Giriş
1933’te çıkarılan ‘Üniversite Reformu Kararnamesi’, Darülfünun’un kapatılmasını ve modern bir üniversitenin kurulmasını öngörüyordu. Eski kadroların işten çıkarılması sonucu boşalan pozisyonlar Nazi Almanyası’ndan kaçan Yahudi akademisyenlerle dolduruldu. Kapatılan Darülfünun’dan çok az öğretim üyesi İstanbul Üniversitesi’nin kadrosuna alındı. İstanbul Üniversitesi’nin kuruluşunda toplam 42 Alman bilim insanına görev verildi. 1933-1955 yılları arasında çoğunluğu Alman toplam 100 kadar bilim insanı İstanbul ve Ankara üniversitelerinde öğretim üyesi olarak çalıştı. Yahudi bilim insanları sayesinde öğretim programları çağa uygun bir hale getirildi. Bu dönemde üniversite laboratuvarı ve kütüphanesi gelişti, ders kitaplarının kalitesi ve sayısı arttı. Ayrıca bu dönemde birçok asistan ve öğretim üyesi de bu bilim insanları tarafından yetiştirildi. Türkiye’ye sığınan bilim, kültür ve sanat insanlarının hemen hemen tamamı II. Dünya Savaşı’ndan sonra Almanya’ya geri döndü. Amerika ve Kanada’ya gidenlerin çoğunluğu Almanya’ya dönmedi. Türkiye ise bu değerli beyinleri elinde tutamadı. Peki, ABD bu konuda ne yaptı?
II. Dünya Savaşı başlarında Washington yakınlarında gizli bir tesis (P.O. Box 1142) hazırlandı. Kampın yeri son derece gizli tutuldu. Bu askeri üste görev alacak askerler özel olarak seçildi. Seçilen askerler, Nazilerden kaçıp ABD’ye sığınan ve Almancaları mükemmel olan Yahudilerden oluşuyordu. Birkaç hafta sonra Yahudi askerlere kampa Nazilerin getirileceği söylendi. Zulümden kaçan Yahudi askerler yakalanan Nazilerin neden ABD’ye getirildiklerini anlamakta zorlandılar. O yıllarda Alman roket bilimi zirve dönemini yaşıyordu. Naziler Avrupa’daki birçok hedefi rahatlıkla vurabiliyordu. ABD için esas risk, roketlerin daha da geliştirilerek New York veya Washington’a saldırı yapılması ihtimaliydi. Bu gizli tesisin en önemli misafirlerinden biri Alman roket sanayinin bir numarası olan Wernher von Braun’du. Yahudi askerler, kampa getirilen Nazilerden özellikle roket teknolojisi üzerine bilgi almaya çalıştı. Gizli tesis P.O. Box 1142’nin en büyük başarılarından biri, bu konuda elde edilen bilgilerdi. Hitler’in V-2 roketlerini yaptırdığı bölge, bu sorgulamalar sonucunda bulundu ve bombalandı. Nazi roket bilimcilerin, ABD savaş gücüne eklenmesi süreci bu şekilde başladı. P.O. Box 1142’de Wernher von Braun ve diğer Alman bilim insanlarına oldukça iyi bakıldı, her türlü istekleri karşılandı. Daha sonra aileleri de ABD’ye getirildi. Yahudi askerler mümkün olduğunca onlardan daha fazla bilgi toplamaya çalıştı. ABD gerekli bilgiyi topladıktan sonra bu tesisi hemen kapatmadı çünkü savaş sonrası SSCB ve ABD arasında en çok Alman bilim insanını kimin alacağı meselesi bir yarış haline gelmişti. Wernher von Braun ve birçok Alman bilim insanı ABD’nin değişik roket projelerinde görev aldı. Daha sonra NASA ile yürütülen çalışmalarla birlikte bu çalışmalar Apollo programına dönüştü ve ABD’nin uzay çalışmaları bu şekilde başlamış oldu…
