Giriş
Bundan 20 yıl önce biri Almanya’da ve diğeri Türkiye’de benzer iki acı yaşandı. Aralarında binlerce kilometre uzaklık olmasına rağmen mağdurlar Türkiye vatandaşlarıydı.
29 Mayıs 1993 günü Almanya’nın Sollingen kentinde faşist Neonaziler tarafından kundaklanan bir evde Genç ailesinden 5 çocuk yanarak can verdi. Bu olaydan tam 34 gün sonra 2 Temmuz 1993 günü bu kez gericiler, Sivas’ta devletin gözetiminde Madımak otelinde 35 insanı yakarak öldürdü.
Almanlar hemen failleri buldu, hapis cezasını verdi ve bu olayı ırkçı bir saldırı olarak “utanç tarihlerine” kayıt ettiler. Onunla da yetinmediler, bu acı unutulmasın diye yakılan evin önüne büyük bir de anıt diktiler.
Madımak müze olmalı
Peki Sivas katliamı sonrası ne oldu? Müze olması için uğraşılan Madımak yıllarca otel olarak çalıştı. Hatta altında bir de kebapçı açıldı. Hükümet “Alevi Açılımı” yaptı ve tek somut adım olarak Madımak’ı 5.6 milyon lira bedelle satın alıp Bilim ve Kültür Müzesi’ne dönüştürdü.
Oysa Alevilerin isteği Madımak’ın utanç müzesi haline getirilmesiydi. Devlet otelin lobi bölümünde bir ‘Anı Köşesi’ oluşturdu. Katledilen 35 kişinin ismi duvara yazıldı. Yanlarına da onları yakan ancak eylem sırasında ölen iki kişinin ismini de koydu.
Yetkililere sorduğunuzda “Sivas’taki sivil toplum kuruluşları böyle istedi. Acıların hatırlanmasını Sivas’ın bununla anılmasını istemiyorlar” cevabını veriyorlar. Güya devlet bir çözüm bulmuştu.
Aslında yeni bir sorun yarattı. Nitekim bu yıl yapılan anma programında kurbanların aileleri Madımak’ın içine girmediler. 35 kurbanın isminin yanındaki o iki isim silinene ve Madımak Müze olana kadar da girmeyecekler.
Çünkü şunu biliyorlar; Türkiye’de devlet Sivas katliamı unutulsun diye elinden geleni yapıyor. Oysa Almanya’da devlet, hep hatırlansın ve aynı acı tekrar edilmesin diye uğraşıyor. İşte fark bu.
Tam 20 yıldır adalet bekleniyor
Sivas davası 20 yıldır tam bir muammaya dönüştü. 2 Temmuz 1993 günü Madımak otelinin önünde 15 bin kişi vardı ama eylemcilerden ancak 128 kişilik bir grup yakalandı.
Sanıklar, hukuki süreç içinde hep korundu. Ankara 1 Nolu DGM, ilk kararında, 26 sanığa adam öldürme suçundan indirim yaparak 15 yıl hapis cezası verdi. 37 sanığı beraat ettirdi. 60 sanık ise Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Yasası’na aykırı davrandıkları gerekçesiyle cezalandırıldı.
Aranan Türkiye’deymiş
Yargıtay, yerel mahkemenin 26 sanık hakkındaki kararını onarken, diğer sanıkların “Anayasal düzenin ortadan kaldırılması” suçundan cezalandırılmasını istedi. Yerel mahkeme bu kez 38 sanığa idam, 29 sanığa da 7.5 yıl hapis cezası verdi.
14 kişi de beraat etti. 2005 yılında yeni Ceza Kanunu yürürlüğe girdi. Sivas katliamı sanıkları, “ceza verilen maddenin yeni yasada karşılığı olmadığı gerekçesi ile” tahliye edilince yurtdışına kaçtılar.
Devlet onları yakalamak için hiç uğraşmadı. Sanık İhsan Erçakmak aranmakta iken askere gitti. 1999’da evlendi, çocuğunu nüfusuna kaydettirdi. 2000 yılında ehliyet aldı. İstanbul’da sigortalı olarak çalıştı.
En önemli isimlerinden Cafer Erçakmak Fransa’da olduğu belgelenmesine rağmen Türkiye’ye getirtilemedi. İki yıl sonra, basında bu kişinin öldüğü ve ailesi tarafından Sivas Mezarlığı’na gömüldüğü bilgisi yer aldı.
Adalet Bakanı Sadullah Ergin, aranan 15 kişi hakkında Kırmızı Bülten olduğunu açıkladı. Ama sanıklar bir türlü Türkiye’ye iade edilmedi. Bazı sanıklar yönünden de dava zaman aşımından düştü. Şu anda yalnızca üç sanığın yargılanmasına devam ediliyor. Tam 20 yıldır adalet aranıyor.
