Giriş
Kiracı eve girerken bir depozito ödüyor, çıkarken bunu iade alması gerekiyor. Peki çıkarken TL olarak ödediği depozitoyu aynen TL olarak mı alır yoksa girerken ödediği bedelin dolar kuru üzerinden hesaplanan çıkış tarihi itibariyle değerini mi alır? E.A.
***
Kira sözleşmelerinde bir depozito ödeme şartı çoğunlukla bulunmaktadır. Günümüzde olması gereken depozito ödemesinin kiralayan adına depozito kaydı ile bankaya yatırılması lazım. Çıkarken de kiracıya iadesi gerekir. Ancak olay bu kadar basit değildir. Yasamızdaki düzenleme şöyledir. “Konut ve çatılı işyeri kiralarında sözleşmeyle kiracıya güvence verme borcu getirilmişse, bu güvence üç aylık kira bedelini aşamaz.
Güvence olarak para veya kıymetli evrak (örneğin bono) verilmesi kararlaştırılmışsa kiracı, kiraya verenin onayı olmaksızın çekilmemek üzere parayı vadeli bir tasarruf hesabına yatırır, kıymetli evrakı ise bir bankaya depo eder. Banka, güvenceleri ancak iki tarafın rızasıyla veya icra takibinin kesinleşmesiyle ya da kesinleşmiş mahkeme kararına dayanarak geri verebilir.” Görüldüğü gibi işin esası depozitonun bankaya yatırılmasıdır.
Sonrasında iade şartları da düzenlenmiştir. Ancak günümüzde buna uyuluyor mu? Hayır, büyük çapta uyulmuyor. Depozito elden kiralayana veriliyor, kiracı çıkarken de iadesini istiyor. Ancak evde hasar olduğu veya kiracının kira borcu bulunduğu ileri sürülerek iadeden kaçınılıyor ve iş adli mercilere yansıyor. Bu arada depozitonun iadesinde, yani yasada geçtiği hali ile güvencenin iadesinde faiz çalışır mı? Güvencenin iadesinde bazı şartlar aranır mı? Bunların sözleşmede belirtilmesi halinde ile hukuka aykırı olmamak şartı ile uygulanabilir.
