Giriş
Reşat Fuat Baraner, Türkiye Komünist Partisi’nin (TKP) uzun yıllar liderliğini yapmış, prestijli bir devrimciydi. 12 Ağustos 1968’de İstanbul’da yaşamını yitirdi. 54 yıl önce. Şişli Camisi’nin avlusunda, bu saygı duyulan önderin cenazesindeydik.
Gençler ve eski tüfekler. İki farklı kuşaktan insanlardık. Adlarını ve öykülerini sonra öğreneceğimiz birçok eski komünist oradaydı. Hikmet Kıvılcımlı’yı, Mihri Belli’yi, Şaban Ormanlar’ı hatırlıyorum. Deniz Gezmişler hapisten telgraf çekmişlerdi:
“Türkiye emekçilerinin kurtuluşu uğruna elli yılı aşkın onurlu bir uğraş veren Reşat Fuat Baraner’in ölümünü derin bir üzüntü ile karşıladık (…) Bu büyük kayıptan ötürü sizlere ve emekçi halkımıza başsağlığı dileriz. Bora Gözen, Veysi Sarısözen, Deniz Gezmiş, Rıfat Akkaya, Nusret Özelmacı, Jak Menaşe.”
Hamidiye Camisi
54 yıl sonra Büyükada Hamidiye Camisi’nin avlusundayız. 68 isyancılarından Bingöl Erdumlu’yu sonsuzluğa yolcu ediyoruz. Kim var kim yok diye bakınıyorum. 68 Mülkiyesinin devrimcilerinden Mehmet Beşli geliyor. Tipik bir Karadenizli.
Ayaklanmaya katılan bütün sınıfla o da Harp Okulu’ndan atılmıştı. Mahir Çayan ve Yusuf Küpeli en yakın arkadaşlarıydı. Elinde bastonla geldi. Noterlikten emekli olmuştu. Onu da kimse tanımıyordu. “Oral, evde çocuklar haber verdi. Bingöl’le beni Mahir tanıştırmıştı.
Sendikacılık konusunda ona hukuki yardım yapmıştım. Ankara’da Kurtuluş civarında annesiyle kalıyordu.” İzmir Dev-Genç’in o zamanki başkanı ve Egeli devrimci Mehmet Çavuş da İzmir’den gelmişti. İsveç’te yaşıyordu. Onu da kimse tanımıyordu.. Bizim kuşaktan Eşber Yağmurdereli, Gün Zileli, Jülide Aral, Fahri Aral, Nadire Mater, Tayfun Mater, İpek Çalışlar, Teoman Göral, Orhan Silier, Neşe Erdilek, Ayşe Erzen, Yaşar Özürküt, Esat Korkmaz oradaydı.
Gözümden kaçanlar da olmuştur. Bingöl’ün hayat arkadaşı, birçok etkinliği birlikte örgütlediği Sibel Akkaşoğlu, “Kurtaramadık onu” diye dostlarına sarılıyordu. Bingöl 4-5 gün nefes darlığı çekmiş. Kalp doktorundan randevu beklerken hayata veda etmişti.
Bir dönem Nikaragua’da Sandinistler arasında gerilla olarak çarpışan Bingöl, 2000’li yılların başında Hollanda’daki mülteci yaşamına son verip, Büyükada’ya yerleşti. Adalarda sokak hayvanlarının korunmasıyla başlayan serüveni, sinema tarihi ve klasik müzik geceleriyle devam etti.
Ufuk Uras’ı bu bölgeden bağımsız milletvekili olarak gönderdiğimiz 2007 seçim kampanyası dahil birçok örgütlü, toplu çalışmanın içinde yer aldı. Öğrenci hareketinden değil sendikacılıktan geliyordu. ODTÜ mezunu bir elektrik mühendisiydi.
Öğrenci hareketinin işçi mücadelesiyle bağını sağlamak konusunda ilk ortaya atılanlardandı. Mücadele arkadaşı Necmettin Giritlioğlu, Aliağa’daki grev sırasında bir grev kırıcı tarafından vurulduğunda, Bingöl’ün kucağında ölmüştü.
Adalar Belediye Başkanı Erdem Gül, CHP İlçe Başkanı Ercan Akpolat’la birlikte onlarca adalı Bingöl’ü uğurladı. Aynı gün bir anma toplantısı da düzenlendi. Bingöl özel bir kişilikti. Ömrü arayış içinde geçti. Çello çaldı, gerilla oldu, grev çadırları kurdu.
Doya doya yaşadı. Yanımızdan kayıp gitti…
