Giriş
Dairemi 2018’de çocuğu ile birlikte oturan bir kişiye kiraya vermiştim. Bir buçuk yıl sonra bebek öldü, evde oğlu oturmaya devam etti. Bir süre sonra bu genç, yanına babasından boşanmış yalnız yaşayan annesini aldı. Sonra oğlu çıkıp bir başka eve taşındı, anne benim evde kaldı. Ben annenin kiracılık hakkı bulunmadığını ileri sürerek dava açtım ama hakim davamı reddetti. Gerekçe olarak davanın süresinde açılmadığını gösterdi. Şimdi davam istinafta. Bu durumda karar ne olabilir? Yıllar önce boşanılmış olması bu hanıma evde kiracı olma hakkı tanır mı? Kendisine kira tespit davası açsam hakkımı kaybeder miyim? M.K.
Okuyucumun mektubu bayağı uzun, ben ancak bu kadar özetleyebildim. Yasalarımıza göre kiracının ölmesi durumunda ölen kiracı ile birlikte aynı konutta oturanlar sözleşmeye ve kanun hükümlerine uymak kaydı ile kira sözleşmesini sürdürebilir. Ölümün yaşayanlara etkisi kira açısından budur. Ancak okuyucumun anlattığı olayda bu dairede yaşayan hanım, ölenle birlikte yaşayan biri değildi. Oğlunun yanında yaşamaya başlamış. Oğlu çıkıp gitmiş, bu hanım kalmış. Dolayısıyla yasal kiracılık sıfatını kazanmamış. Bu birinci tespit. İkincisi, bu hanım kiracılık sıfatını taşımadığı için kiracılar için talep edilen tahliye nedenleri tatbik edilmeyecek. Fuzulen evi işgal eden biri olarak tahliyesi istenecek. Bu halde de kira sözleşmesi söz konusu olmayacağı için kira dönemi itibarıyla belli şartlara uyarak tahliye davası açma zorunluluğu yok. Üçüncüsü, bu kişi hakkında kira tespit davası açılırsa kiracılığı kabul edilmiş addolunur. Bu kişiden ancak fuzulen işgal ettiği evden mahrum kalınan kira bedeli kadar tazminat istenecek.
İstinaftaki davanın sonucunun ne olacağının yanıtını ‘onanır’ veya ‘kaldırılır’ gibi yanıtlayamam. Çünkü dosya içeriğinde incelenmesi gereken başka hususlar olabilir. Bunlar sonucu etkileyebilir. Sonra Bölge Adliye Mahkemesi’nin görüşü ve gerekçesi farklı olabilir. Bu mahkemenin vereceği bir karardır.
