Giriş
Bir beyaz eşya mağazasından alışveriş yaptım, borçlandım. Ödeyemedim, icraya verildim. Ancak icradan karşıma dört misli borç çıktı. Şimdi işyerinden ücretimin dörtte biri kesiliyor. Bir insanın borcu varsa önce borçlu ile iletişime geçmek gerekmez mi? Ücretimden kesilmesi için işyerime yazmışlar bir de işimden oluyordum. Bu yasal mı? K.B.
Okuyucularımdan çoğunlukla icralar konusunda yakınmalar alıyorum. Şimdi hem mektubu yazan hem de benzer nedenlerden yakınan diğer okuyucularım için bir açıklama yapayım. İcra dairelerinden gelen ödeme emirlerini önemsemek lazım. Çünkü; asıl borç belli bir rakamdır. İcra takibi yapılırken asıl borcun üzerine faiz biner.
[[HAFTAYA]]
Dolayısı ile karşınıza asıl borcun üzerinde bir rakam çıkar. Ancak bazen asıl para artı faiz olması gereken rakamın üzerinde karşınıza çıkar. İcra takibinde bu rakam yazılı diye borcunuzu bu rakam olarak kabul etmemelisiniz. Zira buna itiraz mümkündür. Şayet yedi gün içinde itiraz etmezseniz takipte yazılı rakamı kabul etmiş olursunuz. Dolayısı ile yedi gün içinde itiraz etmeniz şarttır. Yani icradan gelen takipteki rakamı kayıtsız şartsız kabul zorunda değilsiniz. Sizin karşınıza borcunuzun dört katı çıkmış. Belki yanlış değerlendirdiler ve sizden fazla para talep ettiler. Buna yedi gün içinde itiraz etseydiniz iş mahkemeye yansırdı ve doğru rakamı bulurdunuz. Ancak yedi gün içinde itiraz etmediğiniz için artık takip kesinleşmiş. Doğrusu bundan sonra yapacak bir iş olabilir. O da menfi tespit davası dediğimiz bir davayı açmaktır. Peki ikinci sorunuza gelince. Yani takip yapmadan önce borçlu ile iletişime geçilir mi geçilmez mi? Geçilmeyebilir. Böyle bir mecburiyet de yoktur. Hele birçok borçlusu bulunan bir mağazanın böyle bir iletişime geçme imkanı da olmaz. Dolayısı ile bu yönde bir hata yok. Ancak anlamadığım nokta üçüncü nokta. Bir mağazaya borcunuz olduğu için niye işinizden oluyordunuz? Her insanın borcu olabilir, bu yüz karası mı? Bir baksak sizin işverenin kim bilir kaç yere borcu var. Olacağı şu, ücretinizin dörtte birini icraya yatırır gerisini size öder o kadar. Peki faiz çalışıyor mu? Evet borç bitene kadar bakiye borç için faiz çalışıyor.
Borç küçük ama...
Otuz sene önce bir daire almıştım, üzerinde 1 TL’nin altında ipotek var. İpoteği koyan müteahhit şimdi ölmüş. Bunu kaldırmak istiyorum. Her ne kadar rakam küçükse de satışta problem oluyor. Bunu nasıl kaldırırım? S.S.
İpoteği kaldırmanın en doğru yolu borcu ödeyip ipotek alacaklısının gidip ipoteği kaldırmasıdır. Ancak otuz sene öncesinden ve ölmüş bir ipotek borçlusundan söz ediyorsunuz. Önce şunu hatırlatayım. 1 TL’nin dahi altındaki bir ipotek çok tehlikeli bir durum değil. Ancak satışta problem olduğunu söylüyorsunuz. Olur, mümkündür. Siz de gayrimenkulünüzün üzerinde ipotek kalmasını istemeyebilirsiniz. Bunun iki yolu var. Ya ipoteğin kaldırılması için dava açarsınız veya bunun özel bir takip yolu vardır, bu yolla icra dairesine başvurursunuz. Ancak ipotek alacaklısının ölmüş olması biraz sıkıntı yaratabilir. Bunun tebligat yönünden zorluğu olur. Doğrusu bir meslektaşımla işbirliği yapmanızı öneririm. Bu halde 1 TL’nin altında bir ipotek borcu için biraz masrafa gireceksiniz ama ya bu ipotekle yaşamaya karar vereceksiniz veya bir meslektaşımla işbirliğine. Tebligat meseleleri hallolduktan sonra ipoteğin kaldırılması işlemi kolay olur. Bunun için borç mahkeme veznesine yatırılır ve ipoteğin kaldırılmasına karar verilir. O para da veznede kalır.
