Giriş
“Uluslararası Pediatri Kurumu’nun (IPA) yürüttüğü bilimsel çalışmada; tüm Türkiye’de 4 milyon 800 bin çocuğun Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilendiği ortaya çıktı. Çalışmaya göre her 5 çocuktan biri depremden psikolojik, fiziksel ya da sosyal olarak etkilendi. IPA Dış İlişkiler Direktörü Kerem Hasanoğlu “Çocuklardaki travma sonrası stres bozukluğu 6 ay kadar devam edebilmekte. Bizler bu söre boyunca çocukları gözlemlemek durumundayız” dedi. Demirören Haber Ajansı’nın (DHA) önceki gün geçtiği haber böyle başlıyordu. POSTA’nın dünkü sayısında da yer alan haberde Hasanoğlu’nun şu sözleri de dikkat çekiyordu: “Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve IPA çocukların doğal afetlerden 3 şekilde etkileneceğini vurguluyor: Fiziksel, psikolojik ve sosyal etkilenme. 6 Şubat depremlerinde bunların üçünü birden gördük. Burada en önemli konu, çocukların psikolojik etkilenmeleri.”
İLK 6 AY ÇOK ÖNEMLİ
Uluslararası Pediatri Kurumu Dış İlişkiler Koordinatörü Kerem Hasanoğlu ile dün telefonda görüştüm ve bu önemli konunun detaylarıyla çocuklar için yapılması gerekenleri sordum. İşte Hasanoğlu’nun altını çizdiği noktalar:
- IPA olarak biz, ülkemizin uzman çocuk doktorlarıyla bu çalışmayı yaparken, geçmişte dünyanın farklı bölgelerinde yaşanmış örnekleri de inceledik. Sonuçta ortaya çıkan gerçek şu: Her şeyden önce en olumsuz etkiyi, deprem görüntülerine sürekli maruz kalmak yaratıyor. Özellikle de çocuklarda… Çünkü çocukların canlandırma yetenekleri yetişkinlere oranla çok daha güçlü ama buna karşılık duygularını bir yetişkin kadar iyi ifade edemiyorlar. Bunun sonucunda kaygıları, korkuları artıyor.
- Canlı saha gözlemlerinde de tespit ettik ki; evet büyük acı yaşandı ve geçti ama olayın şokunu henüz yaşamamış olan çocuklar da var ve her an yaşayabilirler. Travma sonrası stres bozukluğunda, 6 ay içinde bir anda durumu hatırlayıp travmatik bozukluk yaşama olasılığı var bu çocukların.
SEVGİ VE DESTEK SÜRDÜRÜLEBİLİR OLMALI
- Çözüm, çocuklarımızın bir an önce rutin, sosyal yaşamlarına dönüp tekrar adapte olmaları. Okul bu yüzden çok önemli. Çocuk sosyal etkileşimle, kendisinin yalnız olmadığını hissediyor. Normal hayata dönüş hem fiziksel hem sosyal açıdan önemli.
- Deprem sonrası herkes büyük yardımlar yaptı, büyük destek verildi ama en önemlisi bunların ‘sürdürülebilir’ olması. Yapılan organizasyonların kampanyalara dönüşmesi ve belli periyotlarla tekrarlanması.
- İlk zamanlarda herkes ilgilendi. Her şey güzel olacak diye hissederken yalnız bırakılıp bir anda boşlukla kalmamalı bu çocuklar. Onların en büyük ihtiyacı sevgi ama bu ihtiyaçlarını ifade etmekte zorlanıyorlar. Çocuklarımıza her zaman birlikte olacağımızı hissettirmemiz gerekiyor.
*
Kerem Hasanoğlu’nun mesajları çok önemli. Hepimize görev düşüyor. Özellikle konuyla ilgilenen kamu kurumları ve sivil toplum kuruluşlarına…
Bu noktalarda ortak bir bilinçle hareket etmek hepimizin sorumluluğu.
