysa tarım bundan çok daha fazlası. Tarım, emek yoğun sektörlerin başında geliyor. Ailece yapılıyor. İşsizlik ile mücadelede etkin rol oynuyor. Ayrıca ülkemiz için de son derece stratejik bir sektör. Bu nedenle, mazot, gübre, ilaç, yükselen yevmiye ücretleri gibi çiftçinin sorumlu tutulamayacağı ekonomik faktörlerden kaynaklanan zamlar dışında da konuşulmayı hak ediyor.
Türkiye, 2021 yılında, bir önceki yıla göre yüzde 22.2 artışla 29 milyar 737.6 milyon dolarlık tarımsal ihracata imza attı. Tarım sektörü, bu performansıyla tüm zamanların en yüksek ihracat rakamına ulaştı. Tarım, ülkemizin 2021’deki ihracatının yüzde 13.2’sini tek başına gerçekleştirdi.
Otomotiv ve turizmle birlikte en yüksek döviz girdisi sağlayan sektörler arasında yer aldı. Ulaşılan bu başarının, bölünmüş arazi yapısı, yaşlanan tarım nüfusu, yaşanan kuraklık ve teknolojiden hâlâ yeterince yararlanamamamıza rağmen elde edilmesi de başlı başına önemli.
Her şeyi doğru yaparsak, tarım arazilerimize sahip çıkarsak, gençleri tarımsal üretime çekersek, üniversiteleri daha etkin kullanırsak, AR-GE ve markalaşmaya yatırım yaparsak, teknolojiden etkin şekilde yararlanırsak yakın bir gelecekte 100 milyar dolar tarımsal ihracata ulaşmamız işten bile değil.
Bu nedenle herkesi tarıma bu gözle bakmaya, fiyatlardan şikayetçi oldukları kadar israfı önlemede de aktif rol oynamaya ve ülkemizin tarımla ulaşabileceği zenginliğe katkı koymaya davet ediyorum.
DOMATES ÖRNEĞİ
Tarımsal üretim hakkında bir ürünü örnek vermem gerekirse, domatesi ortaya koyabilirim. Mutfakta en çok kullandığımız, fiyatıyla sık sık gündem olan domatesin ihracat performansından söz etmek istiyorum biraz. Türkiye, dünyanın en büyük dördüncü üreticisi olduğu domatesten geçen yıl 729 milyon dolar döviz girdisi sağladı.
Bunun 364 milyonu taze domatesten, 209 milyonu salçadan, 98 milyonu kurutulmuş domatesten, 39 milyonu dondurulmuş domatesten, 17 milyonu domates sosları ve ketçaptan, 2 milyonu domates suyundan elde edildi. 2020’ye göre ihracat performansının yüzde 20 oranında artıran domatesin 2022 hedefi ise 1 milyar dolar. Ekonomiye domates kadar faydası olmayıp gündemde daha fazla yer tutan o kadar çok örnek var ki domatesi küçümseyip yok saymayalım. Domatesin sorunu, Türkiye’nin sorunudur.
TOPRAĞIMIZI KORUYALIM
Greenpeace, İngiltere’nin plastik atıklarının çok önemli bir kısmını Türkiye’ye yolladığını ve bu atıkların yasa dışı yollarla yakıldığını geçen yıl belgeleriyle kanıtlamıştı. Türkiye 2016 yılında İngiltere’den 12 bin tonluk plastik atık ithal ederken, 2020 yılında bu miktarın 18 kat artarak, İngiltere’nin toplam plastik atığının yüzde 40’ına ulaştığı ortaya çıkmıştı.
Geçen günlerde yayınlanan yeni bir rapor ise, ithal edilen çöplerin en yoğun olarak toplandığı alanlardan biri olan Adana’daki felaket tablosunu ortaya çıkardı. Greenpeace’in ‘Atık Oyunları’ raporuna göre; Adana’da tespit edilen dioksin furan miktarı, kirletilmemiş toprak numunesinin 400 bin katı ve şimdiye kadar Türkiye’de toprakta rapor edilen en yüksek toksik düzey. Lütfen bu kirli ithalata artık bir son verelim, toprağımızı ve geleceğimizi her ne pahasına olursa olsun koruyalım.
