Giriş
16 Şubat 1965'te bazı gazetelerde İrfan Mavruk’la ilgili geniş bir haber yer aldı. Dış kaynaklı olan, ‘Amerikalıların üstüne titrediği harika çocuk: İrfan Mavruk’, ‘Hakkında özel kanun çıktı, gizli polis de onu koruyor’ üst başlıkları altında, ‘25 yaşındaki bir Türk genci feza ilmine ışık tutuyor’ başlığıyla verilen haberde, ‘İrfan Mavruk tarafından yapılan ve radarsız olarak uzaya fırlatılan roket büyük bir başarı sağladı’ deniyor.
***
1940 yılında Adana’da dünyaya gelen İrfan Mavruk, ilk ve ortaokulu bitirdikten sonra öğrenim hayatına Erkek Sanat Enstitüsü’nde devam eder. Okulda amatörce yaptığı projeleri kimseye kabul ettiremez. Destek almak için başvurduğu Adana Elektrik Mühendisleri Odası, Mavruk’un projelerini imkansız olarak değerlendirir.
1959 yılında odanın dergisinde yayınlanan bir makalede, Mavruk’un projeleriyle ilgili, “İrfan Mavruk’un elinde dolaştırdığı füze projesi meraklı bir çocuğun çizdiği karmaşık bir takım şekillerden ibaret olup, teknik bir makine resmi ile herhangi bir alakası yoktur. Verilen izahattan anlaşıldığına göre İrfan Mavruk, maalesef geniş fantezisi ile mevcut olmayan şeyleri olmuş gibi göstermekte ve hiçbir hesaba dayanmayan bir takım iddialar ileri sürmektedir” denilir.
***
İrfan Mavruk, olumsuz eleştirilere ve kimsenin kendine inanmasına aldırmadan mücadelesini sürdürür. Ağabeyi Abit Mavruk, okulda atom dersi işlenirken Mavruk’un atomlarla ilgili anlattıklarının, kendisine ABD’nin kapısını açtığını belirtiyor. Abit Mavruk “İrfan’ın anattıklarını öğretmen idareye haber verir ve konu valiye kadar gider. ABD mühendisleri okula gelir ve tepkili motorları sorarlar, kardeşim de izah eder.
‘Bunda bir fevkaladelik var’ derler.” Bu gelişmelerin ardından vali, eski TBMM Başkanı Refik Koraltan’a bir mektup gönderir. Koraltan da durumu dönemin Başbakanı Adnan Menderes’e açar. Koraltan, bakanlar ve Menderes, İrfan Mavruk’la Dolmabahçe Sarayı’nda bir araya gelir. Koraltan, “Bahsettiğim çocuk bu” diyerek Mavruk’u tanıtır. Kurulun aldığı karar doğrultusunda İrfan, üstün zekalı çocuklar fonu ile ABD’ye gönderilir.
***
1959’da yılında New York’un yolunu tutan Mavruk, Columbia Üniversitesi’nde tahsil hayatına devam eder. Daha sonra Houston’da nükleer araştırma merkezinde çalışmaya başlar. NASA’da Apollo Projesi’nde görevlendirilen Mavruk, uzaya çıkan füzelerin patlamasını önleyen proje geliştirir. Sonraki yıllarda Apollo projelerinde önemli görevler alır. Yerden kumanda etmeye gerek kalmayan roketler konusunda üstün başarılar elde eder.
Nükleer silahların parçalarını üreten fabrikalarda çalışır. Özellikle yerden kumanda edilmeye gerek kalmayan radarsız roketler konusunda uzmanlaşır. Radarsız roketin kaşifi olarak bilinen fakat ülkesinde hak ettiği değeri göremeyen İrfan Mavruk, 2010 yılında 69 yaşında iken emeklilik günlerini yaşadığı New York’ta vefat eder. Mavruk, Adana’da Ali Hocalı Köyü’ndeki mezarlıkta toprağa verilir.
