Giriş
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’na dün yazılı olarak iki soru yönelttim. Sorularımı CHP Genel Başkan İletişim Koordinatörü Ömer Topsakal vasıtasıyla gönderdim. Yanıtlar da akşamüstü aynı yolla geldi.
Tartışılan anayasa hazırlığı
CHP Lideri’ne yönelttiğim ilk soru ve Kılıçdaroğlu’nun yanıtı şöyle:
Haziran 2018’de Cumhuriyet ve Sözcü gazetelerine verdiğiniz demeçlerde sözünü ettiğiniz Anayasa değişiklik çalışmaları tam olarak nedir? Bugün gündeme getirilen iddiayla tartışılan metin, o gün bahsettiğiniz çalışma mıdır?
Demokratik bir Anayasa, Cumhuriyet Halk Partisi’nin daima gündeminde yer almıştır. Biz ısrarlı olarak Türkiye’nin darbe hukukundan arındırılması gerektiğini savunuyoruz. Bunun için demokratik bir Anayasa yapmak şart.
Nitekim bu çerçevede 2012 ve 2016 yıllarında Parlamento’da bütün partilerin katılımıyla iki kez çalışma başladı, tamamlanamadı. Biz parti olarak demokratik anayasa çalışmalarımızı düzenli olarak yürüttük. Çeşitli akademik kurullar oluşturduk. Arama toplantıları yaptık. 2016 yılı Kasım ayında Anayasa Çalıştayı düzenledik. Bu çalışmalarda güçlü parlamenter sistem için nasıl bir Anayasa gerektiğine ilişkin çok değerli ürünler ortaya çıktı. Bunların bir kısmı yayınlandı, bir kısmı da partinin hazırlığı olarak duruyor.
Bu arada 2018 seçimleri geldi. Millet İttifakı’nı oluşturan partilerin tümü çoğulcu demokrasi, yargı bağımsızlığı, hak ve özgürlüklerin güvencesi, demokratik bir anayasal düzen inşası konusunda hemfikirdi. İttifak partilerinin görüşmeleri sırasında bu konulara da temas edildi, az önce ifade ettiğim ortak noktalar görüşüldü. Ancak ittifakın kurumsal olarak bir Anayasa çalışması olmadı. Böyle bir metin de hazırlanmadı.
Yine o dönemlerde TÜSES çeşitli toplantılar yapıyor ve bizi de davet ediyordu. Bunlardan bazıları Anayasa konusundaydı. Ancak o toplantılar tamamen TÜSES’in organizasyonuydu. İttifakın bir çalışması değildi.
Anayasa’nın ilk 4 maddesine bakış
Kemal Kılıçdaroğlu’na ikinci sorum ve CHP Genel Başkanı’nın bu soruya yanıtı da şöyle:
Anayasa’nın ilk dört maddesiyle ilgili sizin şahsi, CHP’nin de kurumsal ve resmi görüşleriniz nelerdir? Bugüne kadar bu dört maddede değişiklik hiç konuşuldu mu, bundan sonra yapılacak çalışmalarda ilk dört madde yer alabilir mi?
- Anayasa’nın ilk dört maddesi ile ilgili benim görüşüm ile CHP’nin kurumsal görüşü arasında hiçbir fark yoktur ve olamaz. Anayasa’nın ilk dört maddesi Cumhuriyetin kuruluş felsefesini, kurucu iradeyi temsil eder; değiştirilemez, değiştirilmesi teklif dahi edilemez. Biz bunu her aşamada ısrarla ifade ettik.
Benim ve parti sözcülerimizin bütün konuşmalarında bu vurguyu görürsünüz. Nitekim 2012 (24.dönem) ve 2016 (26.dönem) Anayasa uzlaşma komisyonlarında CHP heyetinin bu konudaki net tutumu tutanaklarda sabittir. Bir örnek daha vereyim.
11 Mayıs 2016 tarihinde gerçekleştirilen TOBB 72. Genel Kurulu’nda bir konuşma yapmıştım. Orada da Anayasanın ilk dört maddesini tek tek okuyarak “Nesini değiştireceksiniz?” diye sormuştum. Çünkü o dönem, AK Parti’nin yaptığı Anayasa taslağında, ilk dört maddenin değiştirilmesi öngörülüyordu. Siz söyleyin, bu maddelerle sorunu olan kim?
NOT: CHP Genel Başkanı’nın elektronik posta yoluyla gelen yanıtlarını tamamen ve virgülüne dokunmadan aktardım...
