Giriş
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Uruguay, Brezilya, Ekvador, Kolombiya, Panama ve Venezuela’yı kapsayan Latin Amerika gezisine çıktı. Bakan Çavuşoğlu Uruguay’ın başkenti Montevideo’ya giderken, uçakta, gazetecilerin, dış politika gündemindeki önemli başlıklara ilişkin sorularını yanıtladı.
UKRAYNA-RUSYA SAVAŞI
Ortada müzakere ettikleri kapsamlı bir metin var. Onun dışında liderler arasında bir ‘arka kapı diplomasisi’ işliyor. O süreçte de bir ortak deklarasyon taslağı olduğunu görüyoruz. İşi sadeleştirmeye çalışıyorlar. Hassas konular üzerinde mutabakat sağlamak zor oluyor, zaman alıyor çünkü savaş devam ediyor. Daha çok tarafsızlık ve güvenlik garantileri üzerine odaklandıklarını görüyoruz.
-Putin ile Zelenskiy’nin Türkiye’nin ev sahipliğinde masaya oturma ihtimali var mı?
Bu saatten sonra atılması gereken adım o. Prensip olarak her iki taraf da bir araya gelmeyi kabul ediyor ama bu ne zaman olacak? Bir mutabakata varırlarsa veya liderlerin son noktayı koyacağı bir şekilde yakınlaşma olursa bu her an gerçekleşebilir. Biz Türkiye’ye davet ettik. Her iki taraf da Türkiye’ye gelme konusunda hemfikirdi. Şu anda Türkiye’den başka ülkeler de var ısrarla “Bizde olsun” diyen.
HAVA SAHASI VE MONTRÖ
-Ukrayna, mesela hava sahası konusunda Türkiye’ye sitem ediyor mu?
Hava sahasıyla ilgili Montrö’den kaynaklanan hukuki sorumluluklarımızın olduğunu söyleyince bir daha tekrar etmediler. Ayrıca Rusya’nın askeri uçaklarına, hatta Suriye’ye giden sivil uçaklarına hava sahasını kapattık. Üç ay - üç ay izin veriyorduk. Nisan’a kadar izinleri vardı. Mart’ta rica ettik. Putin talimat verdi ve uçuşlar durdu. Dört gemi vardı, Rusya’nın daha savaştan önce izin talebinde bulunduğu. Savaştan 15 gün kadar önceydi. Belki planlamanın parçasıydı. Biz rica ettik, Montrö’yü anlattık. Sonra vazgeçtiler. Bizim de içinde olduğumuz, planlı NATO tatbikatı vardı. Müttefik gemilerin geçişi için de “İptal edelim, savaş ortamında kışkırtmayalım” dedik. Onlar da haklı buldular. Özetle, bir yandan böyle çalışırken, bir yandan da diyalog yoluyla birçok şeyi kriz yaratmadan çözüyoruz.
MESCİD-İ AKSA OLAYLARI VE İSRAİL İLE İLİŞKİLER
-İsrail ile ikili ilişkilerde süreç devam ediyor. Adımlar atılacak, atılıyor.
Özellikle bir kere daha vurgulamak istiyorum, bizden çok Filistin yönetiminin de istediği bir süreç bu. Bu diyaloğun kendileri için de önemli olduğunu sürekli söylüyorlar. Filistin, Mescid-i Aksa ve Kudüs davamızdan taviz vermeyeceğimizi yüzlerine de söyledik. Çabalarımızı da sürdürüyoruz.
ABD VE F-16’LAR
- F-16 modernizasyonu ve yeni F-16 alımı konusunda ABD’den esneklik bekliyor musunuz?
S-400’ler ile ilgili son durum nedir? F-16’lar konusunda ABD yönetiminde kesinlikle yapıcı bir tutum var. Buna itiraz eden, karşı çıkan kongre üyelerinin sayısı da çok fazla değil. S-400 konusunda da bir çözüm yolu bulma arzusundalar. “Bir çözüm yolu bulalım” diyorlar. Biz de zaten “Bulalım” diyoruz. Bu alınmış bir ürün sonuçta. Bundan sonra ne yapabileceğimizi görelim.
